Halka Arz Hakkında Merak Edilen Bilgiler

Halka Arz Hakkında Merak Edilen Bilgiler
07.08.2021 15:30
Ekonomi ile yakından ilgilenen pek çok kişinin bildiği halka arz, şirketlerin hisselerinin halka duyurularak satışa çıkarılması işlemine verilen bir isimdir. Bizler de halka arz çeşitleri nelerdir?, halka arz olan bir hisse nasıl alınır?, borsa arasındaki fark nedir?, ihraç arasındaki fark nedir?, gerekli belgeler nelerdir?, ne kadar kazandırır?, ne kadar sürer?, caiz mi?, dezavantajları nelerdir? ve kaç gün sonra işlem görür? sorularının cevaplarını sizler için araştırdık.

  Ekonomi ile yakından ilgilenen pek çok kişinin bildiği halka arz, şirketlerin hisselerinin halka duyurularak satışa çıkarılması işlemine verilen bir isimdir. Yatırımcılara, küçük hisse sahibi olmayı hak tanıyan bu sistem, şirketlerin daha başarılı olması amacı ile yatırımcılara küçük hisse vererek anlık finansman sağlamasına yardımcı olan bir sistemdir. Aynı zamanda halka arz, şirketlerin kriz anlarında da başvurdukları bir yöntem olarak bilinmektedir. Bunun nedeni ise kriz anlarında kartları, hesapları bloke olan ve hatta kredi alamayan şirketler halka arz ilanı açarak, söz konusu nakit ihtiyaçlarını gidermek için de bu yönteme sıklıkla başvururlar. Hem şirketlerin hem de yatırımcıların uzun vadede karlı çıkmalarına olanak sağlayan bu sistem nedir? Birlikte inceleyelim…

Halka Arz Çeşitleri Nelerdir?

Şirketlerin hisse satması olarak da bilinen halka arzın iki farklı çeşidi olduğunu söylemek mümkündür. Bunlardan ilki birincil halka arz olarak bilinmektedir. Birincil halka arz söz konusu olduğunda halka herhangi bir duyuru yapılmadan şirketler arasında kapalı bir şekilde yapılan satışlardan bahsetmek gereklidir. İkincil halka arz söz konusu olduğunda ise şirketlerin daha önceden halka duyurup satış işlemine katılımcı sağladığı bilinmektedir. Her ikisi de yasaldır ve satışı gerçekleştirecek olan şirketlerin inisiyatifinde olan bir konu olarak bilinmektedir.

Halka Arz Olan Bir Hisse Nasıl Alınır?

·        İlk olarak halka arz edilmiş olan şirketin izahnamesi olmalıdır.

·        Fiyat tespit raporları, finansal raporlar hakkında incelemeler ve analizler yapılmalıdır.

·        Halka arz eden şirketle doğrudan iletişime geçilmelidir.

·        Halka arz eden şirketle bir anlaşma sağlanmalıdır.

Halka Arz İle Borsa Arasındaki Fark Nedir?

Halka arz, bir şirketin kendi mali ya da bünye çıkarları gözetilerek kendi hisselerini satışa çıkarma işlemidir. Halka arz söz konusu olduğunda bahis geçen şirketler, likidite ve prestij sağlarlar. Yatırımcılar ise daha çok uzun vadede kar elde etme şansına sahip olurlar. Borsa işlemi ise daha çok devlet gözetiminde yapılabilen bir uygulama olarak bilinir. Borsa, tüccarların ve sanatkarların daha çok tercih ettiği bir işlem olup, hem alım satım hem de değişim gibi konuların yapılabildiği bir yatırım aracı olarak bilinmektedir.

Halka Arz İle İhraç Arasındaki Fark Nedir?

