Fıstık çamının kozalaklarından çıkarılarak elde edilen çam fıstığı, kozalakların kabuklarının kırılması sonucu elde edilmektedir. Bütün Akdeniz ülkelerinde yetişebilen çam fıstığının besin değeri oldukça yüksektir. Türkiye’de Muğla, Aydın ve İzmir illerinde üretimi yapılan bu gıdanın ticari değeri de bir hayli yüksektir. Türkiye çam fıstığı üretiminin %50’si Aydın’ın Koçarlı ilçesinde gerçekleşmektedir. Ama son zamanlarda çam ağaçlarının hastalanması yüzünden üretim azalmıştır. Türk Standartları Enstitüsü tarafından: Kozak tipi, Aydın tipi ve Maraş tipi olmak üzere 3 türe ayrılmıştır. Kendi başına da lezzetli olup tüketilen çam fıstığı: Dolma, pilav ve helva yapımında malzeme olarak da kullanılmaktadır.
Çam Fıstığı Faydaları Nelerdir?
Ülkemizde dolmalık fıstık olarak da bilinen çam fıstığının, yüksek besin değerlerinin yanında fazlaca faydası da bulunmaktadır. Bu faydaları şöyle sıralayabiliriz:
· İçeriğinde bulunan yağ asidi sayesinde iştahınızı bastırarak kilo vermenizi sağlar.
· Gün içerisinde enerjinizi arttırır.
· Şeker hastalığı ve kalp krizine karşı korur.
· Yavaş sindirilebilen çam fıstığı enerjiyi gün içerisine yayarak kullanmanızı sağlar
· Romatizmaya iyi gelir.
· Hamile kadınlar için bebek gelişimini destekler.
· Bağışıklık sistemini güçlendirir.
· Kolesterol seviyesini düşürür.
· Demir bakımından zenginliği sayesinde beyin sağlığını korur.
· Kanser riskini azaltır.
· Cilt bakımını yaparak yaşlanmayı geciktirir.
· Saç dökülmesini engelleyerek daha parlak ve güçlü olmasını sağlar.
Çam Fıstığı Kalori Nedir?
Besin değerlerinin büyük bir kısmı yağdan oluşan çam fıstığının kalori bombası olduğunu söyleyebiliriz. Enerji verici özelliği ile bilinen çam fıstığının 100 gramında 637 kalori bulunmaktadır. Bu kadar yüksek kalori barındırmasına rağmen kilo aldırmadığını belirtelim. Çünkü çam fıstığı sindirimi yavaş gerçekleşmektedir. Vücudumuz bu kaloriyi bir anda sindiremediği için yağ olarak depolamadan enerjiye çevirip kullanacaktır. Örneğin daha düşük kalorili bir tatlı tüketirseniz yağ olarak depolanma ihtimali çok daha yüksek olacaktır. Çünkü bu tarz besinler kana hızlı karışarak kan şekerini yükseltir ve alınan kaloriyi yağ olarak depolamamıza sebep olur. Çam fıstığı ise gün içinde yavaş yavaş sindirilir ve alınan kalorinin büyük bir kısmı enerji olarak harcanır.
Çam Fıstığı Ne Zaman Toplanır?
Yaklaşık 250 yıllık bir ömre sahip olan çam fıstığı ağaçlarının kozalaklarından çam fıstığı elde edilmektedir. Bu kozalakların olgunluğa ulaşma süresi yaklaşık 3 yıldır. Her 3 yılda bir kozalaklardan çam fıstığı elde edilebilir. Ağaç en verimli çam fıstıklarını 25-80 yaş aralığında vermektedir. Toplama işlemi için Kasım ayı tercih edilir. Bu ayda toplanan kozalakların yaz aylarında güneşte bekletilerek açılması beklenir.
Çam Fıstığı Besin Değeri Nedir?
