Halk arasında peşin vergi olarak da bilinen geçici vergi, ticari kazanç sahipleri, kurumlar, serbest meslek mensupları ve kollektif şirketlerin üç aydan üç aya parça parça ödemesi gereken bir vergilendirme şeklidir. Bir yıl içinde ki süreçte mart, haziran, eylül ve aralık aylarında yatırılması gereken bir vergi türüdür. %15’lik bir vergi oranı ile bilinen bu uygulama, ödenmesi gereken döneme göre hesaplamaya tabi tutulur. Mali müşavirler tarafından kazanç defteri tutulan müessesinin ne kadar geçici vergi ödeyeceği belirlenerek bu tutarın günü geçmeden vergi dairelerine nakit olarak yatırılması gereklidir. Gelir gider dengesi ve kar oranının düzenli takibi ile birlikte, vergi mükellefleri de bu oranı hesaplayabilir.
Peşin vergi olarak da bilinen geçici vergiler, halkın ve ticaret yapan insanların en çok merak ettiği konulardan biridir. Vergi mükellefleri ve kurumların ödediği bu vergi türünde kazancın üçer aylık olarak değerlendirilmesi ile vergilendirme yapıldığı bilinir. Bakkal, manav, kırtasiye gibi serbest meslek erbapları, kollektif şirketler, komandit şirketler ve adi ortaklıkların bu vergilendirme usulüne tabii oldukları bilinir. Vergi mükellefi olarak bilinen ve söz konusu olan kişilerin bir yıllık kazançlarının üç, altı, dokuz ve on ikinci aylarında bu vergileri peşinen ilgili kurumlara yatırmaları şarttır. Gerekli belgeler ve ücretin hazır edilmesi ile yatırılması gereken geçici vergiler hakkında merak edilenler sizlerle…
Geçici Vergi Ödenmezse Ne Olur?
Her üç aylık dönemler için belirlenen son ödeme tarihine göre, mükelleflere tahakkuk edilen vergi oranının eksiksiz bir şekilde yatırılması gereklidir. Son günü ve son ödeme saatini geçiren vergi mükellefine gecikme zammı uygulanır. Gecikme günü ne kadar ise bu oranda zam miktarı ana borca eklenir ve mükelleften bu şekilde talep edilmektedir.
Geçici Vergi Neye Göre Hesaplanır?
Geçici vergiler, peşin vergi olarak da bilinmekle birlikte aynı zamanda her üç aylık dönemin kazancına bakılarak hesaplanan vergi tutarıdır. Yukarıda da bahsettiğimiz üzere mart, haziran, eylül ve aralık vergi mükellefleri için ödeme tarihi olarak bilinir. İlk dönem geçici vergisi üzerinden örnek vermek gerekirse, bir işletme sahibinin ocak ayından mart ayının sonuna kadar yaptığı tüm kazançlar, gelir gider ve kar oranlarının takibi yapılır. Mükellefin bu tarihe kadar olan gelir gider dengesine bakılarak elde ettiği kar oranı bulunur. Çıkan miktarın %15’lik dilimine bakılır ve ardından buna bakılarak bir tutar ortaya çıkarılır. Her vergi mükellefi karı oranında vergiye tabi tutulacağından, farklı kar marjı olan ya da cirosu olan işletmelere göre farklı vergi tutarları tahakkuk edilir.
Geçici Vergi İle Kurumlar Arasındaki Fark Nedir?
Geçici vergi ile kurumlar vergisi arasında mantıksal ve süreç açısından herhangi bir fark bulunmaz. Her iki vergi çeşidi de üç aylık periyotlar halinde verilir. Yalnız buradaki nüans farkı şuradan kaynaklanır. Geçici vergi olarak nitelendirdiğimiz vergi çeşidinde söz konusu miktara uygulanan yüzdelik oran 15 iken, kurumlar vergisindeki yüzdelik oran yüzde 22 olarak bilinmektedir. Diğer açıdan bakıldığında ise kurumlar vergisi de her üç aydan üç aya olacak şekilde hesaplanmaktadır.
Geçici Vergi İçin Yapılması Gerekenler Nelerdir?
· Düzenli bir şekilde muhasebe defteri tutulmalı, gelir gider dengesi daima kontrol altında tutulmalıdır.
· Üç, altı, dokuz ve on ikinci aylara ilişkin olmak üzere kar-zarar ve gelir-gider dengesi bilinmelidir.
· Eğer bilanço tutan mükellefler bu vergiyi ödeyecekse ilgili kuruma beyanname ve gelir tablosunu sunmalıdır.
· Eğer işletme defteri tutulması ile yükümlü olan bir mükellef ise hesap özetleri ile beraber beyanname sunmalıdır.
· Serbest meslek erbabı olarak nitelendirilen kişiler geçici vergi ödeyecekse söz konusu beyanname ile birlikte serbest meslek kazanç bildirimini götürmelidir.
Kimler Geçici Vergiden Muaftır?
Geçici vergi, diğer bir adıyla peşin vergi olarak bilinen bu uygulamadan bazı meslek gruplarının muaf olduğu bilinir. Bu kapsamda bakıldığında, geçici vergi ödemeyen kişiler şu şekilde sıralanabilir;
· Geçici yetkili noterler
· Onarma- tadilat mesleğinde bulunanlar
· İnşaat sahipleri
· Menkul ve gayrimenkul sahipleri
