Hemen hemen hepimiz tatlıcıların tezgahında yer alan rengarenk görünümlü pastalara, kurabiyelere, makaronlara bayılırız. Bunun nedeni ise gıda boyası ile renklendirilmiş, harikulade ürünler olmalı ve iştah açmalarıdır. Özellikle yılbaşlarında kırmızı pastalar, doğum günlerinde kız bebeklere pembe, erkek bebeklere mavi renkli yapılmış pasta ve kurabiyeler bizleri mest eder. Fakat gıda boyası uzun yıllardan beri büyük sağlık tartışmalarına konu olmuştur. Esasında gıda boyaları iki farklı yolla elde edilen ürünlerdir. Kimileri tamamen sentetik ürünlerle elde edilebilecekken, kimileri de evde rahatlıkla bitkisel ürünlerden elde edilebilir. Aktarlarda, market tezgahlarında hazır sıvı formda yer alan gıda boyalarının güvenilirliği halihazırda tartışmaya açıkken, evde mor lahana, pancar ya da safrandan elde edilen gıda boyalarında böyle bir tehlike bulunmaz. Gıda boyası ile ilgili akıllara takılan tek soru ise sağlıklı olup olmadığı değildir. Gıda boyası ile ilgili sıklıkla merak edilenler ise şu şekildedir;
Gıda Boyası Zararlı Mıdır?
Gıda boyası zararlı mı sorusuna iki farklı yanıt verilebilir. Öyle ki pancar, ıspanak, havuç, safran, zerdeçal gibi doğal ürünlerin kaynatılarak elde edilmesi ile oluşan gıda boyalarının kullanılmasında herhangi bir sakınca yoktur. Fakat kolay bozulabilme özelliği taşıyabileceğinden, elde edildikten hemen sonra kullanılmak istenilen aşanda kullanılması oluşacak toksik etkileri minimize edebilir. Öte yandan bakıldığında ise gıda boyasının hazır formda satılanları hakkında hala pek çok tartışma söz konusudur. Gıda araştırmacılarına göre sentetik ürün olarak nitelenen gıda boyaları DNA yapısını bile etkileyebilecek güçte olabilir. Ayrıca sentetik gıda boyalarının alerjenik ve kanserojen içerikli olabileceği hakkında güçlü iddialar bulunur. Bu nedenle eğer pasta süslemeleri ve diğer alanlarda bir renk aranıyorsa yapılması gereken en önemli şey doğal içerikli olanları kullanmak olmalıdır.
Gıda Boyası Yerine Ne Kullanılır?
Gıda boyasının zararlı etkilerinden şüphe ediyor ve güvenilirliğini sorguluyorsanız, fakat yine de rengarenk, dekoratif tatlar elde etmekten vazgeçemiyorsanız, bunun için birden çok önerimiz var. Kök sebzeler, meyveler ve baharatlarla rengarenk görünümler elde edebilirsiniz. Şöyle ki;
· Mor renkli gıda boyası elde etmek istiyorsanız, mor lahana yapraklarını suda kaynatabilir ve çıkan suyu kullanabilirsiniz. Eğer daha açık renkte mor yani eflatun renk elde etmek isterseniz sulandırarak renk pigmentlerini azaltabilirsiniz.
· Kırmızı renkli gıda boyası elde etmek istiyorsanız, pancar ve nar gibi ürünleri kaynatarak suyunu kullanabilirsiniz. Daja koyu kıvamlı bir kırmızı isterseniz haşlanan malzemeleri püre haline getirebilir, daha açık renk ya da pembe renk elde etmek isterseniz su ile seyreltebilirsiniz.
· Turuncu renk için havuç suyu, zerdeçal suyu ya da safran suyu kullanabilirsiniz.
· Yeşil renk elde etmek için ise önerimiz, ıspanaklı pastada da sık kullanılan ıspanak püresi olmalıdır.
Gıda Boyası Bozulur Mu?
Hayır. Esasında gıda boyalarının bozulması gibi bir durum söz konusu değildir. Çünkü gıda boyaları çok uzun ömre sahip bir SKT ile kullanıma sunulur. Bu nedenle kargo siparişlerinde iken gecikme olsa dahi, eğer kapağı açılmamış, rutubetli bir ortamda kalmamış ve patlamış ise kullanılmaya devam edilebilir. Bu nedenle ambalajı ilk kez kendiniz açmalısınız. Öte yandan ise ışıkla temas ettirilmemelidir. Ev yapımı olan gıda boyaları için ise kullanım süresi en fazla iki gün olmalıdır.
Gıda Boyası Helal Midir?
Gıda boyalarının bazılarında karmin isimli bir etken bulunur. Bu maddenin ise genelde böcek kabuklarının ezilerek temin edildiği bilinir. Eğer karmin içerikli bir gıda boyası var ise İslamiyet açısından kullanılmaması önerilir. Öte yandan içeriğinde kullanılan diğer maddelere de bakılarak kullanım sağlanmalıdır.
Gıda Boyası Lekesi Kıyafetten Nasıl Çıkar?
Sentetik olarak elde edilen gıda boyaları çok güçlü etkenler barındırdığı için kıyafetlere döküldüklerinde de kolay kolay çıkmazlar. Bundan kurtulmak için yapılması gereken ise genelde alkol kullanmaktır. Gıda boyası dökülen kıyafet üzerine bir parça alkol damlatılması ve bu şekilde bekletildikten sonra yıkanması gıda boyası lekesini ortadan kaldırır.
