İnsanlık tarihinin çok eski dönemlerinde bile dalış ile ilgilenilmekteydi. O zamanlar insanlar değişik aparatlar ile su altında daha çok kalabilmeye çalışmışlardır. Günümüzde teknolojinin de gelişmesiyle birlikte insanlar su altında rahatça vakit geçirebilmektedir. Bunun sonucunda eskiden arama, kurtarma gibi sebeplerden dolayı gerçekleştirilen dalışlar günümüzde farklı faaliyetler için yapılmaktadır. Dalış sporu da bunlardan birisidir. Genellikle regülatör, tüp gibi aygıtlar ile dalış sporu yapılmaktadır. Sporun kökenine bakarsak serbest dalıştan türemiştir. Serbest dalışta hiçbir ekipman kullanılmamaktadır. Bu spor genellikle keşif amaçlı yapılmaktadır.
Dalış Nasıl Bir Spor?
Dalış sporu, ekstrem doğa sporları içerisinde su altı sporları kategorisinde incelenmektedir. Bu spor genellikle su altı yaşamını görmek ona yakın olmak için yapılır. Bu spor, serbest dalış ve tüplü dalış olmak üzere iki şekilde yapılmaktadır. Serbest dalışın daha profesyonel olduğunu belirtmek gerekiyor. Bunun için öncesinde su altı yön bulma, akıntıya karşı hareket ve nefes egzersizleri gibi çalışmalar yapılmalıdır. Sadece bir ip yardımı ile derinlere inilir. Tüplü dalış ise: Oksijen tüpü, paletler ve özel kıyafetler eşliğinde yapılmaktadır. Tüplü dalışlarda çok daha derinlere gidilerek daha uzun süre kalınabilmektedir. Bu tür dalışı amatör olarak da deneyen oldukça fazladır. Yine de belirli bir seviyede eğitim almak gerekiyor.
İyi Bir Dalış Eğitmeni Nasıl Olunur?
İyi bir dalış eğitmeni olabilmek için öncelikle en az 3 yıldız dalış eğitim belgesi alınmalıdır. Daha sonra federasyondan eğitmen belgesi alınabilmektedir. Tabi ki sadece belge almak da yeterli olmamaktadır. Bundan sonra bazı özelliklerinize dikkat etmeniz veya değiştirmeniz gerekiyor. Bu özellikleri şu şekilde sıralayabiliriz:
· Sabırlı ve duyarlı olmalı.
· Zihinsel ve fiziksel anlamda formda olmalı.
· Yetenekli olmalı.
· İşini severek yapmalı.
· Enerjisi yüksek olmalı.
· Modern eğitim sistemlerini kullanmalı.
· İletişimi kuvvetli olmalı.
· Dalış tecrübesi edinmeli.
· Eğitirken suya girmekten çekinmemeli.
· Eksikleri tespit edip düzeltmeye çalışmalı.
· Emniyeti sağlamalı ve güvenlik tedbirlerini elden bırakmamalı.
Dalış Eğitimi Nasıl Olur?
Dalış yapabilmek için kesinlikle eğitim almak gerekmektedir. Eğitim tamamlandığında ufak bir test sonucu sınavı geçerseniz dalış yapmak için gerekli belgeyi kazanmış olursunuz. Eğitimler genellikle 15 saat kadar sürmektedir. Aslında büyük bir çoğunluğu da teorik olarak verilmektedir. Ekipmanların ne işe yaradığı, su altında ne yapmanız gerektiği, iletişim gibi konularda eğitimler verilmektedir. Eğitimlerin bir kısmı da direkt açık denizde yapılmaktadır. Asıl önemli kısım tabi ki burasıdır burada eğitmen eşliğinde hareket edilmektedir. Süratiniz, ne kadar süre kalacağınız, ne kadar derine ineceğiniz gibi konuları tam anlamıyla öğreneceksiniz. Ayrıca bazı eğitimler direkt havuzda da verilebilmektedir. Öncesinde deneyim edinmek için havuz eğitimlerine de katılabilirsiniz.
Dalış Eğitimi Ne Kadar Sürer?
Dalış eğitimlerini incelediğimizde teorik ve pratik dersler olarak ikiye ayrılmaktadırlar. Alınması zorunlu olan bu derslerden teorik olanlar yaklaşık 10 saat sürmektedir. 3-4 gün gibi bir süre içerisinde tamamlanabilmektedirler. Bu teorik derslerden sonra sınav olunacağını da unutmayınız. Pratik dersler ise genellikle açık denizde gerçekleşmektedir. Bu derslerin süresi bir dalış kadar olmaktadır. Dalışlar ise tüp kullanımına göre değişse de ortalama yarım saat kadar sürmektedir.
