Kabakulak, kabakulak virüsünün sebep olduğu, bulaşıcı bir rahatsızlıktır.
Hafif ateş, tükürük bezlerinde ya da lenf bezlerinde şişme, baş ağrısı, kas
ağrısı, yorgunluk ve iştahsızlık belirtileri gözlemlenebilir. Virüsü alanların
yaklaşık olarak %30’unda tüm bulguları ile rahatsızlık gelişmektedir. Yaklaşık
%30’luk bir grubunda ise hiçbir bulgu gözlemlenmez. Fakat bu hiç bulgu
geliştirmeyen insanlar da çevresine virüsü saçarak, diğer insanların hastalanmalarına
sebep olur.
Kabakulak Neden Olur?
Kabakulağa paramiksovirus familyasına mensup zarflı bir RNA
virüsü olan kabakulak virüsü sebep olur. Bu virüs, ocak ve mayıs ayları içerisinde
daha rahat yayılma fırsatı sağlar. Bu sebeple bu aylarda rahatsızlığa daha çok
rastlanır. Kabakulak aşısı bulunmadan evvel enfeksiyon sıklığı çok büyük
düzeylerdeyken, çağımızda bu oran erken ve etkin aşılama ile fazlaca aşağılara
çekilmiştir. Kabakulak rahatsızlığı, insandan
insana hızla bulaşan bir enfeksiyon çeşitlidir. Virüs; tükürük, burun salgıları
ve yakın kişisel temas sebebiyle bir kişiden diğerine kolaylıkla yayılır.
Etrafta rahatsız kişinin varlığı ve bu kişi ile direk temas rahatsızlıktan
şüphelenmek adına yeterlidir. Patojen virüsün vücuda girmesinin ardından ilk
çoğalma solunum yolunun iç yüzeyini döşeyen hücrelerde meydana gelmektedir.
Daha sonraları kola viremi kısaca virüslerin artması ile bez dokuları ve sinir
hücreleri istila altına alır. Toplu
yaşam yerlerinde; özellikle de çocukların beraber olduğu, okul, kurs, kreş,
park, oyun alanı tarzı yerlerde, bu rahatsızlığın kolayca yayıldığı dile
getirilebilir. İnsanların bağışıklığının zayıf olması rahatsızlığın şiddetini
belirleyen önemli faktörler arasındadır. Bu nedenle enfeksiyonlara duyarlı kişilerin
rahatsız olan kişilerle teması engellenmeli, yaşam koşulları iyileştirilmeli,
semptomatik tedaviler ile bağışıklığı desteklenmeli. Kabakulak rahatsızlığı
bulaşma yolları aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
· Hapşırma ya da öksürme yoluyla yayılan virüsle
temas edilme durumu
· Enfekte bir birey ile ortak çatal bıçak ve yemek
kaplarının kullanmak
· Enfekte olan biriyle yiyecek ve içecek paylaşmak
· Enfekte bireyle öpüşmek
· Enfekte bireyin burnuna ya da ağzına ve sonrasında
başka bölgelere dokunarak bu yüzeyleri kontamine etmesi
Kabakulak Belirtileri Nelerdir?
Etki eden virüs ile
enfekte olmuş bazı kişiler herhangi bir kabakulak belirtisi gözlemlenmeye bilir
ya da belirtileri çok hafif olabilir. Belirtiler çoğunlukla kişi virüse maruz kalmasının
ardından yaklaşık iki ila dört hafta sonra ortaya çıkmaktadır. Virüsle temastan
sonraki belirtisiz geçen bu zaman kuluçka süreci adı verilir. Bu vakit
diliminin sonrasında ilk klinik belirtiler ortaya çıkar. Kabakulak ilk
belirtileri aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
· Hafif ateş
· Yorgunluk
· İştah kaybı
· Vücut ağrısı
· Halsizlik
Kabakulak Bulaşıcı mıdır?
Virüsü almış olan bireyler, öksürük, hapşırık, konuşmaları esnasında, boğaz, burun ve ağızlarından tükürük ya da salgıların damlacıklarının havaya karışması ile beraber diğer bireylere geçer, harici bu damlacıkların çevrede bulunan eşyaların üstüne gelmesi ve ardından bir başka bireyin bunlarla teması ile de rahatlıkla kişiye bulaşmasına yol açar.