Günlük yaşamımızın bir parçası haline gelmeye başlayan spor ile şu anda spor yapmakta olan kişi sayısında çok yüksek bir artış söz konusudur. Sporcu sakatlıkları, profesyonel olan tüm sporcuların veya amatör olan sporcuların en çok korktuğu şeylerin başındadır. Spor sakatlanması kişinin spor yaparken kendini çeşitli zorlamalar sonucu oluşur. Profesyonel olarak sporla ilgilenen kişiler için bu durum oldukça can sıkan, zor ve endişe vericidir. Çünkü ciddi olan bir sakatlanmanın sonucunda spor kariyerlerini devam etme hatta bitirme tehlikesi ile karşılaşabilme olasılığıdır.
Günümüz gelişen teknolojisi sayesinde tedavi yöntemleri de gelişmiş olup, bu tür sakatlanmaların tedavilerinin kolaylaştırılmasına sebebiyet vermiştir. Bunun dışında spor kulüplerinde sakatlanmalar üzerine çalışmalar yapılması ve sporcuların bilinçlendirilmesi de bu tür sakatlanma durumlarına karşı yaklaşımları değiştirdi. İyileşme süreci sporcunun sahip olduğu sakatlanmanın ciddiyetine göre uzayabilir. Artık tedavinin tek amacı iyileşmek değildir, performansın daha da arttırılması ve iyileşme sürecini daha hızlı atlatıp sahalara en iyi biçimde çıkmaktır. Aynı zamanda bu tedavideki bir diğer amaç sakatlıkların tekrardan nüksetme ihtimallerini de düşürmeye çalışmaktır.
En Çok Hangi Spor Sakatlanması Görülür?
Spor sakatlanmasının en fazla görüldüğü tip yumuşak doku travmalarıdır.En çok görülen kas ve iskelet sakatlanmaları alt ekstremitededir. En çok sakatlanma tehlikesi görülen sporlardan biri olan, direkt olarak temas içeren futboldur. Direkt temas sonucu yaralanmaların görülmesi, yaklaşık olarak %50 oranlarındadır, %30’u ise faul yapılması sonucu yaralanmalar olunduğu görülmüştür. Diğer oyunculara kıyasla en fazla yaralanma durumu ile karşı karşıya kalmak zorunda olanlar defans oyuncularıdır. Futbol sporundaki sakatlıkların birçoğu alt ekstremitede görülür ve bunun görülme oranı %56 ila 76 arasında değişim göstermektedir. Bu durumu üst ekstremite %23 ve ardından kafa travmaları %14 oranıyla takip eder.
Sporcu Sakatlanmaları Neden Olur?
Sporcu sakatlanmaların birçok nedeni olabilir ve bunlarda hem kişisel durumlar hem de çevresel durumlar olabilir. Çevresel nedenler örnek olarak; antrenman tarzı, zemin tipi, spor malzemeleri ve eğitim eksikliğini verebiliriz. Kişisel nedenlere de; yorgun olmak, enfeksiyon ile uğraşmak, fiziksel olarak uygun olmamak, koordinasyon bozukluğu, psikolojik sebepler, duruş bozukluklarını örnek verebiliriz.
Spor Sakatlanmasını Nasıl Önleriz?
-Fiziksel kapasite ve yaşa göre antrenmanların yapılması ve kişinin bunlara göre spor seçmesi,
-Her daim antrenman öncesinde esneme hareketleri yaparak esnemenin yapılması ve bacak esnetme hareketleri yaparken dizlerin bükülmemesi,
-Düzenli bir şekilde yapılan egzersizlerin kademeli olarak artırılması, bir anda artırılmamalı ve az mana içinde büyük hedef koyarak kendini zorlamayarak,
-Yapılan spor veya antrenmana uygun olacak kıyafet ve ayakkabı seçilmesi,
-Takım ile birlikte yapılan sporlarda özellikle çocuk sporcular ve kişiler için yapılan seçimler beceri ve fiziksel kapasiteye göre gruplandırılma yapılması gerektiği, yaşa göre değil.
Spor Sakatlanmalarında Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Tedavi temelde cerrahi ve konservatif olmak üzere ikiye ayrılıyor.
Konservatif tedavinin bölümleri medikal ve fizik tedavidir. Yöntem ne olursa olsun kas ve iskelet sisteminin yaralanmasında tedavinin amacı; kasın direnci ve gücü azalmadan ve sporcunun esnekliğini ve eklem hareketinin genişliğini olabildiğince korumaktır. Aynı zamanda da en kısa sürede sporcunun sahalara dönmesini sağlamaktır.
Eğer sporcuyu konservatif tedaviye kıyasla daha iyi performans ile ve daha kısa zamanda kendisini spora döndürebilecek tedavi yöntemi cerrahi yöntem ise, cerrahi tedaviyi tercih etmelidir. Son 5 yıl içerisinde ameliyat teknikleri oldukça yeni ve etkilidir.