Dalış Nasıl Yapılır?
Dalış yapabilmek için öncelikle kesinlik eğitim alınması gerekmektedir. Eğitimler tamamlandıktan sonra alınana belge ile dalış yapmaya hak kazanılır. Serbest dalış ve tüplü dalış olmak üzere ikiye ayrılan dalış teknikleri birbirinden farklıdır. Serbest dalış yapmak için herhangi bir ekipman kullanılmamaktadır. Sadece derine doğru salınmış bir ip kullanılmaktadır. Tüplü dalış ise daha teferruatlı olmaktadır. Bu dalışlarda sağlam ekipmanlar bulunmaktadır. Başlangıçta az derinliklere inilse de 18 metreye kadar inilebilmektedir. Tüplü dalışlarda ayrıca fazla derine inildiği için kontrollü iniş ve çıkış yapılır. Basınçtan dolayı tehlikeli olabilmektedir.
Dalış Tehlikeleri Neler?
Dalış yapmak gerçekten tehlikeli olabilmektedir. Yapacak kişilerin mutlaka riskleri göze alması gerekiyor. Su altında yaşanabilecekleri şu şekilde sıralayabiliriz:
· Isı şoku
· Havale
· Hipotermi
· Deniz canlıları tarafından yaralanmalar
· Boğulma
· Ciğer genleşmesi
· Atardamar tıkanması
· Vurgun
Dalış İçin Gerekli Malzemeler Neler?
Serbest dalışlarda malzeme ihtiyacı çok olmasa da scuba tarzı, tüplü dalışlar için aşağıdaki malzemelere ihtiyacınız olacaktır.
· Maske-Gözlük
· Palet
· Şnorkel
· Bc(Denge Yeleği)
· Dalış Bıçağı
· Dalış Çantası
· Dalış elbisesi
· Eldiveni
· Feneri
· Dalış göstergesi
· Patik
· Regülatör
· Saat
· Oksijen tüpü
Dalış İçin Yüzme Bilmek Gerekir mi?
Dalış sporu su altında yapılmaktadır. Bunu içinde yüzme becerisi su altında hareket etme kabiliyeti önem kazanmaktadır. Yüzme bilmek ve tüplü dalış yapmak arasında farklar bulunmaktadır. Yüzme ekipmansız yapıldığı için farklı olduğu söylenebilir. Tüplü dalış yaparken birçok ekipman kullanıldığından aslında yüzme bilmeden de dalış yapılabilir. Ama bu şekilde dalmak su altında sizi strese sokabilir. Buda tehlikeli olmaktadır. O yüzden önce yüzme öğrenmek en doğrusu olacaktır.
Dalış İçin Nefes Egzersizleri Nedir?
Serbest dalışa bakıldığında su altında nefes almak için ekipman kullanılmamaktadır. Bu yüzden kişi akciğerlerindeki hava ile yetinmek zorunda kalıyor. Bazı egzersizler ile su altında dalış süresi arttırılabilmektedir. Bunun için en bilinen yol statik olarak nefes tutma egzersizi yapmaktır. Yatarak yapabileceğiniz gibi bir küvetin içini su ile doldurup içerisinde de kendinizi zorlayabilirsiniz. Eğer imkan var ise havuzda da egzersizleri yapabilirsiniz. Statik çalışmalar sonucu geliştikçe dinamik egzersizlere geçiş yapmalısınız. Bu egzersizlerde su altında yavaş yavaş hareket etmeye başlamalısınız. Hareket etmek için vücudunuz oksijen harcayacaktır. Bu konuda da gelişmek iyi olacaktır. Bu egzersizleri haftada en az üç gün tekrarlamak sizi oldukça geliştirecektir.
Dalış Tazminatı Ne Kadar?
Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde bu tarz ekstra durumlarda tazminat ödemesi yapılmaktadır. Dalış tazminatı da bu durumlar içerisinde incelendiğinden mevzuata tabi tutulmuştur. Dalgıç olarak seçilen kişilerin kursa katılmalarını takip eden ilk ay maaşın %5’i tazminat ödemesi yapılır. Kurs başladıktan sonra ise devam eden her ay maaşın %10’u oranında dalış tazminatı verilmektedir. Ayrıca uzun süre görev olarak yapılırsa yıpranma payı da ödenmektedir.
