Beklenen faydanın ne olduğu insanlarımızın merak ettiği bir konu haline gelmiştir. Beklenen fayda, iktisat biliminde kişilerin vs. olasılıklara sahip olan bir durum için düşündükleri nicel beklentileri anlatmak için kullanılan ifadeye denmektedir. Beklenen fayda, temelini Daniel Bernoulli’nin St. Petersburg Paradoksu için 1738’de öneride bulunduğu çözümden elde etmiştir. Bernoulli çözümünde insanların kazandıkları para miktarında artış oldukça ek bir birim paradan gittikçe daha az fayda sağlandığı düşüncesini kullanmıştır. 1944 yılında ise John von Neumann ve Oskar Morgenstern kuramın günümüzdeki halinin temellerinin oluşmasına olanak sağlamışlardır.
Beklenen Fayda Teorisi Örnekleri Nelerdir?
Beklenen fayda teorisi örneklerinin ne olduğu pek çok insanın merak ettiği konulardan birisidir. Beklenen fayda teorisine en iyi örnek Daniel Bernoulli’nin St. Petersburg paradoksuna bulduğu öneri ile verilmektedir. St. Petersburg paradoksu, madeni para ile tura gelene kadar yazı tura atma oyunundan meydana gelmiştir. Oyundan elde edilecek ödül ise tura gelene kadar madeni paranın kaç kere atıldığı ile ilişkilidir. St. Petersburg paradoksunu açıklamak için Bernoulli, bireylerin beklenen kazancın yerine, beklenen faydaları maksimize ettiklerini söylemiştir. Yani Bernoulli’ye göre insanın servetten kazandığı fayda, servette bulunan her birim artışı ile doğrusal şekilde değil de azalan biçimde çoğalmaktadır.
Beklenen Fayda Teorisinin Amaçları Nelerdir?
Beklenen fayda teorisinin amaçlarının ne olduğu bu konu ile ilgili olan insanların öğrenmek istediği bir soru olmuştur. Beklenen fayda teorisi, insanların riskten kaçınabileceğini hesaba katıp bunu engellemeye çalışmaktadır. İnsanları rasyonel bir biçimde düşünmeye yöneltmektedir. Rasyonel bir biçimde düşünen kişinin her olasılığı ele almasını amaçlamaktadır. Beklenen fayda teorisi genellikle, belirsizlik meydana geldiğinde karar vermede, rasyonel seçimler yapmada ve ekonomik davranışları açıklamada kullanılmaktadır. Beklenen fayda teorisi risk altında olan bir insanın karar almasını sağlamayı amaçlamaktadır. Ayrıca beklenen faydada olayların ve bu olayların sonuçlarının objektif bir şekilde değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Beklenen fayda amaçlarını tamamladığında ve bazı konularda yetersiz kaldığında ise beklenti teorisi olaya girmektedir.
Beklenen Fayda Çeşitleri Nelerdir?
Beklenen fayda çeşitlerinin neler olduğu bu konunun ilgilileri tarafından merak edilmektedir. Beklenen fayda; tamlık, yansıma, süreklilik, bağımsızlık ve eşit olmayan olasılık aksiyonu olarak beş varsayıma ayrılmaktadır. Tamlık varsayımında iki mal demeti karşılaştırılmaktadır. Yansıma varsayımında ise bir mal demetinin en az kendisi kadar iyi olduğu varsayılmaktadır. Geçişlilik varsayımında ise tüketici x malını en az y malı kadar, y malını da en az z malı kadar iyi olarak görmektedir. Ayrıca x malını da z malı ile hemen hemen aynı iyilikte olduğunu savunmaktadır.
