Buğday, yulaf, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bitkisel ve elastik bir protein grubu olan glüten, ekmeğin mayalanmasını sağlamaktadır. Genellikle sindirim sisteminde sorun oluşturmaz. Ancak çölyak hastalığı teşhisi konan ve buğday alerjisi olan kişiler glütensiz beslenme kurallarına uymalıdır. Hamur işi yiyecek türlerini tükettikten sonra şişkinlik, hazımsızlık, baş ağrısı ve gaz şikayeti sorunu yaşıyorsanız hayatınızdan gluteni çıkarmanız gerekecektir. Elbette son kararı doktorunuz vereceği için bir uzmana danışmanız önerilir. Glutensiz beslenme ile gerekli besin maddelerinden vücudun yararlanması sağlanır. Çünkü glütene duyarlı ve çölyak rahatsızlığı olan kişilerde ince bağırsak tarafından besin emilimi gerçekleşmez. Taze meyve ve sebzeler glutensiz beslenmede rahatlıkla tüketilebilir. Kuru fasulye, nohut, mercimek, barbunya gibi bakliyat çeşitleri ile fındık, ceviz, badem tüketilmesinde sorun yoktur. Az yağlı süt ve süt ürünleri, yumurta, beyaz et, kırmızı et ve deniz ürünleri glutensiz beslenme listesinde yer alması gereken ürünlerdir. Patates, mısır, pirinç, karabuğday gibi günlük hayatta sıklıkla tüketilen besin grupları da beslenmede tüketilebilir. Ayrıca mısır, pirinç, soya, patates ve fasulyeden yapılmış glutensiz un çeşitleri ile de lezzetli yemekler hazırlamanız mümkündür. Tüm katı yağlar ve sıvı yağlar, toz şeker, beyaz eker ve esmer şeker tüketimi de glutensiz beslenmede tercih edilebilir. Glutensiz beslenme hayatımızda büyük öneme sahip olan besin gruplarını içinde bulundurmaktadır. Lezzetten ödün vermeden sağlıklı ve doyurucu sofralar hazırlamanız mümkündür. Glutensiz beslenmek zorunda kalan kişiler dışarıda yemek yiyecekleri zaman yemek içeriklerini iyi bilmeleri gerekmektedir. Mutfakta buğday unu ile hazırlanmış malzemeler güzelce yıkanmalıdır. Glutensiz besinlerin gluten içeren besinlerden ayrı saklanması gerekmektedir. Glutenli ve glutensiz besinlerin birbirine karışmamasına dikkat edilmelidir. Alışveriş sırasında etiketleri okumayı alışkanlık haline getirmeniz tavsiye edilir.
Glutensiz Beslenmede Neler Yenmez?
Glutensiz beslenmeyi hayat ilkesi edinen ya da sağlık sorunları yaşadığı için glüteni hayatından çıkarmak zorunda kalan kişilerin en merak ettiği konu hangi besin gruplarından uzak durmaları gerektiğidir. Gluten buğday, yulaf, arpa ve çavdarda bol miktarda bulunan bir protein çeşididir. Bu yüzden glütensiz beslenecek olan kişiler bu besin gruplarından ve bu gruplardan yapılan yiyecek türlerinden uzak durması gerekmektedir. Arpa, buğday, yulaf ve çavdardan üretilen kek, pasta, ekmek, bisküvi tüketilmemelidir. Sosis, salam, hazır çorbalar mümkün olduğu kadar az ve dikkatli tüketilmelidir. Bazı ilaçların yapısında da yer alan gluten ve buğday sağlığa zararlıdır. Bu yüzden ilaç almadan eczacınıza ve doktorunuza durumunuzu anlatmalısınız, ilaç içeriklerini iyi bilmelisiniz. Makarna, irmik, noodle, şehriye, bulgur tercih etmemelisiniz. Kraker, müsli ve kahvaltılık gevreklerini yiyecek listenizden çıkarmalısınız.
Glutensiz Beslenme ile Zayıflama Nasıl Yapılır?
Çölyak rahatsızlığı ya da gluten duyarlılığı olan kişiler mecburen glutensiz bir yaşam tercih etmek zorundadır. Ancak glutensiz beslenme son zamanlarda bir diyet programı olarak da uygulanmaktadır. Glutensiz diyet programı ile ayda 4 ila 5 kilo verme imkanına sahipsiniz. Normal diyet programlarıyla neredeyse aynı içeriğe sahiptir. Glutensiz diyetin tek farkı tüketilen besinlerde gluten içerikli ürünler tüketilmemektedir. Glutensiz diyette verdiğiniz kiloların kalıcı olmasını istiyorsanız diyetten sonra da beslenmenize dikkat etmeniz gerekmektedir.
1 haftayı kapsayan örnek glutensiz diyet listesini sizler için hazırladık.
• Kahvaltı için 1 dilim beyaz peynir, 1 adet haşlanmış yumurta, 3 zeytin, çeri domatesi ve salatalık tüketmeniz tavsiye edilir. 1 dilim glütensiz ekmek kahvaltı için idealdir.
• Ara öğünde 1 porsiyon meyve ya da bitki çayı tüketmelisiniz.
• Öğlen yemeğinde 100 gram kadar tavuk ya da et tüketebileceğiniz gibi 1 porsiyon bakliyat yemeği de tercih edebilirsiniz. Mevsim salatanızın yanında 3 kaşık pirinç pilavı veya 1 dilim glutensiz ekmek tüketebilirsiniz. İçecek olarak 1 bardak ayran önerilir.
• Ara öğün için 2 adet ceviz içi ve 1 porsiyon taze meyve tüketebilirsiniz.
• Akşam yemeğiniz için 1 porsiyon sebze yemeği hazırlayabilirsiniz. Yemeğinizin yanında 1 kase yoğurt ve 1 dilim glutensiz ekmek tercih edebilirsiniz. Gece yatmadan önce 5 adet çiğ badem ile 1 bardak süt içebilirsiniz.
