Dedikodu Hakkında Merak Edilen Bilgiler

Dedikodu Hakkında Merak Edilen Bilgiler
11.08.2021 13:09
Başkalarının kişisel ve özel konuları hakkında yapılan konuşmalardır. Dedikodu ve gıybet farkı nedir? Abdesti bozar mı, dedikodu çeşitleri neler? Dedikodu dinlemek günah mı? Dedikodu kelimesinin kökeni nedir?

Başkalarının kişisel ve özel konuları hakkında yapılan konuşmalardır. Dedikodu gerçek olaylar ve konular hakkındadır. Fakat genellikle kişilerin birbirlerine olayı veya haberi iletimi sırasında yanlışlıklar ve çarpıklıklar içermektedir. İster şehirde, ister köyde, ister sosyete camiasında, ister sıradan insanlar arasında, politik toplumsal ortamlarda, hatta resmi kurumlarda yaygın olan dedikodu hakkında teorik genelleştirilmiş fikirlere az rastlanılmaktadır.

Dedikodu ve Gıybet Farkı Nedir?

Birinin arkasından o kişinin hoşuna gitmeyecek tarzda konuşmaya gıybet denir. Dedikodu ise kişinin ahlâkî, mezhebi, evi, malı, mesleği gibi durumlar dedikodu malzemesi olabilmektedir. Bahsedilen kişinin ayıplarını bir başkasına anlatmak dinimizce de haramdır. Konuşmadan yapılan hareketlerde gıybet kapsamında değerlendirilir. Gıybet ile dedikodu halk arasında aynı olarak değerlendirilsede aslında birbirine benzeyen fakat ayrı kavramlardır. Gıybet yapan ve onu dinleyip onaylayan kişide haram işlemiş olmaktadır. Birinin arkasından gıyabında onu üzecek şekilde onunla alakalı konuşmak, doğruları söylerken dahi onun istemeyeceği şekilde konuşmak gıybettir. Birinin hakkında bir durumun yayılması ise dedikodudur. Ve her ikisi de kul hakkı olmaktadır. Gıybet veya dedikodunun toplumun, dilin, iletişimin yaşı kadar ömrü olduğu söylenebilir.

Dedikodu Abdesti Bozar Mı?

Kötü söz söylemek, dedikodu yapmak, küfretmek vb. abdesti bozmaz. Abdesti bozan şeyler;

·        Gaz çıkarmak, İdrar, dışkı, meni ve kan gelmesi.

·        Vücuttan kan ya da irin gelmesi, çıktığı yere dağılması (Eğer vücuttan çıkan kan ya da irin dağılmazsa ve nokta şeklinde kalırsa o zaman abdest bozulmaz). 

·        Ağız dolusu kusmak da abdesti bozan bir etkendir. 

·        Uyumak, bayılmak, şuurunu kaybetmek, delirmek gibi hallerde de abdest bozulur. 

Dedikodu Çeşitleri Nelerdir?

Dedikodu;  tarihi dedikodular ve gündelik dedikodular olmak üzere ikiye ayrılır.

Dedikodu Dinlemek Günah Mı?

Dedikodu yapmak günahtır. Bulunduğunuz ortamda dedikodu yapanları uyarmalı, ortamı terk etmelisiniz. Her iki durumda da dedikoduya maruz kalıyorsanız o zaman sizden çıkar, denmektedir.

Dedikodu Kelimesinin Kökeni Nedir?

Dedikodu kelimesi eski dönemlerde kıylükal ve güftugű şeklinde rastlanmaktadır. Dedikodu kelimesi morfoloji olarak bir birleşik isimdir.  Deve Kofileri, görünen geçmiş zaman çekim eki almıştır. Dedi ve kodu fiilleri birleşerek birleşik isim oluşturmuştur. Dedikodu etmek ya da dedikodu yapmak gibi isim fiiller anlam bilimsel acıdan bakıldığında 3. bir şahıs göze çarpmaktadır. Dedikodu yapan kişi dedikoduyu anlattığı kişiye o dedi, o kodu şeklinde durumu hikâye etmektedir. Dedikodu kelimesi “gıybet” kelimesinin aksine Türkçe «dedi» sözü anlaşılır. Birleşimin ikinci kısmındaki «kodu» sözünün birinci kısmı eski çağda söylemek anlamında söz olarak kullanılmış. Dede korkut kitabında aynı tipli cümlelerde kullanılan «gu» ve «haber» sözlerinin eş anlamlılığı kesindir. Haber anlamındaki “guv/gu”, aynı anlamdaki “de” ile birlikte fiil şeklinde kullanılırken “dedi” ve “gudu” şekli almışlardır. Böylelikle, “dedi” ve “gudu” sözlerinin birlikte kullanılmaya başladığını ve “dedi-gudu” ve fonetik değişim sonucunda zamanla dar ünlünün geniş ünlünün yerine geçtiğini, kafiyeli “dedikodu” şeklini aldığını ihtimal edilebilir.

Yorumlar

This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.

İlginizi Çekebilir