Olağanüstü hal rejimi olarak da tanımlayabileceğimiz OHAL,
ağır ekonomik bunalım, salgın hastalık, doğal afet, yangın veya şiddet
olaylarının kamu düzenini ciddi şekilde bozması ve etkilemesi sonucunda Cumhurbaşkanı
tarafından ilan edilmektedir. OHAL durumunda sürecin nasıl işleyeceği de
vatandaşlar tarafından merak edilmektedir. OHAL durumunda sürecin nasıl
işlediği ile alakalı maddeleri sizin için sıraladık.
. Kişilerin tüm kişisel eşyalarının aranması gerektiğinde el
konulması
. Belirli bölgelerde (genellikle afet bölgesi yangın, deprem
gibi) dolaşma ve toplanma durumunun yasaklanması
. Gazete, dergi basılmasının ve dağıtılmasının yasaklanması,
. Ruhsatlı silahlara el konulması,
. OHAL ilan edilen bölgelere bölge sakinleri dışında
hariçten girecek kişilere yapılacak kimlik kontrolü
. Ses, görüntü, yazı ile yapılan her türlü yayını denetlemek
ya da yasaklamak
. Her türlü cephane yerine geçebilecek alet ve maddelerin
toplatılması
Dolara OHAL Gelir Mi?
Türk lirasının hali hazırda yabancı paraların karşısında
değer kaybetmesi OHAL sorusunu gündeme taşıdı. Vatandaş OHAL durumunun dolara
yansıyıp yansıyamayacağını merak etmektedir. Anayasanın 119. Maddesi gereğince OHAL
kararı uygulanabilir. Ancak OHAL kararının dolara gelip gelmeyeceği ile ilgi
net bir bilgiye sahip değiliz.
OHAL En Fazla Kaç Ay Yapılabilir?
Olağanüstü bir yönetim düzeninin gerekli olduğu, sel,
yangın, deprem gibi doğal afetler, ekonomik buhran ya da, salgın hastalıklar
gibi kamu düzenini ciddi şekilde etkileyen durumlardan sonra Cumhurbaşkanı
tarafından ilan edilebilen bir durumdur. Gerekli görüldüğü taktirde kişisel
özgürlük ve haklarda sınırlanabilir. OHAL 6 ayı geçmemek suretiyle ilan
edilebilir.
OHAL En Fazla Ne Kadar Uzatılabilir?
OHAL süresini meclis uygun gördüğü taktirde değiştirebilme
yetkisine sahiptir. OHAL her defasında 4 ay olacak şekilde ilan
edilebilmektedir. Yani OHAL birden fazla kez uzatılabilir. Ancak her uzatılma
4ay ile sınırlandırılmaktadır.
Ekonomik OHAL İlan Edilirse Ne Olur?
Ağır ekonomik bunalım sonucunda ekonomik OHAL ilan
edilebilmektedir. Diğer devletler ile ilişkilerin bozulması, ithalat ve
ihracatın büyük ölçüde bozulması ve stokta bulunan özellikle temel gıda
maddelerinin tükenmesi sonucunda devlet tarafından ilan edilmektedir.
Ekonomik OHAL ile birlikte özellikle silahlı kuvvetlere
olağan üstü yetkiler verilebilir. Gıda maddeleri karneye bağlanabilir.
Şirketler ve yabancı ülkeler ile bağlantısı olan sivil toplum örgütleri daha
sıkı denetlenebilir.
Gerektiğinde özel mülklere el konulabilir. Ekonomik OHAL
sadece ekonomi ile de sınırlı kalmayabilir. Bu rejime karşı çıkanlar
tutuklanabilir, medya tamamen kontrol altına alınabilir, itiraz edenlere de
birtakım yaptırımlar uygulanabilir.
Ekonomik OHAL Ne Demek?
Enflasyonun ön görülemez ve inanılmaz artışı sonucunda
ülkeye ait milli paranın diğer yabancı paraların karşısında aşırı değer
kaybetmesi sonucunda alınan bir karardır. İthalat ve ihracatın önemli derecede
düşmesi ve özellikle gıda stoklarının tükenmesinden sonra ekonomi bozulur. Halkın özellikle temel gıda maddeleri, ev kirası, yakacak, benzin gibi ürünleri
asgari ücret ile karşılayamaması ve alım gücünün düşmesi, yaşam kalitesinin
bozulması sonucunda Cumhurbaşkanı tarafından ilan edilmesine ekonomik OHAL
denilmektedir.
