Hamilelik döneminde tetanoz aşısı yapılması, annenin ve
bebeğin sağlığını korumak amacıyla önerilebilir. Tetanoz, Clostridium tetani
bakterisinin neden olduğu ciddi bir enfeksiyondur ve bakterinin ürettiği
toksinler kas spazmlarına, ağrılara ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Hamilelik sırasında tetanoz aşısı yapılmasının nedenleri şunlar olabilir:
Bebeğin Korunması: Yenidoğan bebeklerde tetanoz riski
düşüktür ancak aşılamanın bebekleri de koruma potansiyeli vardır. Annenin
aşılanması sayesinde bebek hamilelik sırasında ve sonrasında tetanoza karşı
korunmuş olur.
Doğumdan Sonraki Tetanoz Riski: Doğum süreci yaraları içerir
ve bu yaralar bakterinin girmesi için bir kapı olabilir. Bu nedenle, hamilelik
döneminde aşılanmış olmak, doğum sonrası tetanoz riskini azaltabilir.
Aşı Bağışıklığı Transferi: Anne, hamilelik sırasında tetanoz
aşısı olduğunda, bebeğine doğum öncesinden doğum sonrasına bir bağışıklık
transferi gerçekleşebilir. Bu, bebeğin ilk aylarında tetanoza karşı daha fazla
koruma sağlayabilir.
Anne Sağlığını Koruma: Hamilelik dönemi, annenin bağışıklık
sistemi üzerinde bazı değişikliklerin olduğu bir dönemdir. Tetanoz aşısı, anne
adayının hamilelik sürecinde enfeksiyonlara karşı daha savunmasız olmasını
engelleyebilir.
Hamilelik sırasında tetanoz aşısı, genellikle Td (tetanoz ve
difteri) aşısı olarak uygulanır. Ancak her ülkenin sağlık otoriteleri ve
doktorlar, hamilelik döneminde aşı konusunda farklı yaklaşımlar benimseyebilir.
K Vitamini Aşısı Neden Yapılır?
K vitamini aşısı, yeni doğan bebeklere doğum sonrası
uygulanan bir aşıdır. Bu aşı, bebeklerde doğal olarak düşük olan K vitamini
seviyelerini artırmak ve kan pıhtılaşması yeteneğini geliştirmek amacıyla
yapılır. K vitamini aşısının nedenleri şunlar olabilir:
Yenidoğan Kanama Hastalığı Riskini Azaltma: Yenidoğan
bebeklerde doğal olarak düşük seviyelerde bulunan K vitamini, kanın
pıhtılaşmasını sağlayan faktörlerin üretimini etkileyebilir. Bu durum, bebekte
doğum sonrası kanama riskini artırabilir. K vitamini eksikliği, bebekte iç
kanamaların ve ciddi kanama bozukluklarının riskini artırabilir. Yenidoğan
kanama hastalığı olarak adlandırılan bu durumun riskini azaltmak amacıyla K
vitamini aşısı yapılır.
Emziren Annelerin Sütündeki K Vitamini Miktarının Düşük
Olması: Bebekler anne sütü aldıklarında K vitamini alımı sınırlı olabilir.
Özellikle emziren annelerin sütlerinde K vitamini düşük miktarda bulunabilir.
Bu nedenle, bebeğin K vitamini alımını artırmak için aşı yapılabilir.
Bebeklerin Bağışıklık Sistemi Gelişimini Destekleme: K
vitamini aşısı, bebeklerin bağışıklık sistemlerinin güçlenmesine ve
enfeksiyonlara karşı direnç kazanmalarına yardımcı olabilir.
K vitamini aşısı genellikle bebekler doğduklarında hemen
yapılır. Aşının uygulanma şekli ve zamanı ülkelere ve sağlık protokollerine
göre değişebilir. K vitamini aşısı, bebeklerde görülen yenidoğan kanama
hastalığı riskini azaltmaya yönelik önemli bir koruyucu tedbirdir.
Kızamık Aşısı Neden Yapılır?
