Tengri; eski Türkçede Tanrı, Gökyüzü anlamlarına gelmektedir. Ayrıca eski Türklerin ve Moğolların inancı Tengricilikte Gök Tanrı ya da Gök’ün yüce ruhu gibi anlamlara da gelmektedir. Tengri aynı zamanda Orhun Yazıtlarında çözümlenebilen ilk sözcük olmaktadır. Tengri; kişiselleştirilmeyen Gök Tanrısı veya Gök’ün Tanrısal Yüce Tini olarak tanımlanmaktadır. Tengricilik inancına göre doğadaki bütün nesneler birer tine sahiptir.
Tengri bunların en yücesi ve en büyükleridir. İklim doğrudan doğruya Tengri’nin isteğine bağlı olarak değişir. Tengri dünya üzerinde dengenin yaratıcısı ve koruyucusu konumunda yer almaktadır. İklimin doğal süreçleri ve iklim devinimleri hep Tengri tarafından anlamlandırılır. Tengri kişiselleştirilemez ve zamansız, sonsuz ve mavi gök olarak tanımlanır. Her şeye rağmen Gök’ün adı Tengri’yi doğadaki başka nesneler ile bir arada anmak da mümkündür. Tengri Dağ, Tengri Göl gibi tanımlamalar da kaynaklarda yerini almış tanımlamalardır.
Tengri İnancı Nedir?
Eski Türkçe kaynaklarında Tanrı anlamına gelen Tengri inancı; Kök Tengri olarak adlandırılan gök kavramının yüceltildiği bir inanış biçimi olarak karşımıza çıkıyor. Tengri inanış biçimi olarak kişiselleştirilemeyen Gök Tanrısı ya da Gök’ün Tanrısal Yüce Ruhu olarak biliniyor. Tengricilik inancına göre doğada bulunan tüm nesneler birer tine sahiptir. Tengri bunların en yücesi ve en büyükleridir. Diğer tanrısal varlıklar Tengrici toplumların mitolojilerine göre kamlarının dualarında insanlara benzer kişiselleştirilmiş bir şekilde tarif edilse de Tengri kişiselleştirilemez ve herhangi bir kalıba sokulamaz.
Tengri Biz Menen Ne Demektir?
Tengri tek başına Tanrı, Allah, sonsuz, kudret ve güç sahibi olan gibi anlamlara gelmektedir. Tengri kavramı geçmişten günümüze kaynaklarımızda yer almış bir kavram olsa da son günlerde yeniden araştırma konusu olmayı başardı. ‘’Tengri Biz Menen’’; Allah bizimledir anlamına gelir. ‘’Tengri Biz Menen’’kadim yazıtlarda ve kitabelerde yer alan bir anlam olarak karşımıza çıkıyor.
Eski Türk Beylikleri ve devletleri tarafından slogan haline getirilen bu deyiş ibadetlerden ve savaşlardan önce hep birlikte söylenirdi. İslamiyet’in belirleyici ve birleştirici gücünü her daim kalplerinde hisseden Türkler bu deyimi topluca yapılan her türlü ibadet süresince kullanıyorlardı.
Tengri İnancı Ne Zaman Ortaya Çıktı?
Tengricilik; Tengri’nin etrafında oluşmuş bulunan ve Macaristan’dan Büyük Okyanus’a kadar olan bölgeye yayılmış olan bir inanç sisteminin adıdır. Tengri kültürüne ait bulunan en eski kanıtlar 3000 yıllık Çin kaynaklarında Tue’kue ve Hiung-nu halklarını anlatan yazılarda ortaya çıkmıştır. Tengri’ye ibadet etmenin yanı sıra Animizm ve Totemlik bu inancın ana hatlarını meydana getirmiştir. Buradan yola çıkarak hayli eski bir tarihi olduğu gözümüze çarpan Tengri inancının yaklaşık olarak 3000 yıllık bir tarihe sahip olduğunu söylemek mümkün. Kimi kaynaklar Tengri inancının 552 ile 744 yılları arasında ortaya çıktığına işaret etse de konu ile ilgili net ve kesin bir bilgi kaynağına sahip olmadığımızı belirtmekte fayda var.
