Zona (herpes zoster) hastalığı, vücutta sinirlerin
yakınındaki deride ağrılı kabarcıklara neden olan bir viral enfeksiyondur.
Hastalığın belirtileri şunları içerebilir:
Deride kızarıklık ve döküntü: Zona, genellikle tek taraflı
bir bölgede görülür ve sıklıkla gövde, yüz veya boyunda ortaya çıkar. Deride
kızarıklık, kabarcıklar ve küçük kabarcıklar şeklinde döküntüler görülebilir.
Bu döküntüler, zona enfeksiyonunun ana belirtisidir.
Ağrı: Zona, enfekte olan sinirlerin yakınında şiddetli
ağrıya neden olabilir. Ağrı, genellikle döküntüler ortaya çıkmadan birkaç gün
önce başlar ve kabarcıklar iyileşene kadar devam edebilir. Ağrı, bazen yanma,
batma, karıncalanma veya kaşıntı şeklinde hissedilebilir.
Kabarcıklar: Zona enfeksiyonu sırasında kabarcıklar oluşur.
Kabarcıklar, sıvı dolu küçük kabarcıklardır ve ağrı ve kaşıntıya neden
olabilir. Kabarcıklar genellikle birkaç hafta içinde kurur ve kabuk bağlar.
Yorgunluk: Zona enfeksiyonu sırasında yorgunluk
hissedebilirsiniz. Bazı insanlar ayrıca ateş, baş ağrısı, halsizlik ve kas
ağrıları gibi grip benzeri semptomlar yaşayabilir.
Zona hastalığı genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden
iyileşir, ancak bazı durumlarda kronik ağrıya neden olabilir. Hastalık hakkında
endişeleriniz varsa, bir doktora danışmanız önerilir.
Zona Hastalığına Ne İyi Gelir?
Zona, vücudunuzun belirli bir bölgesinde ağrılı bir
döküntüye neden olan viral bir enfeksiyondur. Bu enfeksiyon, vücudunuzda var
olan varicella-zoster virüsünün yeniden aktive olması sonucu ortaya çıkar. Zona
hastalığının semptomları arasında ağrı, kaşıntı, yanma hissi, ateş, baş ağrısı,
halsizlik ve kabarcıklar bulunabilir.
Zona tedavisi, genellikle antiviral ilaçlar, ağrı kesiciler,
kortikosteroidler ve nemlendirici kremler gibi ilaçlarla yapılır. Bu ilaçlar
semptomların hafifletilmesine ve enfeksiyonun süresinin kısaltılmasına yardımcı
olabilir.
Ayrıca, zona tedavisine yardımcı olabilecek diğer şeyler
şunları içerebilir:
Bol miktarda
dinlenme ve uyku almak
Ağrıyı azaltmak
için sıcak veya soğuk kompresler uygulamak
Deriye zarar
vermemek için kabarcıkları kaşımamak
Bağışıklık
sisteminizi güçlendirmek için sağlıklı bir diyet tüketmek
Stresi azaltmak
için yoga, meditasyon gibi rahatlama tekniklerini kullanmak.
Ancak, zona hastalığının tedavisi için en iyi yol bir doktora başvurmaktır. Bir doktor, semptomlarınıza, yaşınıza ve sağlık durumunuza göre en uygun tedavi yöntemlerini önerebilir.
Zona Hastalığı Nasıl Geçer?
Zona hastalığı, vücuda giren virüsün neden olduğu bir
enfeksiyondur ve genellikle birkaç hafta içinde kendiliğinden iyileşir.
İyileşme sürecinde, şu yöntemlerle semptomların hafifletilmesine yardımcı
olunabilir:
Ağrıyı hafifletmek için ilaçlar: Zona hastalığı sırasında
ağrı hissedebilirsiniz. Ağrıyı hafifletmek için doktorunuzun önerdiği reçeteli
ağrı kesiciler veya antiviral ilaçlar alabilirsiniz.
Kabarcıkların bakımı: Zona enfeksiyonu sırasında kabarcıklar
ve yaralar oluşabilir. Kabarcıkların üzerine bir nemlendirici merhem sürmek ve
kabuk bağlaması için temiz tutmak önemlidir. Bu, enfeksiyonun yayılmasını
önlemeye yardımcı olabilir.
Dinlenmek: Zona hastalığı sırasında yorgun
hissedebilirsiniz. İyileşme sürecine yardımcı olmak için yeterli uyku ve
dinlenme almak önemlidir.
Stresi yönetmek: Zona hastalığı, stresli zamanlarda veya
bağışıklık sisteminin zayıfladığı durumlarda ortaya çıkabilir. Stresi azaltmak
ve bağışıklık sistemini güçlendirmek için düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı
beslenmek ve stresten kaçınmak önemlidir.
Aşı: Zona aşısı, enfeksiyon riskini azaltabilir ve zonanın
daha hafif geçmesine yardımcı olabilir. Yaşınıza ve sağlık durumunuza bağlı
olarak, doktorunuzla aşı seçenekleri hakkında konuşabilirsiniz.
Zona hastalığı tedavi edilmez, ancak semptomların
hafifletilmesine yardımcı olmak ve enfeksiyonun komplikasyonlarından kaçınmak
için yukarıdaki yöntemler uygulanabilir. Zona enfeksiyonunun iyileşme süreci
kişiden kişiye değişebilir, bu nedenle semptomlarınızın düzelmediği veya
kötüleştiği durumlarda doktorunuzla iletişime geçmeniz önerilir.
