TBMM'ye sunulan sosyal medya yasası teklifinde ‘‘Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair’’ değişiklikler de yer alıyor. Hazırlanan bu yasa teklifi Adalet Komisyonu' tarafından kabul edildi. Herkesin merakla beklediği sosyal medya yasası neleri kapsıyor? Yasada hangi maddeler yer alıyor?
Sosyal Medya Yasası Çıktı Mı?
TBMM Adalet Komisyonu’na sunulan sosyal medya yasa teklifi, AKP ve MHP milletvekillerinin oy çokluğu ile kabul edildi.
Yeni Sosyal Medya Yasası Neleri Kapsıyor?
Sosyal medya yasasına göre ceza alacak içerikler, internet, basın ve sosyal medya ile ilgili birçok yeni düzenlemeyi kapsıyor. Bu sayede sosyal medya ve internet üzerinden yapılan dezenformasyonun azalması hedefleniyor. Ancak, basın yayın kuruluşları ve muhalefet, kabul edilen yeni yasa teklifinde yer alan uygulamaların ve maddelerin internet ve sosyal medyada sansür uygulanmasına neden olabileceğini ifade ediyor. Yeni yasa tasarısına göre; Basın İlan Kurumu, ilgili mecranın yayımı durdurmasını talep edebilecek. Yayım durdurma hakkı, internet haber siteleri için de geçerli olacak. Basın İlan Kurumu, internet haber sitelerinin yasaya uymaması durumunda, internet haber sitelerinden 2 hafta içinde yapılması gereken değişikliklerin yapılmasını talep edebilecek. Gerekli düzenlemeler ya da değişiklikler 2 hafta içinde yapılmazsa Basın İlan Kurumu mahkemeye başvurma hakkına sahip olacak. Bu, ilgili internet haber sitesinin konumuna ve çalışanlarının basın kartlarına dair hakların yitirilmesine neden olacak. Yeni sosyal medya yasası, haber sitelerinin içerikleri ile ilgili de yeni düzenlemeler getiriyor. Bu düzenlemelere göre, internet haber siteleri, yargı kurumlarının talep etme ihtimallerine karşı yayımladığı içerikleri 2 yıl boyunca saklayacak.
Sosyal Medya Yasasına Göre Ceza Alacak İçerikler Neler?
Sosyal medya yasasına göre ceza alacak içerikler arasında sahte hesap ve isimlerle yasa dışı içerik oluşturup paylaşan kişiler yer alıyor. Farklı dinlere, milletlere ve siyasi görülere yönelik hakaret, iftira veya küfür hakaret etmek, itibarını zedelemek ve karalamanın neden olduğu ayrımcılık ve nefrete zemin oluşturmanın önlenmesi amaçlanıyor. Hem iç ve hem de dış güvenlikle ilgili veya kamu düzeni hakkında asılsız bilgi paylaşımı da suç olarak kabul edilecek. Aynı zamanda yeni yasa kapsamda suç olarak değerlendirilecek bir diğer şey de halkı yanıltıcı bilgiyi alenen paylaşmak olacak. Asılsız bilgileri alenen paylaşan kişilere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası verilebilecek. Bununla birlikte kişinin kimliğini gizleyerek suç işlemesi cezasının daha fazla olmasına sebep olacak.
Sosyal Medya ve İnternet Haberciliğinde Yeni Düzenlemeler
Türkiye Büyük Millet Meclisi Adalet Komisyonu’nda kabul edilen yeni yasa tasarısı, internet haber siteleri, medya mensubu, iletişim başkanlığı ve basın kartı gibi çok sayıda tanımın düzenlenmesini de içeriyor. Basın kartı hakkında yeni başvuru süreçleri ve tanımların yapılması bekleniyor. Hangi şartlarda hangi kişilerin basın kartına sahibi olabileceği ve hangi durumlarda basın kartının iptal edilebileceği de kabul edilen yasa tasarısı ile yeniden düzenleniyor. Yasa, internet haber sitelerinin yasal bir dayanağa sahip olacaklarını öngörüyor. Bununla birlikte, internet haber sitelerinde çalışan basın mensupları, yasanın getirdiği sorumluluklara ve yetkilere sahip olacaklar. Basın İlan Kurumu’nda yayınlanan ilanlardan internet haber siteleri de faydalanabilecek. Yasa kapsamında, internet haber sitelerinin iletişim bilgileri, ticari unvanları ve faaliyet gösterdikleri iş adresleri de yer alacak. Aynı zamanda yeni yasa kapsamında gerekli durumlarda internet haber siteleri çalışanları hakkında cezai işlem uygulanabilecek ya da internet haber siteleri kapatılabilecek.
Sosyal Medya Düzenlemeleri Hangi Ülkelerde Var?
Çin: Çin'de engelli olan Google, Twitter ve WhatsApp gibi sosyal medya uygulamaları yerine Baidu, Weibo ve WeChat gibi uygulamalar Çinli sağlayıcılar tarafından düzenlenmektedir. Çinli yetkililer, bazı kullanıcıların sitelerdeki engellemeleri önlemek için kullandığı sanal özel ağlara erişimi kısıtlamak açısından da önemli bir başarı elde etti. Çin'de aynı zamanda sosyal medya platformlarını takip eden ve siyasi açıdan hassas olduğu düşünülen mesajları görüntüleyen yüz binlerce siber polis bulunuyor.
Almanya: Almanya'da 2018 yılının başında, ülkede iki milyondan fazla kayıtlı kullanıcısı olan şirketler için geçerli olan NetzDG yasası yürürlüğe girdi. Bu yasa; barındırdıkları içerikle ilgili şikayetleri gözden geçirmek ve 24 saat içinde yasa dışı olan her şeyi kaldırmak gibi kuralları içeriyor. Bu şartlara uymayan kişiler ise 5 milyon Euro'ya kadar ve şirketler de 50 milyon Euro'ya kadar para cezasına çarptırılabiliyor. Hükümet, yeni yasa kapsamında ilk para cezasını Temmuz 2019'da Facebook'a verdi. Şirket, yeni yasanın eksik olduğundan şikayet etmesine rağmen, Almanya'daki platformlarında yasa dışı faaliyetleri eksik bildirdiği için 2 milyon Euro (1,7 milyon £) ödemek zorunda kaldı.
Avrupa Birliği: AB, özellikle terör videoları konusunda bir kısıtlama getirmeyi düşünüyor. Sosyal medya platformları, aşırılık yanlısı içerikleri bir saat içinde silmedikleri takdirde para cezasıyla karşı karşıya kalıyor. AB ayrıca, sosyal medya platformları da dahil olmak üzere şirketlerin insanların verilerini nasıl sakladığı ve kullandığına ilişkin kurallar belirleyen Genel Veri Koruma Yönetmeliğini (GDPR) uygulamaya koydu.
