Sığınak alan yönetmeliği, Türkiye'de yapılan binaların,
olası bir afet durumunda insanların güvenli bir şekilde barınmalarını sağlamak
amacıyla oluşturulan yönetmeliktir. Bu yönetmelikte, binalarda bulunması
gereken sığınak alanları ile ilgili detaylı kurallar ve standartlar
belirlenmiştir.
Buna göre, sığınak alanı olarak kullanılacak bölümlerin
yapımında çelik, beton, tuğla veya blok gibi malzemeler kullanılmalı ve bu
alanlar insanların barınabileceği, temiz hava ve su kaynaklarına
erişebilecekleri şekilde tasarlanmalıdır. Yönetmelik ayrıca, binaların
büyüklüğüne, yapım malzemelerine ve bölgenin deprem riskine göre sığınak alanı
kapasitelerinin belirlenmesini de içermektedir.
Sığınak Alan Hesabı Nasıl Yapılır?
Sığınak alan hesabı, binanın veya yapılanmanın bölgesel ve
yerel yönetmeliklerine göre değişiklik gösterebilir. Sığınak alan hesabı yapmak
için öncelikle binanın veya yapılanmanın büyüklüğü, kat sayısı, konumu,
kullanım amacı ve yönetmeliklerde belirtilen diğer faktörler göz önünde
bulundurulur.
Genel olarak, bir sığınak alanı hesaplaması yapılırken şu
adımlar izlenebilir:
Binanın veya yapılanmanın büyüklüğü, kat sayısı, konumu ve
kullanım amacı gibi özellikleri belirlenir.
Bölgesel ve yerel yönetmeliklerde belirtilen minimum sığınak
alanı hesaplaması formülleri kullanılarak sığınak alanı hesaplanır.
Sığınak alanı hesaplamasında kullanılan formüllere göre,
hesaplanan sığınak alanının binanın veya yapılanmanın belirli bir bölümünde yer
alması gerektiği belirlenir.
Hesaplamalar sonucunda elde edilen sığınak alanı, binanın
veya yapılanmanın yapım aşamasında inşaat mühendisleri tarafından belirlenen
sığınak alanı gereksinimlerine uygunluğu kontrol edilir.
Bu işlem sırasında, binanın yer aldığı bölgede geçerli olan
yönetmeliklere uygun olarak, birçok faktör dikkate alınır. Bu faktörler
arasında deprem tehlikesi, yangın güvenliği, doğal afetler gibi riskler
bulunur. Bu nedenle sığınak alanı hesaplaması, inşaat mühendisleri tarafından
yapılmalı ve gerektiğinde yerel yönetimlerin onayı alınmalıdır.
Sığınak Aydınlatma Nasıl Olmalı?
Sığınak aydınlatması, acil durumlarda etkili bir şekilde
çalışması gerektiği için özel öneme sahiptir. Sığınaklarda aydınlatmanın
yeterli olması, insanların panik yapmadan çıkış yollarını bulmalarını sağlar.
İşte sığınak aydınlatmasının bazı gereklilikleri:
Acil durumda yeterli aydınlatma sağlamak için, her 10 m²'lik
bir alan için en az 1 wattlık bir aydınlatma gücü önerilir.
Sığınak alanı, ışık kaynağından ortalama 1 metre mesafede en
az 10 lux ışık yoğunluğuna sahip olmalıdır.
Sığınakta kullanılan aydınlatmaların gücü, tamamen kaynaklı
olması için en az 1 saat süreyle çalışacak şekilde olmalıdır. Bu süre,
karanlıkta insanların çıkışlarını bulabilmeleri için yeterli bir süredir.
Sığınak aydınlatması acil durumda etkin olması için,
jeneratör, akü gibi alternatif güç kaynaklarından beslenmelidir.
Sığınak aydınlatmasının, darbe ve titreşime karşı dayanıklı
ve suya dayanıklı olması gerekmektedir.
Sığınak aydınlatmasının sadece acil durumlarda çalışacak
şekilde tasarlanması ve gerektiği gibi çalışması önemlidir. Bu nedenle, düzenli
bakım ve testlerin yapılması da gereklidir.
Sığınak Alanı Hesaplama Nedir?
Sığınak alanı hesaplama, bir binada veya yapının acil
durumlarda insanların barınabileceği ve korunabileceği alanların
belirlenmesidir. Bu hesaplama genellikle bina ve yapıların tasarım aşamasında
yapılır. Sığınak alanı hesabı yapılırken, binanın toplam alanı, kullanım amacı,
yapı malzemesi, yapı tipi, kat yükseklikleri ve çıkış kapıları gibi birçok
faktör göz önünde bulundurulur. Bu hesaplama sonucunda sığınak alanının kaç
kişilik olacağı ve alanın nereye yapılacağı belirlenir. Bu hesaplamalar, acil
durumlar ve doğal afetler gibi olaylarda insanların can güvenliğini sağlamak
için oldukça önemlidir.
Sığınak Amirinin Görevleri Nelerdir?
Sığınak amiri, sığınakta olası bir afet veya acil durumda
görev yapacak kişidir. Bu görevi yerine getirirken aşağıdaki görevleri yerine
getirir:
Sığınak çalışanlarının işe alınması ve eğitilmesi: Sığınak
amiri, sığınakta çalışacak personeli işe alır ve eğitir.
Sığınak malzemelerinin hazırlanması: Sığınak amiri,
sığınakta kullanılacak malzemelerin hazırlanmasını sağlar. Bu malzemeler
arasında acil durum çantası, ilkyardım malzemeleri ve yiyecek gibi temel
malzemeler yer alır.
Sığınakta güvenliği sağlama: Sığınak amiri, sığınakta
güvenliği sağlamak için gerekli önlemleri alır. Bu önlemler arasında sığınak
girişinin korunması, sığınak çıkışlarının açık tutulması ve acil durum
durumunda güvenli bir tahliye planı yapılması yer alır.
Sığınakta çalışanların yönetimi: Sığınak amiri, sığınakta
çalışan personelin işlerinin düzgün bir şekilde yapılmasını sağlar. Bu işler
arasında yiyecek ve su dağıtımı, sığınak temizliği ve malzeme kontrolü yer
alır.
Acil durum planlaması: Sığınak amiri, acil durum
planlamasını yapar. Bu plan, sığınakta olası bir afet veya acil durumda nasıl
hareket edileceği hakkında detaylı bir yol haritası içerir.
Sığınakta personel kayıtlarının tutulması: Sığınak amiri,
sığınakta çalışan personel kayıtlarını tutar. Bu kayıtlar arasında personelin
adı, iletişim bilgileri ve işe alındığı tarih gibi bilgiler yer alır.
Apartmanda Sığınak İşgali Nedir?
Apartmanlarda bulunan sığınakların, acil durumlar için
kullanılması gerekmektedir. Ancak bazı durumlarda apartman sakinleri tarafından
sığınaklar işgal edilebilmektedir. Bu işgal durumu, sığınakların doğru şekilde
kullanımını engelleyerek, yangın, deprem gibi acil durumlarda oluşabilecek
tehlikeleri artırabilir. Bu nedenle sığınak işgali, apartman yöneticileri veya
sığınak amirleri tarafından önlenmelidir. Sığınak işgaline karşı çeşitli yasal
düzenlemeler yapılmıştır ve bu konuda para cezaları uygulanabilmektedir.
