Günümüz dünyasının geldiği noktada iş kavramı da değişiklilere uğramış olup, birçok kavramla ortaya çıkmaktadır. İşveren ve işçi arasında birçok sözleşme yapılırken, bu sözleşmeler sürekli borç doğurma özelliğine dayanmaktadır. Bu sözleşmelerin taraflarından biri olan işçinin iş yapma eyleminin sürekli olmasına dayandığı için, bu özelliği doğurmaktadır. İş hayatında işveren ve işçiyi korumak adına çeşitli kanunlar çıkarılırken, ülkemizde de iş hayatı adına kanunlar ve maddelere yer verilmektedir. İş hayatında işveren ve işçi arasında sözleşmeler yapılırken, bu iki tarafında haklarının korunması adına yapılmaktadır. Bu sözleşmelerde birçok madde yer alabilirken, zaman zaman bu sözleşmeler ihlal olduğu zaman fesihler ya da iptaller doğabilmektedir. Fesihler belirsiz sözleşmeleri içerisinde yer alırken, iş kanunun 17. maddesinde de yerini almış durumdadır. Geçerli nedenle fesihte, sözleşmenin iptalini ve işe son verme konularını içerisinde barındıran bir fesih türü olarak karşımıza çıkmaktadır.
Geçerli Fesih Nedir?
İş sözleşmelerinin fesih edilmesi birçok isimli karşımıza çıkarken, bunların nitelikleri bir birlerinde ayrı olabilmektedir. Geçerli fesihte kanun ile belirlenmiş olup, İş Kanunu 18. Madde kapsamında yer alan bir fesih türü olarak karşımıza çıkmaktadır. Buna göre belirsiz süreli çalışma sözleşmelerinden doğan ve işçinin yetersizliklerinden kaynaklanan nedenlere bağlı, geçerli fesih söz konusu olabilmektedir. Böyle durumlarda işveren yazılı şekilde de geçerli fesih işlemine işçiye bildirmek zorundadır, bu fesih ile sözleşme iptal edilebilmektedir.
Geçerli Fesih Nedenleri Nelerdir?
İş hayatında işverenin bu fesih işlemini yapabilmesi için, bazı nedenlerin oluşması gerekmekte olup, buna dayanarak gerçekleşir. Geçerli fesih, belirsiz süreli iş sözleşmelerinde yer alırken, bu fesih işçinin yetersizliklerinden ya da davranışlarından doğan hareketler sonucunda yapılabilmektedir. Nedenler ise işçinin diğer işçilerden daha az verim vermesi, sürekli hastalanması, düşük performans, işe yoğunlaşamama, işini etkileyecek bir hastalığa yakalanması ve daha böyle birçok olay, bu fesih hakkını vermektedir.
Geçerli Fesih Sonuçları Nelerdir?
Eğer kanunda belirtilen nedenler ile geçerli fesih yapılmışsa, bu fesih kabul edilir ama işçinin haklarını ödeme yükümlülüğü devam edilir. Bu sözleşmede doğan hakların ödenmesi sözleşme iptal olsa bile buna göre ödenmelidir. Bunun yanında usulü göre yapılmayan geçerli fesihler ise kabul edilmemekte olup, sonucunda kanunen geçersiz sayılmaktadır. Bu fesih türü eğer haklılık varsa iş sözleşmesinin iptali ile sonuçlanmaktadır.
Geçerli Fesih İle Haklı Fesih Arasındaki Farklar Nedir?
İş hayatında ki sözleşmeleri fesih etmenin çeşitli yolları varken, bunlar farklı isimler ile bilinmektedir. Geçerli fesih ve haklı nedenle fesihlerde sözleşme iptali ile alakalı olup, usul ve esas yönünde bir birinden farklıdır. Bu yönde haklı fesih için işveren işçiye herhangi bir açıklama yapmadan bu fesih türünü gerçekleştirebilirken, geçerli fesihte ise işçiye yazılıda bu bildirilmesi zorunlu olmaktadır. Diğer fark ise geçerli fesihte sözleşmeden doğan hakların ödenmesi gerekliliği sürerken, haklı fesihte ise işçi bunları talep edememektedir. Bu iki türü bir birinden ayıran diğer özellik ise haklı fesihte, fesih tarihi belliyken, diğerinde bu tarih belirsiz bir süre olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu yüzden bu iki fesih bir birinden birçok yönden ayrılmaktadır.
Sözlü Fesih Geçerli Mi?
Sözlü fesihlerde bildirim daha sonra yazılı bile bildirilirse geçersiz sayılmakla beraber, işçilerin iş akdinin fesih etmek geçerli nedenlere dayandırılmalıdır. Bu yüzden kanun ile düzenlenen sıkı şekil şartlarına uyulması ve yazılı olarak bildirilmeli olup, sözlü fesihlere yer verilmelidir. Sözlü fesih yapan işverenlerin, bu fesihleri geçersiz sayılmakta olup, bu tür sözlü fesihlerde kaçınmak daha yararlı olmaktadır.
