Sentrozom, hücre döngüsünün ilerlemesini düzenleyen bir
organel olarak bilinmektedir. Sentriyol denilen, birbirine dik iki silindirik
cisme sahip bir organeldir. Her sentriyol, birbirine paralel üç küçük tüpten
oluşmuş, dokuz iplik içermektedir. Bu iplikler protein yapısında olup arası
matriks ile dolu olarak bilinir.
İğ iplikleri oluşturulması, bölünme sırasında kromozomların
ayrılması ve kutuplara taşınmasında görevli bir organeldir. Hayvan hücresinde
bulunmaktadır ve sentriol adı verilen çubuklardan meydana gelmiş olduğu
bilinmektedir.
Yani görevi kısaca hücre bölünmesi sırasında zıt kutuplara
ayrılarak aralarında iğ iplikleri oluşturmak şeklindedir.
Sentrozom Bitkilerde Bulunur Mu?
Sentrozom, eğrelti otu ve yosun gibi ilkel bitki
hücrelerinde bulunmaktadır. Ayrıca sinir hücreleri dışında kalan tüm hayvan
hücrelerinde çekirdeğe yakın bir konumda bulunmaktadır. Bazı mantar
hücrelerinde de bulunan bir organel olma özelliği taşır.
Sentrozom Hangi Hücrelerde Bulunur?
Sentrozomrinde ve sinir hücreleri dışında tüm hayvan
hücrelerinde çekirdeğe yakın bir yerde bulunmaktadır. İlkel bitki hücrelerinde
de bulunmaktadır. Yüksek yapılı bitki hücreleri, olgun alyuvar hücresi, sinir
hücresi ve yumurta gibi hücrelerde bulunmamaktadır.
Kamçı ve sil yapılar
hareketi sağlamada görevli olarak bilinmektedir. Yumurta, alyuvar hücreleri ve
sinir hücrelerinde sentrozom bulunmamaktadır.
Sentrozom ATP Sentezler Mi?
Aerobik solunum yapan canlılarda ATP sentezi; oksijen
varlığında ökaryot hücrelerde mitokondride, prokaryot hücrelerde ise mezozomda
oksidatif fosforilasyon yoluyla gerçekleşmektedir bu nedenle ATP Sentezi mitokondri
organelinde gerçekleştiği bilinmektedir. Sentrozom ATP sentezlemez.
Mitokondrinin özelliklerinden başlıcaları şunlardır:
- Çift zarlı bir yapıya sahiptir ve hücre içerisinde
bölünebilir.
- Görevi oksijenli solunum ve ATP sentezlemek olarak
bilinir.
- 4 kısımdan oluşur.
- Memelilerin alyuvarlarında ve prokaryot hücrelerde
bulunmamaktadır.
- Oksijenli solunum yapabilen ökaryotik hücrelerde
bulunmaktadır.
- Enerji üretim merkezi olarak bilinir.
Sentrozom Ayrılması Hangi Evrede?
Kromozomun sentromerleri birer birer kardeş kromatitlere
bağlanmaktadır. Ve bunları hücrenin iki zıt ucuna çekerek mitotik iğ lifleri
için bağlanma yerini oluşturmaktadır. Sentromer bölünmesi ve ayrılması Mayoz
1'in anafaz 1 evresindeyken, Mayoz 2'nin anafaz 2 evresindeyken gerçekleşmektedir.
Sentrozom Alyuvarlarda Var Mı?
Sentrozom; alyuvar hücrelerinde, yumurta hücrelerinde ve
sinir hücrelerinde bulunan bir organel olmayacaktır. Çoğu hayvan hücresinde
bulunmaktadır. Hücre bölünmesinde görev alan sentrozom organeli hayvan hücrelerinde
çekirdeğe yakın bir konumda yer almaktadır.
Sentrozom Bakteride Bulunur mu?
Sentrozom zarsız bir organel olarak bilinir. Ancak sadece
hayvan hücrelerinde bulunmaktadır. Prokaryort hayvan hücresi olmadığı için,
prokaryotlarda sentrozom bulunmamaktadır. Bakterilerde sentrozom ve çekirdekçik
bulunmamaktadır.
Sentrozom Bölünür Mü?
Sentrozomdaki sentriyoller hücre bölünürken ikiye
bölünmektedir. Ve bu sentriyoller arasında iğ iplik yapıları oluşmaktadır.
Çekirdek zarının dağılması sebebiyle iğ iplikleri yapılarına kromozomlar
takılmaktadır ve bu sayede sentrozom kromozomların hücrenin zıt konumundaki
kutuplara doğru çekilmesini sağlarlar.
Sentrozom Babadan Mı Gelir?
Sperm hücresi
yumurtaya girerken boyun kısmından ikiye ayrıldığı ve yumurta hücresine
yalnızca genetik materyal içeren çekirdeği ve sentrozomları taşıyan baş bölgesi
girdiği için de sentrozomlar babadan geldiği bilinmektedir.
Ham yumurta hücresinde sentrozom bulunmamaktadır. Döllenme
sırasında, spermin sentriolleri zigotun (döllenmiş yumurta) sentriollerini
oluşturmaktadır. Döllenmeden sonra sadece bir hücre (yani zigot) olduğu için
sadece bir çift gerekli olacaktır. Yani özetle döllenmiş yumurtanın sentrozomu,
spermden gelmektedir.
Sentrozom Hangi Canlılarda Bulunur?
Sentrozomlar belirli hücrelerde bulunmaktadırlar. Bu
hücreler genelde sinir hücreleri hariç olan birçok hayvan hücresinde bulunur
yani hayvanlarda bulunur. Mantar hücrelerinde bulunmayan sentrozomlar ilkel
bitki hücrelerinde yer almaktadır. Aynı zamanda olgun alyuvar hücresi, yumurta
ve sinir hücrelerinde de bulunmazlar.