Fiiller, anlam özelliklerine göre genellikle dört kategoriye
ayrılabilir:
-İşlevsel Fiiller (Filler): Dilin işleyişine yardımcı olan,
cümlede anlam taşımayan ve yardımcı olan fiillerdir. Örnek olarak
"olmak", "etmek", "gitmek", "gelmek"
gibi fiiller verilebilir.
-Anlam Fiilleri (Anlam Veren Fiiller): Anlam taşıyan
fiillerdir ve cümlenin anlamını belirlerler. Bu gruptaki fiiller eylem anlamı
taşır. Örnek olarak "koşmak", "yüzmek", "yemek",
"uyumak" gibi fiiller anlam fiilleridir.
-Dolu Fiiller (Tamlananlı Fiiller): Bu fiiller tamlanan veya
nesne alabilirler. Dolu fiiller, bir nesne veya tamlama alabilen fiillerdir.
Örneğin, "sevmek" fiili bir nesneyi alabilir: "Kitabı
seviyorum."
-Yardımcı Fiiller: Birleşik zaman veya kip yapısını
oluşturmak için kullanılan fiillerdir. Ana fiil ile birlikte kullanılarak
fiilin zamanını, kipini veya diğer özelliklerini belirlerler. Örnek olarak
"olmak", "gitmek", "gelmek" gibi fiiller yardımcı
fiil olarak kullanılabilir.
Bu kategoriler, fiillerin taşıdığı anlam özelliklerine göre
genel olarak sınıflandırılır. Dilbilgisi açısından bu kategoriler, fiillerin
işlevlerini ve anlamlarını daha iyi anlamak için kullanılır. Ancak, dildeki
fiil çeşitliliği ve kullanımı oldukça geniş olduğundan, bu kategoriler bazen
örtüşebilir veya net bir sınıflandırma yapılamayabilir.
Formal Eğitim Kaça Ayrılır?
Formal eğitim, genellikle resmi olarak yapılan, kurumsal
yapıya sahip ve belirli bir programa göre düzenlenmiş eğitim türüdür.
Genellikle okul, kolej, üniversite gibi resmi kurumlar aracılığıyla
gerçekleştirilir ve belirli bir müfredatı, öğretim planını ve öğrenci
değerlendirme sistemini içerir.
Formal eğitim, aşağıdaki kategorilere ayrılabilir:
-Erken Çocukluk Eğitimi: Okul öncesi eğitim olarak da
bilinir. 0-6 yaş arası çocukları kapsar ve çocukların zihinsel, sosyal ve
duygusal gelişimlerine destek olur.
-İlköğretim: Temel eğitimin bir parçasıdır ve genellikle
6-14 yaş arası öğrencileri içerir. Okuma-yazma, temel matematik, fen bilgisi,
sosyal bilgiler gibi dersleri kapsar.
-Ortaöğretim: Genellikle 14-18 yaş arasındaki öğrencileri
içerir. Lise veya farklı adlarla anılan okullar, genellikle daha spesifik
dersler ve seçmeli dersler sunarlar. Lise son sınıf öğrencileri genellikle
üniversiteye giriş sınavlarına hazırlanırlar.
-Yükseköğretim: Lisans, yüksek lisans ve doktora gibi
seviyeleri kapsar. Üniversite veya kolejlerde verilen, daha spesifik ve
uzmanlaşmış eğitimi içerir.
-Mesleki ve Teknik Eğitim: El becerileri ve belirli bir
mesleği öğretmeyi amaçlayan eğitim türüdür. Meslek okulları, teknik okullar ve
çeşitli kurslar aracılığıyla sunulabilir.
Formal eğitim, öğrencilere belirli bir öğretim programı
çerçevesinde bilgi ve beceriler kazandırmayı amaçlar. Ancak, bu kategoriler
ülkeden ülkeye, eğitim sistemlerinin farklılığına ve yaş gruplarına göre
değişiklik gösterebilir.
Fen Bilimleri Kaça Ayrılır?
Fen bilimleri, doğayı ve fenomenleri inceleyen bilimlerin
genel bir kategorisidir. Fen bilimleri, genellikle aşağıdaki ana kategorilere
ayrılabilir:
-Fizik Bilimi: Maddelerin, enerjinin, hareketin, kuvvetin ve
madde-enerji ilişkilerinin incelendiği bilim dalıdır. Fizik, evrenin yapısını,
hareketini ve temel parçacıkları anlamaya yönelik birçok alt disipline ayrılır.
Mekanik, termodinamik, elektromanyetizma, optik, kuantum fiziği ve nükleer
fizik, fizik biliminin alt dallarından bazılarıdır.
-Kimya Bilimi: Maddenin yapısını, bileşenlerini,
özelliklerini, dönüşümlerini ve kimyasal reaksiyonları inceleyen bilim dalıdır.