Halka arz daha çok hisse senedi ve hisse oranının başka paydaşlara nakit para aracılığı ile devredildiği bir nevi yatırım aracıdır. Fakat ihraç, ticaret kelimesi olarak bakıldığında yurt içinde üretilen bir ürünün, dış pazarda satılması işlemi olarak bilinmektedir. Diğer taraftan bakıldığında halka arz hem şirketlerin hem de yatırımcıların uzun vadede kar elde etmeyi amaçlayan bir yatırım seçeneği iken, ihraç aktif olarak ticaretin devam etmesi olarak nitelendirilebilen bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır.

Halka Arz İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

·       SPK’ya yapılan başvurulara dair örnekler

·        Başvuru yapıldığına dair her türlü bilginin yer aldığı dilekçeler

·        Taslak izahnamesi

·        Denetim raporları

·        Fiyat tespit raporları

·        Satış sonuçlarının yer aldığı tablolar

·        İhraca ilişkin verilen kararın ilgili organ tarafından onandığı yazılı belge

·        Hukukçu raporları

·        Ortaklık imzaları

·        Esas sözleşme bildirisi

Halka Arz Ne Kadar Kazandırır?

Halka arz söz konusu olduğunda hem şirketin hem de yatırımcının ne kadar uzun sürede ve ne kadar net gelir kazanacağı belirlenemez. Bunun için hangi şirketten ne kadar hisse alındığı, yıllık ve aylık gelir giderlerin ortalaması, uzun vadeye yayılım gibi kriterler göz önünde bulundurulmalıdır. Buradan gelecek ücret beklentileri ise kesinlikle şirketlerin potansiyeli ile yakından ilgili olup, aynı zamanda uzun sürece yayılması gereken bir beklenti olmalıdır.

Halka Arz Ne Kadar Sürer?

Halka arz söz konusu olduğunda yine net bir süreçten bahsetmek mümkün değildir. Bu zaman zarfı şirketten şirkete göre değişiklik göstermektedir. Bazı durumlarda şirketler de geri planda kalarak yalnızca piyasanın bu durumda etkili olduğu bilinmektedir. Genel olarak bakıldığında ise bu sürenin en az üç ay en çok ise bir yılı alabildiği bilinmelidir. Fakat bahsi geçen süreler yine esneklik gösterebilir.

Halka Arz Caiz Mi?

Halka arz işlemi İslami açıdan değerlendirilmeye alındığında iki farklı görüş ortaya çıkmaktadır. Bunlardan ilki dine aykırı olacak şekilde her türlü ticaret ve alım satım yapan kişilerle ortak olunması ile ilişkilidir. Bu durum ise dinen hoş görülmez ve caiz olarak nitelendirilmez. Fakat İslami açıdan her türlü hakkın ve hukukun gözetildiği bir sistem içinde bir diğer ortak olarak yer almanın ise dini açıdan herhangi bir sakınca teşkil etmediği belirtilir.

Halka Arz Dezavantajları Nelerdir?

Halka arzın hem şirketler açısından hem de yatırımcılar açısından bazı riskleri bulunabilir. Bunlara bakacak olursak;

·        Şirketler açısından oldukça maliyetli bir işlem olarak bilinir ve şirketin zarar etme olasılığı yüksektir. Daima ekstra masraf kalemleri çıkabilir.

·        Karar alma süreçlerinde oy çokluğuna bağlı olarak bazı anlaşmazlıklar söz konusu olabilir.

·        Konu medyaya yansıyarak bazı spekülatif bilgilerin yayılmasına neden olabilir.

·        Şirketlerin gizli olarak yürüttüğü bazı dosyalar, şeffaflık çerçevesinde açığa çıkabilir.

Halka Arz Kaç Gün Sonra İşlem Görür?

Halka arzın işlem görebilmesi için işlemin bazı onaylardan geçmesi gereklidir. Bunun için ilk hesaplanması gereken şey ise fiyat tespit raporudur. Gerekli incelemeler ve izahnamenin kabulünden sonraki en az üç günlük sürecin içinde işlem yapılabilmektedir.

Yorumlar

This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.

İlginizi Çekebilir