Üretilmesindeki zorlukların fiyata yansıdığı yer fıstığında, fiyattaki bu yükseklik sadece üretim zorluğundan gelmiyor. Besin değerleri çok yüksek olması da fiyatını bir hayli yükseltmektedir. Besin değerlerini gördüğünüzde siz de fiyatının bu kadar yüksek olmasına hak vereceksiniz. Çam fıstığının 100 gramında:
· 68 gram yağ
· 2 mg sodyum
· 597 mg potasyum
· 13 gr karbonhidrat
· 3,7 gr diyet lifi
· 3,6 gr şeker
· 14 gr protein
· 16 mg kalsiyum
· 251 mg magnezyum
· 5,5 mg demir
· 0,8 gr C vitamini
· 0,1 gr B6 vitamini
bulunmaktadır.
Çam Fıstığı Bebeklere Ne Zaman Verilir?
0-3 yaş aralığında çocuklarda ortalama %1’lik kesimin kuruyemiş alerjisi görülmektedir. Çam fıstığı da kuruyemişler arasında değerlendirilmektedir. Alerjik besinler olarak değerlendirilen kuruyemişlerin net bir başlanma zamanı bulunmamaktadır. Geçtiğimiz yıllara baktığımızda 3 yaşından önce başlanmaması gerektiğin savunulurken. Günümüzde bu düşünce farklılaşmış gözüküyor. 6 aylıkken katı gıdalara başlanılması ile tüketilebileceği söyleniyor. Siz yine de bu tarz alerji ihtimal yüksek besinleri çocuğunuza vermeden önce doktorunuza danışmadan hareket etmeyiniz.
Çam Fıstığı En Çok Nerede Yetişir?
Odun dışı orman ürünleri kategorisine giren çam fıstığı Dünya üzerinde geniş bir alanda yetişmektedir. Uzak doğuya gittiğimizde en çok Güney Kore’de yetişmektedir. Peşinden Tayvan,Çin ve Endonezya gelmektedir. Güney Amerika’da ise Meksika ve Arjantin ülkelerinde yetiştirilmektedir. Akdeniz ikliminin görüleceği diğer bölgelerde de rahatlıkla yetişmektedir. Ülkemizde ise en çok çam fıstığı üretimi yapılan bölge Aydın’ın Koçarlı ilçesidir. Bu ilçede bir yılda ortalama 850 ton çam fıstığı üretimi yapılmaktadır. Türkiye’deki üretimin yarısı bu bölgemizde gerçekleşmektedir.
Çam Fıstığı Günde Ne Kadar Tüketilmeli?
Her besin gereğinden fazla tüketildiğinde faydadan çok zarar göstermektedir. Çam fıstığı da tüketilirken dikkat edilmesi gereken gıdalardan biridir. Pek çok faydası bulunsa da aşırıya kaçmamak gerekiyor. Yüksek yağ içeren yapısı fazla tüketilirse karaciğerinizde yağlanmaya sebep olabilir. Ayrıca cildinizde sivilceler görülebilir. Aşırı tüketimde kuruyemişler alerjik reaksiyonlarda göstermektedir. Bu yüzden günde 100 gramı geçmeyecek şekilde tüketmek doğru olacaktır.
Çam Fıstığı Kilo Yapar mı?
Yüksek kalori ve yüksek yağ oranıyla çam fıstığı aşırı tüketim yapılmadığında kilo yapmayacaktır. Aksine içerdiği besin değerleri ile günlük ihtiyacınızı karşılayarak sizi tok tutar. Bu yüzden kilo vermenize bile yardımcı olmaktadır. Çam fıstığının kalorisi yavaş sindirildiği için bu kadar yüksek kalorili olmasına rağmen enerjiyi yayarak vermektedir. Böyle olduğunda vücudumuz enerjiyi yağ olarak depolamadan harcamaktadır. Ama gereğinden fazla tüketilirse ve alınan kaloriler harcanmazsa bu kalorileri yağ olarak depolanır.
Çam Fıstığı Nasıl Çıkarılır?
Çam fıstığı ağaçları ortalama 3 yıllık bir sürede kozalaklarını olgunlaştırır. Kasım ayı gibi olgunlaşan bu kozalaklar, sopa yardımı ile düşürülerek toplanır. Daha sonra yaz aylarında güneşe serilir. Sıcaklığın etkisiyle açılan kozalakların içerisinden tohumlar çıkarılır. Çıkan bu tohumlar suda yumuşatılarak fıstığın içinden çıkması sağlanır. Çıkan bu fıstıklar tekrar güneşte kurutularak yenilecek hale gelmektedir.
