Harem; Osmanlı’da II. Mehmed döneminde kurumsallaşan, padişahların annesi, cariyeleri, kız kardeşleri ve hizmetkârlarının yaşadığı bir saray alanı olarak tanımlanmaktadır. Osmanlı’da harem sistemi ile ilgili pek çok kaynak ortaya çıkmış, bu kaynakların geçerliliği ise tarih meraklıları tarafından araştırma konusu olmuştur. Osmanlıda harem mantığı iki temel fonksiyonu bulunur. Bunlardan birincisi; Padişah’ın aile yaşantısını sürdürmüş olduğu padişah, şehzade ve devlet ileri gelenlerinin cariye ve eş temin edildiği yerdir. İkincisi ise bir tür okul olarak kabul edilir. Enderun mektebinden mezun olan kişiler ve sarayda eğitim alan cariyelerin evlendirmesiyle eğitime dayanmakta olan bir tür aristokrasi anlayışı kurulmuştur. Padişaha ve hanedana bağlı bir tür aristokrasi yaratmak amacıyla cariyelerin eğitilmesini sağlayan kurum olarak değerlendirilmektedir.
Osmanlı’da Harem Görevlileri Hakkında Bilgiler
Osmanlı’da harem görevlileri hakkında bilgiler son derece kısıtlıdır. Osmanlı’da harem görevlileri arasında en bilineni Harem Ağasıdır. Harem Ağası, Hadım Ağası ya da Kızlar Ağası olarak anılan bu görevliler I. Mehmed devrinden itibaren Osmanlı’da görülmektedir. G-Bu kişiler genel anlamda Afrika ve çevresinden, bazen de Avrupa’dan hadım edilmiş vaziyette saraya getirilirlerdi. Avrupa’dan gelenlere akağa, Afrika’dan gelenlere ise karaağa denilirdi. Harem Ağaları, haremdeki genel düzenden sorumlulardı.
Osmanlı’da Harem Nasıldı Hakkında Bilgiler
Osmanlı’da haremin nasıl olduğu ve hakkında bilgiler günümüzün tarih meraklıları tarafından araştırma konusu olmayı başarmıştır. Pek çok tarih kitabına konu olan Osmanlı’da harem sistemi, ilgi çeken içerikleri ile de merak konusu olmayı başarmıştır. Osmanlı’da harem iki temel fonksiyon üzerinde işliyordu. Birincisi; Padişah’ın aile yaşantısını sürdürmüş olduğu padişah, şehzade ve devlet ileri gelenlerinin cariye ve eş temin edildiği yerdir. İkincisi ise bir tür okul olarak kabul edilir.
Enderun mezunu olan gençler ve sarayda eğitim alan ve cariyelerin evlendirmesiyle eğitime dayanmakta olan aristokrasi meydana getirilmiştir. Bu kurum Padişaha ve hanedana bağlı bir tür aristokrasi yaratmak amacıyla cariyelerin eğitilmesini sağlayan bir sistem içerisinde ilerlemeyi amaç edinmiştir. Osmanlı’da harem herkesin giremediği bir ortam olarak yer alıyordu. Zaten harem sözcük olarak da dokunulmaz ve kutsal anlamına geliyordu. Bilinen yaygın bilgilerin aksine Osmanlı’da Harem-i Hümayun devlet adamları yetiştiren Enderun mekteplerine paralel bir kurum olarak yer alıyordu. Osmanlı haremine alınan erkek hadım hizmetçiler, ak hadımlar ve siyah hadımlar olarak adlandırılıyordu.
Osmanlı’da Harem Yönetimi Hakkında Bilgiler
Osmanlı’da harem yönetimi hayli sıkı şekilde işliyordu. Osmanlı’da harem yönetimi; genelde padişahların eşlerinin ve çocuklarının yaşadığı alan olarak tanımlanıyordu. Yönetim de büyük ölçüde Valide Sultanların kararları etkili oluyordu. Osmanlı’da harem yönetimi bir başka şekilde Enderun, Zenane, Dar’üs Saade olarak da tanımlanıyordu. Bu alanda cariyelere eğitimler de sağlanıyordu. Osmanlı’da harem yönetiminde saray kadınlarının dışarıdan yabancılar ile iletişimi son derece kısıtlı tutuluyordu. Osmanlı’da harem yönetimi dâhilinde saray kadınlarının yabancılar ile iletişime girmesi ancak, şifa bulunmayan hastalıkların varlığında mümkün kılınmıştır.
