Üniversite sınavından sonra sonuçları hesaplanan adaylar için sonraki aşama tercihlerdir. Üniversite tercihi kariyer planında dikkatle yapılması gereken bir aşamadır. Bu konuda tüm bilgilere sahip olmak, sürecin işleyişini, haklarınızı ve imkanlarınızı bilmek oldukça kritiktir. Bu bilgiler, ÖSYM tarafından her yıl Yükseköğretim Programları ve Kontenjanlar Kılavuzunda açıklanmaktadır.
Öncelikle tercih aşamasında çoğu aday için sınırlayıcı olan adayın puanı veya başarı sıralamasıdır. Adaylar istedikleri programları veya okulları seçerken olabilecek en iyi tercihi bulmak isterler. Fakat burada yeterli bilgiye sahip olmamak tercihinizi yanlış yapmanıza veya daha iyi bir tercihi alt sıralara yazarak kaçırmanıza sebep olabilir.
1.İlk Olarak Tercih Sistemi Hakkında Bilgi Alın
Tüm işlemler için bütün bilgileri ve sistemin işleyişini ÖSYM’nin ilgili yıl için yayınladığı tercih kılavuzundan öğrenebilirsiniz. Burada dikkat edilmesi gereken nokta; her sene kurallar değişiklik gösterebildiği için internette bulduğunuz bütün bilgileri araştırmadan veya doğrulamaya tabii tutmadan doğru kabul etmemektir. Düzgün ve başarılı bir tercih listesi için sistemi yorumlamanızı sağlayacak kadar temel tercih dönemi bilgisi geliştirmelisiniz. ÖSYM her adayın tercih listesine sırayla (ilgili puan türünün tercih sıralamasında 1. den sonuncuya doğru) bakar. Adaylar tercihlerini ÖSYM sistemde açılan tercih sayfasında önem sırasına göre sıralar. Daha sonra aday tarafından onaylanan tercihler ÖSYM tarafından incelenir. Sistem 1. öğrenciden başlayarak her öğrenciyi sırayla tercihlerine yerleştirmeye başlar. Sistem, yerleştirmek üzere olduğu öğrencinin ilk tercihine bakar. Eğer ilk tercihindeki program boştaysa öğrenci ilgili bölüme yerleştirilir. Eğer öğrencinin ilk tercihindeki programın kontenjanı doluysa öğrencinin ikinci tercihine bakılır. İkinci tercih için de 2 olası durum söz konusudur. Öğrenci ya o bölüme yerleştirilir ya da kontenjan yetersizliğinden ötürü bir sonraki tercihi değerlendirilmeye alınır. Öğrencinin tercih listesi bitene veya öğrenci bir bölüme yerleştirilinceye kadar bu döngü devam eder. Döngü sonucunda sistem bir sonraki öğrenciye geçer ve o öğrenci için de aynı adımlar uygulanır. Eğer aday tercihlerinden hiçbirine yerleşemez ise ilk yerleştirmede açıkta kalır ve ek tercih hakkını kullanabilir.
2.Kayıt ve Sonrasında Nasıl İmkanlarınız Olacağını Öğrenin
Tercih yaparken bazı okulların veya programların özel imkanları vardır. Bu imkanlar eğitim hayatı ve sonrası için oldukça faydalı olmaktadır. Bazı üniversitelerin bölümüne yerleştikten sonra Yandal, Çift Anadal, Dikey Geçiş, Yatay Geçiş gibi imkanları vardır. Bu haklar sayesinde çift diploma, bölüm değiştirme veya başka bölüm ile ilgili ders alma gibi imkanlar sağlanır.
3. Üniversite Seçiminde Dikkat Edin!
Genellikle adaylar öğretmenlerinin, arkadaşlarının, sohbet etme şansı buldukları meslek sahiplerinin veya rol modellerinin fikirleri doğrultusunda üniversite veya bölüm tercihi yapmaktadır. Fakat hayatınız boyunca sizi temsil edecek olan mesleki eğitimi veren üniversiteyi doğru belirlemek oldukça ciddi bir konudur. Seçilen üniversitenin doğru tercih olup olmadığı belirlenirken önem verilmesi gereken dört parametre vardır. Akademisyenler, öğrenciler, olanaklar ve program başlıkları altında araştırma yapılmalıdır. Bu konulardaki veriler üniversitelerin web sitelerinde veya YÖK’ün web sitesinde yer almaktadır.
4.Puan Durumunuza Göre Bölüm Seçeneklerinizi Listeleyin
Üniversite tercihinde farklı önceliklerde araştırma
yapılabilir. Tercih edilmek istenen özel bir bölüm, üniversite veya bölüm var
ise araştırmalar bu çerçevede yapılmalıdır. Eğer ortaöğretimde belirli bir
alanda eğitim almışsanız bu alana yönelik tercih yaparken avantaj elde
edebiliyorsanız dikkatlice araştırmalısınız.
5. Tercih Yaparken Bunlara Dikkat Edin!
Sonuçlarınız doğrultusunda ÖSYM’nin lisans yökatlas ve
önlisans yökatlas web sitelerinden tercih edebileceğiniz programları
bulabilirsiniz. Son yılların taban başarı sıraları, puan türü değişen
programların eski puan türündeki taban başarı sıraları, şehre, üniversite
türüne göre, öğretim türüne göre arama yapmak için Okul Seçim‘i
kullanabilirsiniz. Daha sonra bulduğunuz bilgileri ÖSYM’nin internet
sitesindeki ilgili yıldaki YKS Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları
Kılavuzu’ndan teyit etmeniz doğru olacaktır. Belirlediğiniz programların
program kodlarını ve isimlerini not alınız.