Karaciğer nakli için gerekli olan şartları şu şekilde
sıralayabiliriz;
Verici kişi 18 yaşından büyük olmalıdır,
Verici ve alıcı kişinin sağlık durumuna göre verici kişi 60
yaşından küçük olmalıdır,
Verici kişi bağışını gönüllülük esaslarına dayalı olarak
yapmalıdır,
Verici kişi ile alıcı kişi arasında 4. dereceye kadar kan
bağı olmalıdır. Ülkemizde şuanda 4. Dereceye kadar olan kan bağından etil kurul
onayı gerekmezken, 4. dereceden sonraki akrabalık dereceleri için İl Sağlık
Müdürlüğü’nün etik kurul onayı gerekir,
Kan bağının bulunmadığı durumlarda maddi bağlantı bulunmamalı
ve etik kurulun onayı alınmalıdır,
Verici kişi ve alıcı kişi aynı kan grubuna sahip olmalıdır,
Verici kişinin sistemik bir hastalık öyküsü bulunmamalıdır,
Verici kişinin kronik hepatiti olmamalıdır,
Verici kişinin vücut kitle endeksi 30 üstü olmamalıdır.
Karaciğer Nakli Gerektiren Hastalıklar Nelerdir?
Karaciğer nakli gerektiren durumlar akut ve kronik olmak
üzere ikiye ayrılmaktadır. Akut karaciğer yetmezliği, karaciğer nakli
gerektiren en öncelikli hasta gruplarındandır. Çünkü bu hastalar herhangi bir
iyileşme göstermediği zaman ölebilir. Bu durumda olan bir hastanın gidişatının
nasıl seyredeceği tahmin edilemediği için gereğinde organ nakli yapabilecek
merkezlere gönderilmesi gerekir.
Kronik karaciğer yetmezliği ise sirozla beraber sarılık, mide
kanamaları, karında su toplanması, siroza bağlı böbrek hastalığı, kanama ve
enfeksiyon bozuklukları gibi klinik bulgularda nakil gerekebilir.
Karaciğer Nakli Hangi Durumlarda Yapılamaz?
Karaciğer nakli, alkol ve madde kullanan, ileri derece kalp
ve akciğer rahatsızlığı olan ve karaciğer yetmezliğine bağlı olan beyin
ödeminin aşırı olduğu kişilerde yapılmamaktadır.
Karaciğer Nakli Nedir?
Karaciğer nakli, SGK kapsamındadır ve hastalara ücretsiz bir
şekilde yapılmaktadır. Bu nakle ihtiyaç duyan hastalar, genellikle sirozdan
muzdariptir. Günümüzde, son derece karaciğer sirozu olan ve 1 seneden daha az
bir yaşam beklentisi olan hastalar için nakil önerilmektedir. Çünkü bu durumda
olan hastaların yarısı, bir yıl içerisinde bu hastalıktan ya da
komplikasyonlarından hayatını kaybetmektedir.
Hastalar kötüleşmeden ve genel durumları bozulmadan
transplantasyon olur ise ameliyat riski azalır ve yaşam süresi bir o kadar
uzar. Geç transplantasyonda ise tam tersi yaşam süreleri bir o kadar kısalır ve
maliyette bir o kadar artar. Bu neden uygun hasta seçimimi ve uygun zamanlama
oldukça önemlidir.
Hastaların genel durumlarının bozuk olması ve ameliyatın
büyük olması nedeni ile oldukça riskli bir ameliyattır. Bu risk, karaciğer
nakli yapılması gereken hastanın ağırlığı ile de artabilir. Hastalar çoğunlukla
her açıdan tükenmiş ve ağır durumdadır. Bu sebeple ameliyat olmazsa
kaybedilebilirler.
Karaciğer nakilleri, kan grupları ve verici kişiler arasında
gerçekleşmektedir.