Teizm aslında bir öğretidir. Bu inanışa göre, insanların yaşadığı bu dünya ile Tanrı arasında sürekli bir ilişki bulunmaktadır. Tanrı’nın varlığını kabul eden ve dünya üzerinde egemenliği olduğuna inanan, dünya düzeninin akıllı bir tasarım olduğunu savunan her din aslında Teizmin içine dahil edilebilmektedir.
Teizm inanışlara göre bazı ayrımlara tabi tutulmuştur. Bunlar;
- Monoteizm: Sadece tek bir Tanrı’nın olduğu inançtır. Monoteizme dahil edilecek olan dinler: İslam, Hristiyanlık, Yahudilik, Bahailik ve Ekankar dinleridir.
- Politeizm: Birden çok tanrı olduğu inanca denmektedir. Buna verilebilecek en bilinen örnek, Antik Mısır dinidir.
- Agnostik Teizm: Aslında bir felsefi görüştür. Bu görüşe inananlara göre, en az bir yaratıcı Tanrı bulunmakla beraber onun varlığını ya da yokluğunu ispat etmek hiçbir zaman mümkün olmayacaktır. Burada bilmek ile inanmak arasında oldukça büyük bir fark olduğuna dikkat çekilir.
- Panteizm ve Panenteizm: Evren ve Tanrı’nın aynı olduğu görüşü hakimdir. Panenteizmde panteizmden farklı olarak, Tanrı’nın mutlak değişmez olduğu düşüncesi bulunur.
- Deizm: Evreni yaratan bir Tanrı’nın varlığını kabul eder fakat bu Tanrı’nın daha sonra evrene herhangi bir müdahalede bulunmadığını düşünür. Doğaüstü olayların varlığını reddeder ve daha akılcı davranılması gerektiğini savunur.
Teizm Ahirete İnanır Mı?
Teizm daha önceden de belirtildiği gibi tek bir dini inanışı kapsamaz. Tanrı’nın var olduğuna inanmayı açıklayan Teizmde ahirete inanan dinler de bulunmaktadır. Teizm Tanrı’nın varlığını kabul etmek olarak düşünülebildiği için, İslam da Teizm öğretisinin tek Tanrılı din sınıflandırmasında yer almaktadır. Nitekim İslam dininde ahiret inanışı bulunmaktadır. Bu sebeple Teizmi tek bir dini düşünce olarak görmek yanlıştır.
Teizm Neye İnanır?
Teizm ya da Tanrıcılık, Tanrı’nın ya da tanrıların var olduğuna inanır. Buna göre tanrılar din gönderebilir ya da dünyayı etkileyecek olaylara sebep olabilir.
Teizm Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
Teizmin terim olarak kullanılmaya başlanması, 17. yüzyıla denk gelmektedir. Klasik Teizm öğretisi, Hz. İsa zamanında yaşayan Philo’nun antik düşünce, Eflatun’un düşünceleri ve Yahudiliği uzlaştırma çabası olarak ortaya çıkmıştır.
Teizme Tepki Olarak Ortaya Çıkan Din Hangisidir?
Teizm tanrıların varlığına inanma öğretisidir. Tanrı’nın ya da tanrıların varlığına olan inancın yokluğu ise ateizm olarak adlandırılmaktadır.
Teizme Göre Tanrı’nın Özellikleri Nelerdir?
Teizme göre Tanrı her şeyin ilk sebebidir. Tanrı Teizme göre mükemmeldir, zaman ve mekândan bağımsızdır, gücü sonsuzdur ve her şeyi bilir. Teizme göre Tanrı tüm duygulardan bağımsızdır ve asla tarif edilemez.
Teizmde var olan her şey yaratıcısına muhtaçtır inanışı vardır. Bu sebeple evren de yaratılan bir olgu olduğu için Tanrı’nın bir ürünü olarak düşünülür.
