4721 sayı Medeni Kanun’a göre, 01.01.2002 tarihinden itibaren boşanan çiftlerin boşanma halinde mal paylaşımı, edinilmiş mallara katılma rejimi esaslarına göre yapılmaktadır. Çiftlerin buna göre evlilik sürecince edinmiş olduğu mallar yarıdan yarıya paylaştırılmaktadır. Bu hakka da katılma alacağı davası denir. Bu hakkı almak için katılım alacağı davasına talepte bulunulur. Boşanma davaları, mal rejiminin tasfiye sürecini de başlatmaktadır. Taraflar birbirleri ile mal paylaşımı davasında aynı taleplerde bulunamamaktadır. Tarafların talep hakkı ise belirlenen değer üzerinden hesaplanarak verilmektedir. Misal verecek olursak eşler evli iken ev aldıklarında evin yarısının mülkiyetini üzerine geçirme talebinde bulunamaz. Evin değerinin yarısının katılma alacağı davasınca alacağı olarak kendisine ödenmesine karar verilmesini isteyebilmektedir. 01.01.2002 tarihinde Medeni Kanun olarak girmiştir.
Katılma Alacağı Davası Şartları Nelerdir?
4721 sayılı Medeni Kanun’a göre 01.01.2002 tarihinden itibaren boşanan bütün çiftlerin katılma alacağı davası açabilmektedir. Evlilik sürecinde alınan bütün mallar katılma alacağı davası ile çiftlere bölüştürülmektedir. 01.01.2002 tarihinde giren Medeni Kanun gereğince katılma alacağı şu şekilde hesaplanmaktadır.
· Eşin üçüncü kişilere karşılıksız kazandırmalar veya malvarlığını azaltmak amacıyla yaptığı bütün devir işlemleri malvarlığında mevcutmuş gibi o eşin malvarlığına dahil edilmektedir. Eşin malvarlığından çıkmış olup da hukuken malvarlığında mevcutmuş gibi kabul edilerek hesaplama yapılan bu malvarlığı değerlerine ise eklenecek değerler denmektedir.
· Eşin kendi mallarına ilişkin borçları evlilik içinde edinilmiş mallardan ya da evlilik içinde edinilmiş malların borçları kişisel mallardan ödenmişse, eşin kişisel malı ve evlilik içinde alınmış malı arasında oluşan yarar veya zarar dengelenmesi için bir hesaplama yapılması gerekmektedir. Boşanma sırasında yapılan mal paylaşımına denkleştirme denmektedir.
Katılma Alacağı Davası Ne Kadar Sürer?
Katılma alacağı davası boşanma davasının kesinleşmesinden itibaren 10 yıldır. Mal rejimi, eşlerden birinin ölmesi ya da başka bir mal rejiminin kabulüyle sona ermektedir. Mahkemenin evliliğin iptal ya da boşanma sebebiyle sona erdirilmesine ya da mal ayrılığına geçilmesine karar vermesi halinde, mal rejimi dava tarihinden itibaren geçerli olmak üzere sona erdirilir. Edinilmiş değer malları şu şekildedir.
· Eşlerden birinin mal rejiminin sona ermesinden önceki bir yıl içinde diğer eşin rızası olmadan, olağan hediyeler dışında yaptığı karılıksız kazandırma.
· Bir eşin mal rejiminin devamında diğer eşin katılma alacağını azaltmak kastıyla yaptığı devirler.
Katılma Alacağı Davasında Karşı Vekâlet Ücreti Ne Kadar?
Katılma alacağı davasında karşı vekâlet ücreti değişim göstermektedir. Net bir ücreti olmamaktadır. Mal paylaşımı davasında yetkili ve görevli mahkeme aile mahkemesidir. Davanın hangi yetkili mahkemede, nerede açılacağı aşağıdaki gibi belirlenmektedir. Eşler evlilik sürelerince alınan bütün mal niteliğindeki malların yarısının değeri üzerinde alacak hakkına sahiptirler. Boşanma davası, mal rejiminin tasfiye sürecini başlatmaktadır. Boşanma davası kesinleşmeden mal bölünmesi yapılmamaktadır.
· Davalı eşin ikametgâhı mahkemesi, mal paylaşımı davasına bakmakla yetkilidir.
· Evlilik mahkeme kararı ile sona ermişse ya da devam eden bir boşanma davası varsa, boşanma davasına bakan mahkeme mal rejiminin tasfiyesini yapmakla görevlidir.
· Eşlerden birinin ölümü halinde mal rejimi sona ermiş ve ölenin son ikametgahı mahkemesi katkı payı, değer artış payı ve katılma alacağı davasına bakmakla görevlidir.
