Kemoterapinin uygulandığı gün ve ardından birkaç gün hastalar kendilerini yorgun ve halsiz hisseder. Aynı vakit uykuya düşkün, neşesiz ve iştahsız olunur. Bu olay ilk birkaç gün yakının refakati gerektirir. Araç sürmekte zorluk çekebilir. Günlük aktivitelerini bütün olarak yerine getiremez. Erken yan etki dediğimiz denilen ve en fazla görülen bulantı ile kusma da bu süreçte kendini göstermektedir. İlk birkaç günü geçtikten sonra hayat tekrar normale dönmeye başlamaktadır. Koşullar uygunsa yeniden çalışmaya da başlanabilir. Fakat tedavi zamanında kişinin çalışmaya ara verilmesi, zorunluluk şeklinde kısmi vakitli veya yorulmayacağı biçimde düzenlenmiş yerlerde çalışması önerilmektedir. Kemoterapi kanserli hücrelerin yanı sıra hızlı ayrılan normal hücrelere de hasar verebilmektedir. Aslında birçok yan etkinin altında olan sebep de budur. Vücudumuzda çabuk bölünen normal hücre; kemik iliği, üreme organlar, sindirim sistemi ve saç kökleri olması adına yan etkiler en fazla bu bölgelerde görünür. Onkoloji rahatsızlarına tedavi onay formlarını okutup ve onay alınıp, hastaya oluşabilecek yan etkisi hakkında bilgilendirme yapılması lazımdır.
Kemoterapi Ağrı Yapar mı?
Kemoterapi, modern tıpta yer alan ve kanser hücrelerini
öldürmek kişiye için farklı ilaçların verildiği bir kanser tedavi yöntemi.
Belirli kısımları hedef bulan radyoterapi ya da cerrahiden değişik olarak
kemoterapi, bütün vücut üstünde etkili sistemik bir tedavi yeridir. Kemoterapi
tedavisinde yer verilen ilaçlar özellikle kanser hücreleri gibi çabuk bölünen
ve artan hücreler üstünde etkilidir. Fakat kanser hücrelerini yok ederken aynı vakitte
cilt, saç, bağırsak ve kemik iliği hücreleri tarzı çabuk çoğalan bazı sağlıklı
vücut hücrelerine de hasar verir. Tedavide görünen saç dökülmesi, bulantı,
kusma tarzı farklı yan etkilerin sebebi sağlıklı vücut hücrelerine verilen zarardan
kaynaklanır.
· Ağız ve dilde yaralar: Bazı kemoterapi
rejimlerinden 1-2 hafta ardından bazı hastaların ağızlarında ağrılı yaralar
yaşanabilir. Ağrının ölçüsü değişebilir ve yaralar bazen kanayabilir ya da
enfekte olabilir.
· Genel ağrı: Kemoterapi ardından kronik kas
ağrısı, baş ağrıları veya diğer ağrılar barındıran genelleştirilmiş bir ağrı
görünür.
· Nöropati: Hasarlanan sinirler hücrelerinin sebep
olduğu sinirsel ağrı. Çoğunlukla elleri ve ayakları etki eder. Ağrıya ilave
olarak karıncalanma, uyuşukluk ile sıra dışı elektriksel duyumlara sebep olur.
Bazı kişiler kaslarda zayıflık ile kulaklarda çınlama yaşanır.
Kemoterapi Adeti Keser mi?
Çoğunlukla, kemoterapi ya da radyasyon terapisi adetlerinizi bir zaman durdurabilir veya düzensiz hale getirilir. Tedavi esnasında adetiniz devam edilir ya da tekrardan başlayabilir fakat regl görüyor olmanızın her vakit doğurgan olduğunuz manasına gelmediğini bilmeniz lazımdır. Bazı olaylarda adet tekrardan başlamayabilir. Regl görüyor olmasanız bile hamilelik için küçük bir şansınız vardır. Kemoterapi ya da radyasyon terapisi anında veya erken menopoza girmenize neden olarak yıllar ardından infertiliteye neden olabilir.