Organik kimya, inorganik kimya, biyokimya, analitik kimya ve fizikokimya gibi
alt dallara ayrılır.
-Biyoloji Bilimi: Canlı organizmaların yapısını, işleyişini,
çeşitliliğini ve evrimini inceleyen bilim dalıdır. Genetik, hücre biyolojisi,
evrimsel biyoloji, ekoloji, anatomisi ve fizyoloji gibi alt disiplinlere sahiptir.
-Astronomi ve Uzay Bilimleri: Evreni, yıldızları,
galaksileri, gezegenleri ve diğer gök cisimlerini inceleyen bilim dalıdır.
Gözlemevleri, teleskoplar ve uzay araçları aracılığıyla evrenin yapısını ve
işleyişini anlamaya çalışır.
Bu ana kategoriler altında birçok alt disiplin bulunmaktadır
ve fen bilimleri geniş bir alana yayılmıştır. Bu alanlar, farklı ölçekteki
fenomenleri anlamak ve açıklamak için teorik ve deneysel çalışmaları içerir.
Her biri farklı metodolojiler ve araştırma teknikleri gerektirir ve kendi
içlerinde daha spesifik alanlara ayrılır.
Görsel Sanatlar Kaça Ayrılır?
Görsel sanatlar, farklı ifade biçimleri ve sanatsal
teknikler aracılığıyla görsel olarak ifade edilen sanat disiplinleridir.
Genellikle görsel sanatlar, aşağıdaki ana kategorilere ayrılabilir:
-Resim Sanatı: Tuval üzerine yağlı boya, akrilik boya,
suluboya, guaj gibi farklı tekniklerle yapılan resimleri kapsar. Figüratif,
soyut, manzara, portre gibi farklı tarzlarda yapılan resimler bu kategori
altında yer alır.
-Heykel Sanatı: 3 boyutlu objelerin şekillendirilmesi ve
yaratılmasıyla ilgilenen sanat dalıdır. Taş, ahşap, metal, kil gibi farklı
malzemelerle heykeller yapılır.
-Grafik Tasarım: Görsel iletişim aracılığıyla mesajları
ileten sanat dalıdır. Logo tasarımı, afişler, kitap kapakları, broşürler, web
tasarımı, illüstrasyonlar, tipografi ve diğer görsel iletişim araçlarını
içerir.
-Fotoğrafçılık: Fotoğraf makineleri aracılığıyla görsel
ifadelerin yakalanması ve kaydedilmesiyle ilgilenen sanat dalıdır. Portre, manzara,
belgesel, moda gibi farklı türlerde fotoğraflar çekilir.
-Video ve Film Sanatı: Hareketli görüntüleri kullanarak
hikaye anlatımı, belgesel, kısa film, animasyon, film yönetimi ve prodüksiyonu
gibi alanları içerir.
-Tekstil Sanatı: Kumaş, iplik, dikiş ve diğer tekstil
malzemeleri kullanılarak yapılan el işleri, dantel, dokuma, desen tasarımı gibi
sanat dallarını içerir.
Bu kategoriler, görsel sanatların geniş bir yelpazesini
kapsar. Her bir kategori, kendine özgü teknikler, estetik anlayışlar ve ifade
biçimleri içerir. Sanatçılar bu alanlardan bir veya birkaçında uzmanlaşarak
çalışmalarını sürdürebilirler.
Geçmiş Zaman Kaça Ayrılır?
Dilbilgisinde, genellikle geçmiş zaman, eylemin geçmişte
gerçekleştiği zamanı ifade eden bir zaman kategorisidir. Türkçe'de geçmiş
zaman, genellikle şu alt kategorilere ayrılabilir:
-Dilekçi Geçmiş Zaman (di'li geçmiş): "di",
"dı", "du", "dü" gibi eklerle oluşturulan ve
geçmişteki bir eylemi belirten zamanı ifade eder. Örneğin: "Geldi",
"gitti", "yaptı" gibi fiiller bu gruba girer.
-Şartlı Geçmiş Zaman (mış'lı geçmiş): "mış",
"miş", "muş", "müş" gibi eklerle oluşturulan ve
geçmişte olmuş bir eylemden bahsedilirken, konuşmacının o eylemi duyduğu veya
öğrendiği bir durumu ifade eder. Örneğin: "Gitmiş",
"görmüş", "gelmiş" gibi fiiller bu kategoriye girer.
Türkçe'de geçmiş zaman, bu iki alt kategoriye ayrılır ve
eylemin geçmişteki zamanını belirtmek için kullanılır. Farklı kullanımlar ve
zamanların geçmişteki olayları ifade etme şekilleri, dilbilgisel kurallar ve
cümlenin bağlamına göre değişebilir.
