Travma Sonrası Stres Bozukluğu Nedir?

Korkutan, dehşet ve çaresizlik içinde bırakan, olağandışı ve beklenmedik olayların yol açtığı etkilere ruhsal travma adı verilmektedir. İnsan yaşamı boyunca üzüntü veren birçok olay yaşanır fakat bunların hepsi ruhsal travmaya neden olmaz. Olayda korku, dehşet ve çaresizlik hissi yaratmış ve olayda kişinin kendisinin veya bir yakınının yer almasının yanı sıra yaralanma veya ölüm tehlikesi bulunuyorsa ruhsal travmaya yol açabilmektedir. Ruhsal travmalardan sonra kişilerde iki tür hastalık gözlemlenmiştir. Bunlardan biri depresyon diğeri travma sonrası stres bozukluğudur.

Travma Sonrası Stres Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

· Düzensiz uyku

· Uyurken kabus görme

· Travma durumunda yaşadıklarını sürekli hatırlama

· Travma durumundaki olayı tekrar yaşama korkusu

· Çabuk irkilme

· Kolay sinirlenme

· Gelecek endişesi

Travma Sonrası Stres Bozukluğu Tanı Kriterleri Nelerdir?

Travma sonrası stres bozukluğunun teşhisinde öncelikle belirtilerine neden olabilecek tıbbi bir sorunun varlığını kontrol etmek için fiziksel bir muayene yapılmalıdır. Ayrıca belirtileri ortaya çıkaran olayların tartışılacağı psikolojik değerlendirme yapılmalıdır. Travma sonrası stres bozukluğu tanı normal şartlarda travmatik bir olaya maruz kalmış olmayı gerektirir.

Bu maruziyet sonrasında bireyin yaşadığı sorunlar bir aydan fazla devam ederse, sosyal hayatına eskiden olduğu gibi devam edemez ve aksaklıklar yaşarsa, çalışma hayatı yada çevreyle olan ilişkilerinde olumsuzluklar meydana gelirse travma sonrası stres bozukluğu tanısı konulabilir.

Travma Sonrası Stres Bozukluğu İlaçları Nedir?

Travma sonrası stres hastalığı tedavisinde antidepresan ilaçlar kullanılması, özellikle depresyonla beraber devam ediyorsa hastalık belirlilerini yatıştırmakta yarar sağlamaktadır. Uygulanacak ilaç tedavisini uzman doktor tarafından önerilen dozda ve sürede kullanmak gerekir.

Travma Sonrası Stres Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?

Travma sonrası meydana gelen stres bozukluğu belirtileri her insanda farklı seyreder. Bazı kişiler bu belirtileri bir kaç haftada düzeltirken bazılarında aylarca, yıllarca sürdüğü gözlenmiştir. Travma sonrası stres bozukluğu ya da hastalığı tedavisinde uzman doktor tarafından belirlenen antidepresan ilaçları kullanılmakla birlikte psikolojik tedavi uygulamaları da kullanılmaktadır. Bunların başında bilişsel davranışçı tedavi gelir. Bu yöntemle kişinin travma belirtilerinin sürmesini devam ettiren hatalı düşüncelerin sağlıklı düşüncelerle yer değiştirmesi hedeflenmektedir. Ayrıca kişinin yaşadığı korkunun azaltılmasında destek olur. EMDR tedavisi de travma sonrası stres bozukluğunda kullanılan etkin bir yöntemdir. Göz hareketleri ile duyarsızlaştırma ve yeniden işleme anlamına gelen bu psikoterapi yöntemi ile maruz kalma durumunu bireyin travmatik anılarını işlemesine ve bunlara nasıl tepki vermesi gerektiğini bir dizi göz hareketiyle rehber yardımıyla öğrenir. Bu tür psikolojik tedaviler işin uzmanları olan psikiyatr ya da klinik psikologlar tarafından verilmektedir.

Travma Sonrası Stres Bozukluğu Geçer Mi?

Travma sonrası stres bozukluğu kişiye ve çevresindekilere ciddi zarar veren fakat tedavi edilebilen bir hastalıktır. Bu hastalığı yaşayan kişilerin birçoğu yardım aramaya çekinme, umutsuzluk, olayı hatırlamaktan kaçınma ve insanlara güvenini kaybetme gibi iyileşme önündeki en temel engellere takılmaktadırlar. Bu durumun farkına varmak ve yardım aramak sorunların çözümünü kolaylaştıracaktır.

Travma Sonrası Stres Bozukluğuna Ne İyi Gelir?

Travma sonrasında olayı ve etkilerini hatırlamaktan kaçınmak, olay olmamış gibi davranmak, unutmaya çalışmak hastalığın iyileşmesine destek olmamaktadır. Zamanla geçer unutulur yada olayın etkisi azalır düşüncesiyle hayatlarına devam etmeye çalışan insanlar, yaşadıklarının bir ruhsal rahatsızlık olduğunun farkında olmamakta hatta belirtileri kendi eksikliğine bağladıklarından, sorunların tedavi edildiğini bilmediklerinden, tedavi imkanlarına nasıl ulaşacaklarını bilmediklerinden veya tedavi için maddi imkanları olmadıklarından ve sorunları oturup konuşmaya utandıkları için sosyal destek almıyor olabilirler. Sosyal destek almak, sorunlar için yardım aramak, sorunlarını başkalarıyla paylaşmak ve hakkını arayan kişi olmak travma sonrası stres bozukluğunun iyileşme sürecini hızlandırdığı gözlemlenmiştir.

Travma Sonrası Stres Bozukluğu Malulen Emeklilik Şartları Nelerdir?

Travma sonrası stres bozukluğuna bağlı malulen emekli olabilmek için bu hastalığın kronik hale gelmiş olması gerekmektedir.

Kronik Travma sonrası stres bozukluğu hastalığı sigortalılıktan sonra başlamışsa, 10 yıldır sigortalı olmak ve 1800 gün ödenmiş prim bulunmak zorundadır. Bu şartları sağlayan biri rapor almak zorundadır. Bu raporun Üniversite hastanelerinden, Sağlık Bakanlığı Eğitim ve Araştırma hastanelerinden, Askeri hastanelerden ya da Devlet hastanelerinden birinden alınmış olması gerekmektedir. Rapor sonucunda çalışma gücünün %60 kaybı ve psikolojik/psikiyatrik rahatsızlığın tedaviye rağmen çalışmaya imkan vermediği, işlevselliğin düzelme durumu olmadığı şeklinde düzenlenmiş olmalıdır.