Sardunya yaklaşık olarak 400 civarı bulunan bir bitkidir. 230 tane türü anavatanı olan Güney Afrika’da doğal bir şekilde yetişmektedir. Türlerinin birçoğu mutasyona uğrayarak ve melezleme yöntemi kullanılarak ortaya çıkarılmıştır. Akdeniz iklimi görülen ülkelerde yaygın olarak bulunmaktadır. Kültürü eskilere dayanan ve çok yıllık bir geçmişi sahip olan sardunya otsu veya yarı otsu forma çiçek olarak çeşitlendirilmektedir. Çiçekleri renkli olmakla birlikte pembe, yavruağzı, krem, sarı, beyaz, katmerli veya yalınkat olabilmektedir. Sardunya salon çiçeği olarak evde yetiştirilmesi pek tercih edilmez ve bundan dolayı genel olarak bahçede ve balkonda yetiştirilmektedir.
Sardunya Evde Bakılır Mı?
Kışa son derece dayanıklı olan sardunya bitkileri sıcağı ve güneş ışığını çok sevmektedirler. Işık alan cam kenarları ve aydınlık alanları tercih ederler ve buralarda hızlı bir şekilde büyüyebilirler. Ne kadar çok güneş gördüğüne bağlı olarak açmakta olan sardunyalarda dikkat edilmesi gereken en önemli nokta büyüme döneminde ve çiçeklenme dönemlerinde aşırı güneş ışığına maruz kalmamalarını sağlamaktır.
Sardunya Evde Nasıl Bakılır?
· Kış aylarına dayanıklı olsalar da soğuk havayı sevmez ve 7 derece altında yaşayamamaktadırlar. İdeal olan sıcaklıkları 15 derece civarında olup aşırı sıcak ve soğuklarda yaprakları olumsuz yönde etkilenmektedir.
· Doğrudan güneş ışığı almasalar da ışık almaları son derece önemlidir. Çiçeklenme dönemlerin hafif gölgeli yerler severler ve bulundukları yerin aydınlık olması yeterlidir.
· Nemin düşük olduğu yerlerde verimli olmadıklarından dolayı nem sardunyalar için önemlidir.
· Hava akımından kolayca etkilenebilmekte ve bu yüzden bulundukları yerin rüzgar almayan bir yer olması oldukça önemlidir.
· Bitki için sulama son derece önemlidir ve sulama esnasında dikkat edilmesi gereken noktaları vardır. Suyun her yere eşit olarak dağıtılmasına özen gösterilmeli ve sulamadan sonra saksının altında kalan fazla suyun bitkiden önce çekilmesi, düzenli, aynı günde ve aynı ölçüde sulanması bitki için önemlidir.
· Nemli yerleri sevseler de ihtiyaçtan fazla veya az olarak sulama yapılması sonucu anormal durumlar görülebilir. Genellikle kışın haftada 1, yazın haftada 2 kez su verilmesi önerilir. Yaz aylarında toprak kurulaşmaya başlarsa sulama 3 güne çıkarılabilir. Sardunyanın türüne göre sulama ihtiyacı değişebilmektedir.
· İlkbahar ve sonbaharda yılda 2 kez olmak üzere gübre verilebilir.
· Saksı değiştirme konusunda hassastırlar ve en fazla 1 boy büyük saksı tercih edilmelidir. Hava tam ısınmadan mart nisan ayları arasında saksı değişimi yapmak bitki için uygundur.
· Gelişimini düzenli olarak tamamlaması için budanması gerekmektedir. Budanma için uygun olan zaman aralığı şubat ve mart ayı arasındaki dilimdir. Budanmanın yapılmaması çiçeklenmeyi engeller ve sürgünü vermeyi azaltır.
Sardunyanın Faydaları Nelerdir?
Kullanılmadığı süreç içerisinde biledurduğu yerden salgıladığı bazı maddeler ile mikropları yok etme özelliğine sahiptir. Kullanıldığı sürede ise oldukça faydalı bir bitki olan sardunyanın faydaları şöyle özetlenebilir;
ü İdrar söktürücü özelliğine sahiptir.
ü Ödemin atılmasına iyi gelir ve bağırsak rahatsızlıklarına fayda sağlar.
ü Böbrek ve karaciğeri temizler.
ü Yaraların iyileşme sürelerini kısaltır.
ü Kan şekerini dengeleyerek kalp çarpıntısı gibi durumlarda sakinlik verir.
ü Ağrı kesici etkiye sahiptir.
ü Boğazda oluşan tahriş ve kanamaları durdurur. Boğaz, diş ve kulak ağrılarına karşı kullanılır.
ü Antiseptiktir ve bundan ötürü enfeksiyonlara karşı olumlu etki yaratır.
ü Morluk ve şişliklere karşı etkili olan sardunya cilde faydalı bitkiler içinde yer alır.
Sardunya Nasıl Kullanılır?
Yaprakları su içinde haşlanarak, yağı çıkarılarak ve ezilerek kullanılabilir. Bir bardak su içerisinde haşlanan sardunya odada bekletildiğinde hoş bir koku yaratır ve bu sayede stresten arınmanıza olanak sağlar. Kaynatılmış ve temizlenmiş sardunya suyu gargara yapılarak boğazların tedavisinde kullanılmaktadır. Sardunyadan elde edilen yağ genel olarak cilde uygulanmaktadır. Cilde nemlendirici olarak uygulanabilir veya zeytinyağında bekleterek elde edilen yağ kullanılabilir. Yapraklarının ezilerek kullanılması ise yaralara, şişliklere ve ağrı olan bölgelere uygulanması ile olmaktadır.