Zona Hastalığı Tedavisi?
Zona hastalığı tedavisi genellikle antiviral ilaçlar, ağrı
kesiciler, kortikosteroidler ve nemlendirici kremler gibi ilaçlarla yapılır.
Antiviral ilaçlar, zona hastalığına neden olan virüsün
çoğalmasını önleyerek enfeksiyonun yayılmasını ve semptomların şiddetlenmesini
azaltabilir. Bu ilaçlar, enfeksiyonun ilk belirtilerinin görülmesinden sonra
mümkün olan en kısa sürede kullanılmalıdır.
Ağrı kesiciler, zona hastalığına bağlı ağrıyı ve
rahatsızlığı hafifletmek için kullanılabilir. Bu ilaçlar genellikle parasetamol
veya ibuprofen gibi reçetesiz satılan ilaçlar olabilir.
Kortikosteroidler, enfeksiyonun yol açabileceği şişlik,
iltihaplanma ve ağrıyı azaltmak için kullanılır. Ancak, kortikosteroidlerin
kullanımı konusunda doktorunuzla konuşmanız gerekebilir, çünkü bazı durumlarda
enfeksiyonun şiddetini artırabilirler.
Nemlendirici kremler, enfekte olan deriye uygulanan ve
kaşıntıyı, kuruluğu ve tahrişi azaltmaya yardımcı olan kremlerdir.
Bunların yanı sıra, zona hastalığı tedavisine yardımcı
olacak diğer şeyler şunları içerebilir:
Bol miktarda
dinlenme ve uyku almak
Ağrıyı azaltmak
için sıcak veya soğuk kompresler uygulamak
Deriye zarar
vermemek için kabarcıkları kaşımamak
Bağışıklık
sisteminizi güçlendirmek için sağlıklı bir diyet tüketmek
Stresi azaltmak
için yoga, meditasyon gibi rahatlama tekniklerini kullanmak.
Ancak, zona hastalığının tedavisi için en iyi yol bir
doktora başvurmaktır. Bir doktor, semptomlarınıza, yaşınıza ve sağlık
durumunuza göre en uygun tedavi yöntemlerini önerebilir.
Zona Hastalığı Neden Olur?
Zona hastalığı, varicella-zoster virüsünün (VZV) neden
olduğu bir enfeksiyondur. Bu virüs, çocukluk döneminde geçirilen suçiçeği
hastalığı sonrasında sinir hücrelerinde kalır ve zamanla tekrar aktive
olabilir. Zona hastalığına, çocukluğunda suçiçeği geçirmiş olanların yaklaşık
%30'u hayatlarının bir döneminde yakalanabilir.
VZV, sinir hücrelerine yerleşerek sinir sistemi boyunca
seyahat eder. Bağışıklık sistemi bu virüsü kontrol altında tutabilir ancak
bazen zayıflayabilir. Bağışıklık sistemi zayıfladığında, virüs aktive olur ve
sinir sistemi boyunca seyahat ederek deride ağrılı bir döküntüye neden olur. Bu
döküntü, birkaç hafta sürebilir ve genellikle vücudun tek bir tarafında veya
belli bir bölgesinde belirir.
Zona hastalığı bazen stres, yaşlanma, yorgunluk, ciddi bir
hastalık veya tedavi gören hastalar gibi bağışıklık sistemi zayıflamış olan
kişilerde daha yaygın olarak görülebilir. Ayrıca bazı ilaçlar, kemoterapi veya
radyoterapi gibi kanser tedavileri veya uzun süreli kortikosteroid kullanımı
gibi bazı tıbbi durumlar da zona hastalığına neden olabilir.
Zona Hastalığı Nasıl Bulaşır?
Zona hastalığı, varicella-zoster virüsünün neden olduğu bir
enfeksiyon olup, öncelikle çocukluk çağındaki suçiçeği hastalığının bir sonucu
olarak vücuda girmektedir. Virüs, enfekte bir kişinin öksürmesi veya hapşırması
sırasında havada bulunan damlacıklar yoluyla veya enfekte cilt teması sonucu
bulaşabilir.
Zona enfeksiyonu, önceden suçiçeği geçirmiş kişilerde
meydana gelebilir. Vücudun bağışıklık sistemi virüsle karşılaştığında, suçiçeği
hastalığı iyileşir ancak virüs sinir hücrelerinde uyuyan bir formda kalabilir.
Daha sonra, yaşlılık veya stres gibi bir nedenle bağışıklık sistemi
zayıfladığında veya baskılandığında, virüs yeniden aktive olur ve zona
hastalığına neden olabilir.
Zona hastalığı, aktif kabarcık döneminde kişiden kişiye
doğrudan temas yoluyla bulaşabilir. Özellikle enfekte kabarcıklarla temas eden
kişiler, virüsü elde edebilirler ve zona enfeksiyonuna neden olabilirler.
Zona hastalığının bulaşmasını önlemek için, enfekte
kişilerden uzak durmak ve kişisel hijyen kurallarına uymak önemlidir. Ayrıca,
suçiçeği aşısı yaptırmak, virüsün neden olduğu enfeksiyonlardan korunmak için
önerilen bir yöntemdir.
