Psikososyal gelişim sürecinde orta yaş dönemi, en verimli dönem olduğu, üretkenliğin ve mesleki alanda iyi bir temponun içinde bulunulduğu dönemdir. Bundan sonra gelen dönem (yaşlılık dönemi) geçmişte üretken ve verimli geçen hayattan alınmış olan hazza göre şekil almaktadır. Emekli olma ve sonrası zaman içinde yaşanılan sağlıkla ilgili problemlerin insanı ölüme yaklaştırdığı hissi verebilir. Bu his ve geçmiş yaşamındaki aktiviteler, gençken alışılmış sosyal çevre vb.. geçmişte var olan fakat emeklilik sürecinde var olmayan, olsa bile eski tadı vermeyen yaşam biçimlerinin değişmesi ya da yok olmasına bağlı oluşan ruhsal bozukluk denebilir. Geçmiş hayatımızı sorgulayarak, kötü geçen dönemlerle nasıl başa çıkıldığı hatırlanarak bu yaşlılık döneminin de diğer dönemler gibi atlatılabileceği sonucuna varılabilmektedir. Sağlıklı ve başarılı bir yaşlılık dönemi için;
· Sosyal izolasyon önlenmeli
· Yaşlı kişinin yeteneğine uygun aktiviteler yapmalı
· Hareketli bir yaşam sağlanmalı
· Ve son olarak da sosyal ilişkiler sürdürülmelidir.
Yaşlılık Dönemi Psikolojisi Nedir?
Bireyin ve toplumun refah seviyesini korumak için yaşlılık sürecinin iyi geçirilmesi gerekmektedir. Bu nedenle bazı değişkenler önemlidir. Bu değişkenlerin başında moral gelmekte olup, yaşlılık dönemi süresinde kişilerin fizyoloji ve psikolojilerini etkiler. Yapılan birçok çalışmada, yaşlılık döneminde bireylerin daha çok ruhsal ve moral gibi psikolojik sorunların kişilerin yaşam kalitelerini daha çok etkilediği görülmüştür. Yaşlılık dönemi boyunca moral düzeyleri yüksek olan bireyler, yaşlanmanın olumsuz yönlerinden daha az etkilenmektedir. Bunun sonucunda da daha hareketli ve daha sosyal bir yaşam sürmektedirler. Yapılan başka bir araştırmada aile ve yakın çevrenin desteği, toplumsal ilişkilerin ve aktif yaşam biçiminin; yaşlıları moral olarak desteklediği görülmüştür. Bu ve buna benzer etkenler yaşlıların psikolojik ve fizyoloji durumuna olumlu yönde katkı sağlamakta, kendine güven, işe yaradığını hissetme, saygınlık gibi yaşlılık dönemi psikolojisi sorunlarıyla kolayca baş etmelerini sağlamaktadır.
Erkeklerde Yaşlılık Psikolojisi Nedir?
Erkeklerin yaşlanmasına depresif ruh hali, uyku düzensizliği, cildin hızla kırışması gibi pek çok fiziksel ve ruhsal değişimler görülmektedir. Değişimlere erkeklerin yaşlanmasıyla ortaya çıkan andropoz sebep olmaktadır. Kandaki testosteron hormonunun azalması ve bu hormonun azalmasıyla cinsel fonksiyonlarda oluşan azalmaya andropoz adı verilmektedir. Andropoz, erkeklerde terleme, halsizlik, yorgunluk, iktidarsızlık gibi birçok olumsuz değişimlere yol açmaktadır. Yaşlanan adam sendromu olarak da adlandırılır.
Hadislerde Yaşlılık Psikolojisi Nedir?
Hz. Muhammed s.a.v. Peygamberimizin yaşlılarla olan iletişimi tüm insanlara örnektir. Hadislerde yaşlılara verilen önem konusuna açıklama getireceğiz. Hz. Peygamberimiz bir hadisinde ‘ Ey Allah’ın kulları! Tedavi olun, çünkü Allah her hastalık için bir deva yaratmıştır. Ancak bir dert hariç, o da yaşlılık ‘ diye buyurmuştur. Geleceğimiz olan çocuklara verdiğimiz değeri, ürünü olduğumuz yaşlı bireylere de göstermemiz dinimizce bizden beklenmektedir. Yaşlılarımızın sıkıntılarına sabır göstermeyip, karşı gelmek, yaşlılarımızla iyi geçinememek ve onları incitmek dinimizce hoş karşılanmamaktadır. Yaşlılıkla ilgili hadisler, kaynaklarda farklı konu bölümlerinde tekrarlamakta fakat daha çok edep/ adap bölümlerinde yer almaktadır.
Yaşlılık ve Psikoloji Nedir?
Yaşlanma ruhsal ve zihinsel yeteneklerin kaybolması ve bazı işlevlerin zayıflaması olarak tanımlanabilir. Yaşlılık ise doğumdan ölüme kadar devam eden süreçte geçeceğiniz bir yol, bir zaman dilimindeki değişim ve dönüşüm surecidir diyebiliriz. Hayatta bazılarımızın görebileceği, avantajları ve dezavantajları olan son dönemdir. Psikoloji ise zihinsel süreç ve davranışların bilimsel çalışmasını içine alan uygulamalı bir bilim dalıdır. Yaşlılığın psikolojik yönü, bilişsel beceriler ve ruhsal davranış değişimleriyle ilgilidir. Zeka, bellek, öğrenme, akıl yürütme bilişsel becerilere, güdülenme, duygu durum değişimleri ve bir durumla baş etme becerileri de ruhsal davranış değişimlerine örnek teşkil etmektedir. Psikolojik yaşlanmayı oluşturan bir diğer etkende yaşlıların fiziksel kayıplarıyla ortaya çıkan davranışsal uyumun yaş almaya bağlı değişimleridir.
