Dünya geneline bakıldığında en geniş familyaya ve en fazla yayılma oranına sahip çiçek türlerinden bir tanesi orkidelerdir. Orkideler genellikle eve alınan veya hediye edilen çiçek aleminin en değerli ve nadide çiçeklerinden bir tanesidir. Bu sebeple ekonomik değerleri diğer çiçeklerle kıyaslandığından bir miktar fazla olabilmektedir. Yapılan bir takım araştırmalara göre dünyada en çok sevilen çiçek orkidedir. Her sene düzenli çiçek açan ve bazı durumlarda iki üç kez çiçek açabilen bu tür yine bazı araştırmaların sonucuna göre dünyaya en çok satılan ikinci çiçek konumunda yer almaktadır. Salepgiller familyasından olan orkidelerin bakımı çok özeldir. Bakımını özel kılan sebeplerden birkaç tanesi olarak narin, kırılgan yapıya sahip olmasına rağmen dayanıklı ve kalıcı bir tür olması gösterilebilir. Kendine has kokusu, zarif güzelliği ve şıklığı ile özel günlerin vazgeçilmez çiçekleri arasında yer almaktadır.
Evde Orkide Bakımı Nasıl Yapılır?
· Bulunduğu ortamın nem oranı %40-%70 olmalıdır.
· Bulunduğu ortamın sıcaklık aralığı 18-27 derece olmalıdır.
· Klorlu su orkidenin solmasına sebep olduğu için sulanmasında sadece saf su kullanılmalıdır.
· Bulunduğu saksıya orkideler için hazırlanmış gübreler konulmalıdır.
· Güneş ışığının direk olarak alınması sevmez ve çiçekleri hemen bozulmaktadır. Tüllerin arasından süzülen ışık miktarı orkide için idealdir ve yeterli olacaktır.
· Nemi çok seven çiçek olmalarından ötürü aşırı olmayacak şekilde günde 2 defa sulanmalıdır.
Evde Orkide Bakımının Püf Noktaları Nelerdir?
ü Doğrudan güneş ışığına ihtiyaç duymadıkları için diğer veya yapay olan ışıklardan yararlanılabilir.
ü Genel olarak sulanması işlemi kışın haftada 1 kez, yazın haftada 1-2 kez yapılması önerilir. Sulamada daldırma yönteminin kullanılması toprağın yeterli suyu alması ve nemli olması açısından en ideal yöntemdir.
ü Yaz veya kış farkı olmaksızın oda sıcaklığında bakılmalıdır.
ü Narin yapısı dolayısıyla hava akımlarından kolayca etkilenmektedir. Bu sebeple hava akımlarına karşı önlem alınmalıdır.
ü Topraktaki vitamin ve mineralleri tüketen her bitkide olduğu gibi orkide de yılda en az bir veya iki kez vitamin ve mineral desteği sağlanmalıdır.
ü Özel olarak yapılan topraklarını ve ışık ihtiyaçlarını karşılamak için şeffaf bir saksı tavsiye edilir. Kökü fazla gelişmediyse mevcut saksıyı kullanabilirsiniz. Saksı değişimleri genel olarak ilkbahar aylarında yapılır.
ü Kış aylarında oda sıcaklığının 15 derecesinin altında olmaması hayati önem taşımaktadır.
Orkide Bakımı Nasıl Budanır?
Orkide yılın belirli zamanlarında solmuş, sararmış ve çürümüş yapraklarından arındırılıp budanmalıdır. Çiçeklendirme döneminin sonunda çiçeğin sapı yeşilken ortadan gözleri sayıldığında 3.göz üzerinden kesilmelidir. Çıkarılan sap kahverengileşmiş veya kurumuşsa kesilme işlemi çiçeğin gövdesine yakın olan yerden yapılmalıdır.
Orkide Bakımı Nasıl Çoğaltılır?
Orkideyi çoğaltmak için birçok yöntem mevcuttur. En çok tercih edilen yöntemler arasında çelik, keiki ve ayırma yöntemi kullanılmaktadır.
1. Çelikle çoğaltma: Bu yöntemde bitkiden alınan ve çelik adı verilen bir kök, gövde veya yaprak parçası ile yeni bir bitki oluşturulmaktadır. Bu yöntemi kullanılabilmesi için orkidelerin yeterince gelişmiş ve farklı noktalardan sürgün verebilir olması gereklidir. Budama yönteminde olduğu gibi çiçeklerin dökülen ve yaprağı bulunan bir sap alttan yukarıya 3.gözün denk geldiği yerden kesilir. Kesilen yer için tarçın veya bahçe sülfürü kullanılır ve çürümesi önlenebilir. Sağlıksız olan yaprak varsa temizlenir ve orkide tam gölgeye konulur. Bitki filiz vermeye başladığında tekrar eski yerine alın. Fide büyüdüğü zaman kesilerek yavru fide ayrı saksıda yetiştirilebilir.
2. Ayırma yöntemi: Orkide çok seyrek olarak kökünden yavru vermektedir. Bu yöntemin kullanılması için yavrunun köklenebilir ve en az iki yapraklı olması gerekmektedir. Orkiden köklerine zarar verilmeden saksıdan çıkarılır ve yapraklarından arındırılır. Yavruları özenle ayrılan yeni orkideler saksılara ekilir ve yardımcı olması açısından bir çubuk ile birbirine tutturulabilir.
3. Keikiyle çoğaltma: Uç kısımlarındaki bebek orkidelere keiki adı verilmektedir. Çoğaltma işlemi için ana gövdeye bağlıyken kök verebilen keikilerin yeterince olgunlaşması gereklidir. İstenilen aşamada keikiler en az 2 yapraklı ve köklü olur. Keikiler ayırılmadan 24 saat önce sulanmalı ve kökleri beslenmelidir. Steril bir bıçakla keikiler ayrılır ve yeni bir saksıya dikilir.
