Tıp dilinde dejeneratif eklem rahatsızlığı, dejeneratif artrit veya osteoartrit (OA) olarak isimlendirilen kireçlenme, eklemlerin en fazla görülen kronik hastalıktır. Kireçlenme, her eklemi etkiemektedir ancak çoğunlukla diz, boyun, kalça, bel, başparmak ile diğer parmakların küçük eklemleri ile baş parmağın taban ekleminde görülmektedir. Kireçlenme her yaştan kişiden görülebilmekle beraber 65 yaş üstü kişilerde daha sıktır. Yaygın risk faktörleri; artan yaş, önceki eklem yaralanması, obezite, eklemlerin fazla kullanımı, zayıf uyluk kasları ve genetik yatkınlığı barındırır. İki insandan birinde yaşamları süresince diz kireçlenmesi ve ilgili belirtiler görünebilir. Dört erişkinden bir tanesinde 85 yaşına kadar kalça ekleminde kireçlenme bulguları gelişmektedir. 60 yaş ve üstü 12 insandan 1'inde el eklemlerinde osteoartrit bulundurur. Boyun kireçlenmesi ve daha nadir rastlanan bir olaydır. Kireçlenme belirtileri, etkilenen eklemlere ve hastalığın şiddetine bağlı şekilde değişiklik gösterir. Bununla beraber en fazla karşılaşılan belirtiler ağrı ile sertliktir. Özellikle sabahları ya da dinlendikten ardından eklemlerde sertlik ile ağrı fazla olarak görülmektedir. Etkilenen eklemler, özellikle de uzun zamanlı faaliyetlerden ardından şişebilir. Belirtiler, aniden ortaya çıkmak adına vakit içinde yavaş yavaş gelişme eğilimi göstermektedir. Yani kireçlenme ödem yapmaktadır. Eklemlerde, kıkırdak ismi verilen sağlam bir materyal her kemiğin ucunu kaplamaktadır. Normal eklemlerde kıkırdak, eklem hareketi adına yumuşak, kaygan bir yüzey sağlar ile kemiklerin içerisinde bir yastıkçık görevi görmektedir. Kireçlenme vakalarında ise kıkırdak yapısı aşınma sebebiyle bozulmaktadır. Bu yıpranma da ağrıya sebeo olur. Eklemlerde şişme ile eklem hareketlerinde sorunlar ortaya çıkmaktadır. Osteoartrit, vakti içinde kötüye gittiği adına kemikler parçalanabilir ile eklem faresi şeklinde isimlendirilen eklem içinde kemik bölümün birikimine sebep olabilir. Kemik ya da kıkırdak bölümleri ufalanarak eklem etrafında birikebilir. Bu da vücutta bir iltihabi zaman meydana getirmektedir. İltihabi zamanla beraber kısımda biriken sitokin ismi maddeler ve enzimler kıkırdakta daha çok zarara yol açar. Kemikler arası sürtünme ile daha fazla eklem zararına ve daha çok ağrıya sebebiyet verir.
Kireçlenmeye İyi Gelen Yiyecekler Nelerdir?
Yapılan araştırmalar neticesinde meyve ile sebze açısından
zengin beslenmenin kalça kireçlenmesi riskini azalttığı görünür. Bu sebzelerin
etkili bileşeni halinde olan diallil disülfitin kireçlenme üstünde etkili
olduğu araştırmalarla beraber doğrulanmıştır. Peki bu sebze ve meyveler nedir?
Bu besinlere elma, şeftali, muz, armut, üzüm, kavun ve kuru meyveleri örnek gösterebilir.
Sebzelere bakıldığı zaman ise soğan, sarımsak ile pırasa kireçlenme riskini
azaltan besinler içerisinde gösterilebilir.
Kireçlenmeye Bitkisel Çözüm?
Kireçlenme probleminde etkili olan bitkilerin en mühimleri içerisinde;
Zerdeçal, zencefil rizomu, rizomu, kuşburnu meyvesi, şeytan pençesi
(Harpagophytum) kökü, Boswellia reçinesi (Akgünlük), tarzı bitkiler bulunmaktadır.
Kireçlenme Ameliyatı Nasıl Olur?
Özelikle diz ekleminde yer alan iltihabın kazınarak temizlenmesi daha sonraysa uygun protezin doğru yere yerleştirilmesi disiplinine dayanır. Diz kireçlenmesi ameliyatında yaklaşık olarak 15 santimetre boyutunda bir kesi açılması ile işlem bu kesi içinde açık yöntem ve uygulanmaktadır.
