Kıdem tazminatı bir iş yerinde en az 1 sene boyunca sigorta
primi yatmış olan işçiye ödenen bir hukuki ödenektir. Kıdem tazminatı alabilmek
için öncelikli şart işten çıkarılmaktır. Bir işçi çalışma hayatına devam
ediyorsa kıdem tazminatı alamaz. Ya da iş sözleşmesi sonlandırılmış gibi
gösterilen işçiye de aynı şekilde kıdem tazminatı ödenemez.
Çalışan Emekli Kıdem Tazminatı Alabilir Mi?
1475 sayılı İş Kanunu 14.maddesince düzenlenen yönetmeliğe
göre, emekli çalışan belirli bir sebep göstererek bağlı bulunduğu iş yerinden
istifa edebilir. Yani iş sözleşmesini feshedebilir. Emeklilik ya da yaşlılık
gibi sebeplerle işten ayrılma talebinde bulunan emeklilik hakkı kazanmış
işçinin kıdem tazminatı ödenir.
Çalışan İşçiye Kıdem Tazminatı Ödenir Mi?
1475 sayılı kanunda kıdem tazminatının hangi hallerde
ödeneceğine yönelik kanun düzenlemesi bulunmaktadır. Buna göre bir işçinin
kıdem tazminatı alabilmesi için işten çıkarılmış ve en az 1 sene iş yerinde
sigorta primi ödenmiş olmalıdır. Ancak çalışmaya devam eden işçiye kıdem
tazminatı ödenemez.
Kıdem Tazminatı Davası Nasıl Açılır?
İşçi tarafından hak edilmiş tazminat iş akdinin
sonlanmasından sonra işveren tarafından ödenmezse işçi kıdem tazminatı davası
açmaya hak kazanır. Gerekli incelemeler ve hukuksal süreçten sonra eğer mahkeme
işçiyi haklı görürse belirlenen zaman içerisinde işçiye kıdem tazminatı
ödenmesine yapılmasına hükmeder. Kıdem tazminatı davaları yetkili ve ilgili
mahkemelere dilekçe ile başvurarak gerçekleşmektedir.
Kıdem Tazminatı Edinilmiş Mal Mıdır?
Fiziksel ya da zihinsel olarak hak edilmiş olan gelir ve
varlıklara hak edilmiş mal denilmektedir. Bir işçinin işten çıkarılması ve
diğer şartları sağlaması taktirde hak ettiği toplu paraya tazminat
denilmektedir. Kıdem tazminatının edinilmiş mal olarak kabul edilebilmesi için
kişinin bu hakkı elde etmiş ve kıdem tazminatının kendisine tahsil edilmiş
olması şartı bulunmaktadır. Çünkü bir gelirin edinişmiş mal olabilmesi için
çalışarak kazanılmış olma şartı bulunmaktadır. Kanunlarımıza göre de tazminat
hak edilmiş bir kazanımdır.
Kıdem Tazminatı Gelir Vergisine Tabi Mi?
Gelir vergisi ilgililerin yıllık kazançlarının yılda iki kez
hesaplanmasına denilmektedir. Bu kural Gelir Vergisi Kanunu’na göre
düzenlenmiştir. Gelir vergisi vermekle yükümlü olan kişinin vergi ödemesi o yıl
ne kadar kazanç elde ettiği ile ilintili bir ödemedir. Kıdem tazminatı
hesaplanırken tavan kısım hesaplanır. Bu tavan kısım olarak adlandırılan kısıma
kadar gelir vergisi hesaplanmaz. İhbar ve kıdem tazminatı belli bir oranı
aşmıyorsa gelir vergisine dahil edilmez ve istisna uygulanır. Yani kıdem
tazminatı vergi ödemesinin dışında kabul edilir.