Kızamık aşısı, kızamık virüsüne karşı koruma sağlamak
amacıyla yapılan bir aşıdır. Kızamık, oldukça bulaşıcı bir virüsün neden olduğu
bir enfeksiyon hastalığıdır. Kızamık aşısının nedenleri ve faydaları şunlar
olabilir:
Bulaşıcılığın Önlenmesi: Kızamık, özellikle solunum yoluyla
kolayca yayılan bir hastalıktır. Aşı ile toplumun büyük bir kesimi bağışıklık
kazanırsa, hastalığın yayılma potansiyeli azalır ve salgınlar engellenir.
Ciddi Komplikasyonların Önlenmesi: Kızamık hastalığı, ateş,
döküntü, öksürük gibi semptomların yanı sıra ciddi komplikasyonlara da yol
açabilir. Bu komplikasyonlar arasında zatürre, beyin iltihabı (ensefalit),görme kaybı gibi durumlar yer alır. Aşı ile hastalığın önlenmesi, bu ciddi
komplikasyonların riskini azaltır.
Toplum Bağışıklığının Oluşturulması: Kızamık aşısı ile
toplumun geniş bir kesimi bağışıklık kazanırsa, aşılanmayan kişiler bile
hastalığa karşı korunmuş olur. Bu, hastalığın yayılma zincirini kırar ve zayıf
bağışıklığı olan bireyleri de korur.
Kızamığın Kontrolü ve Eliminasyonu: Aşılar sayesinde kızamık
hastalığının kontrol altına alınması ve hatta tamamen ortadan kaldırılması
hedeflenmektedir. Kızamık aşıları, dünya genelinde kızamığın kontrol altına
alınmasına ve salgınların önlenebilmesine büyük katkı sağlamıştır.
Kızamık aşısı genellikle karma aşılar içinde yer alır.
Kızamık, kabakulak ve rubella (Alman kızamığı) aşıları genellikle MMR aşısı
olarak bir arada uygulanır. Aşı programlarına uygun şekilde aşılanmak, hem
bireyin hem de toplumun sağlığını korumak açısından önemlidir.
Karma Aşısı Neden Yapılır?
Karma aşılar, birden fazla hastalığa karşı koruma sağlayan
aşı kombinasyonlarıdır. Bu tür aşılar, aynı anda birden fazla enfeksiyon
hastalığına karşı koruma sağlama avantajına sahiptir. Karma aşıların nedenleri
şunlar olabilir:
Pratiklik ve Kolaylık: Çocukların ve yetişkinlerin birden
fazla aşıya ihtiyaç duymaları zaman alıcı ve karmaşık olabilir. Karma aşılar,
aynı anda birden fazla hastalığa karşı koruma sağlayarak aşı takvimi ve
uygulama sürecini kolaylaştırır.
Toplum Bağışıklığı Oluşturmak: Toplumda geniş bir kesimin
aşılanması, hastalığın yayılma potansiyelini azaltır. Karma aşılar, bu hedefi
daha etkili bir şekilde gerçekleştirebilir. Aşı programlarına daha fazla
bireyin uyum sağlaması, salgınların önlenmesine yardımcı olur.
Aşı Yorgunluğunu Azaltmak: Aşıların sık sık uygulanması, aşı
yorgunluğuna neden olabilir. Karma aşılar, daha az aşı yapılmasını ve bu
şekilde aşı yorgunluğunu azaltmayı sağlar.
Maliyet ve Kaynak Verimliliği: Birden fazla aşının ayrı ayrı
uygulanması, maliyetli ve zaman alıcı olabilir. Karma aşılar, maliyet ve kaynak
verimliliğini artırarak daha fazla kişiye koruma sağlar.
Örnek olarak, MMR aşısı (kızamık, kabakulak, rubella),karma
bir aşıdır. Bu aşı, aynı anda üç farklı hastalığa karşı koruma sağlar. Karma
aşıların kullanımı, hastalıkların kontrol altına alınmasına ve toplum
bağışıklığının artırılmasına önemli katkı sağlar.
