Ortalama Hız Nasıl Bulunur?

Ortalama Hız Nasıl Bulunur?
03.04.2023 17:26
Ortalama hız, ortanca terim, ortalama sürat nasıl bulunur? Ortanca değer, ortalama atom kütlesi, redif nasıl bulunur? En zorlandığımız ve merak ettiğimiz matematik değerlerin nasıl bulunabileceğine dair hazırladığımız yazımıza göz atabilirsiniz.

Ortalama hız, bir cismin belli bir sürede katettiği yolun, o süredeki zaman dilimine bölünmesiyle bulunur. Yani,

Ortalama hız = Toplam kat edilen yol / Geçen süre

Örneğin, bir araç 100 km yol kat ederken, bu yolu 2 saatte tamamlamışsa ortalama hızı şu şekilde hesaplanabilir:

Ortalama hız = 100 km / 2 saat = 50 km/saat

Burada, araç saatte 50 km hızla ilerlemiş demektir.

Ortanca Terim Nasıl Bulunur?

Ortanca terim, bir veri kümesindeki sıralanmış verilerin ortasındaki terimi ifade eder. Eğer veri kümesi tek sayıda veri içeriyorsa, ortanca terim bu veri kümesinin ortasındaki sayıdır. Eğer veri kümesi çift sayıda veri içeriyorsa, ortanca terim iki ortadaki sayının aritmetik ortalamasıdır.

Örneğin, aşağıdaki sayı dizisi için ortanca terimi hesaplayabiliriz:

3, 6, 7, 9, 12, 15, 18

Bu sayı dizisi 7 adet veri içeriyor, yani tek sayıda veri içermediği için, ortanca terim doğrudan dizinin ortasındaki sayıdır. Verileri küçükten büyüğe sıraladığımızda, ortanca terim şöyle hesaplanabilir:

Ortanca terim = (7+1) / 2 = 4. Ortanca terim, sıralanmış verilerin 4. elemanıdır. Yani, ortanca terim 9'dur.

Eğer veri kümesi çift sayıda veri içeriyorsa, ortanca terim iki ortadaki sayının aritmetik ortalamasıdır. Örneğin, aşağıdaki sayı dizisi için ortanca terimi hesaplayabiliriz:

2, 4, 6, 8, 10, 12

Bu sayı dizisi 6 adet veri içeriyor, yani çift sayıda veri içerdiği için, ortanca terim iki ortadaki sayının aritmetik ortalamasıdır. Verileri küçükten büyüğe sıraladığımızda, ortanca terim şöyle hesaplanabilir:

Ortanca terim = (6/2) = 3. Ortanca terim, sıralanmış verilerin 3. ve 4. elemanlarının aritmetik ortalamasıdır. Yani, ortanca terim (6 + 8) / 2 = 7'dir.

Ortalama Sürat Nasıl Bulunur?

Ortalama sürat, bir aracın belli bir süre içinde katettiği toplam yolun, o sürede geçen süreye bölünmesiyle hesaplanır. Yani,

Ortalama sürat = Toplam kat edilen yol / Geçen süre

Örneğin, bir araç 300 km yol kat etmiş ve bu yolu 5 saatte tamamlamışsa, ortalama sürati şu şekilde hesaplanabilir:

Ortalama sürat = 300 km / 5 saat = 60 km/saat

Burada, aracın 1 saatte kat ettiği ortalama mesafe 60 kilometredir. Bu nedenle, aracın ortalama sürati 60 km/saat'tir.

Ortanca Değer Nasıl Bulunur?

Ortanca değer, bir veri kümesindeki verilerin sıralanması sonucu, ortada kalan tek bir değeri ifade eder. Eğer veri kümesi tek sayıda veri içeriyorsa, ortanca değer bu veri kümesinin ortasındaki sayıdır. Eğer veri kümesi çift sayıda veri içeriyorsa, ortanca değer iki ortadaki sayının aritmetik ortalamasıdır.

Örneğin, aşağıdaki sayı dizisi için ortanca değeri hesaplayabiliriz:

3, 7, 9, 12, 18

Bu sayı dizisi 5 adet veri içeriyor, yani tek sayıda veri içerdiği için, ortanca değer doğrudan dizinin ortasındaki sayıdır. Verileri küçükten büyüğe sıraladığımızda, ortanca değer şöyle hesaplanabilir:

Ortanca değer = 9

Eğer veri kümesi çift sayıda veri içeriyorsa, ortanca değer iki ortadaki sayının aritmetik ortalamasıdır. Örneğin, aşağıdaki sayı dizisi için ortanca değeri hesaplayabiliriz:

2, 4, 6, 8, 10, 12

Bu sayı dizisi 6 adet veri içeriyor, yani çift sayıda veri içerdiği için, ortanca değer iki ortadaki sayının aritmetik ortalamasıdır. Verileri küçükten büyüğe sıraladığımızda, ortanca değer şöyle hesaplanabilir:

Ortanca değer = (6 + 8) / 2 = 7

Yani, bu sayı dizisinin ortanca değeri 7'dir.

Ortalama Atom Kütlesi Nasıl Bulunur?

Ortalama atom kütlesi, bir elementin izotoplarının oranları ve her izotopun kütlesi dikkate alınarak hesaplanan ağırlıklandırılmış ortalama kütle olarak tanımlanır.

Ortalama atom kütlesinin hesaplanması için, her bir izotopun kütlesi ile izotopların oranının çarpımı yapılır ve bu değerlerin toplamı alınır. Sonrasında elde edilen toplam değer, izotopların oranlarının toplamına bölünür.

Formül şu şekildedir:

Ortalama Atom Kütlesi = ((İzotop1 Kütlesi * İzotop1 Oranı) + (İzotop2 Kütlesi * İzotop2 Oranı) + ...) / (İzotop1 Oranı + İzotop2 Oranı + ...)

Örneğin, klor elementinin 2 izotopu vardır: klor-35 ve klor-37. Klor-35 izotopunun oranı %75, klor-37 izotopunun oranı ise %25'tir. İzotopların kütlesi sırasıyla 34,97 u ve 36,97 u'dir.

Bu bilgilere göre, klor elementinin ortalama atom kütlesi şu şekilde hesaplanabilir:

((34.97 u * %75) + (36.97 u * %25)) / (%75 + %25) = 35.45 u

Yani, klor elementinin ortalama atom kütlesi 35.45 u'dir.

Redif Nasıl Bulunur?

Redif, şiirde iki ya da daha fazla dizede son hecelerin tekrarlanmasıdır. Redif, şiirin ritmini sağlamak, şiirin akışını kolaylaştırmak ve şiirin bütünlüğünü güçlendirmek için kullanılır.

Redif, özellikle nazım birimlerinde (mesela dörtlük, beyit vb.) kullanılır. Redifin bulunması için, öncelikle şiirin nazım birimlerinin belirlenmesi gerekir. Daha sonra, her bir nazım biriminin sonundaki hecelerin not edilmesi gerekir. Bu heceler aynı ise, bu heceler redif olarak adlandırılır.

Örneğin, şu dörtlükte redif "gün" kelimesidir:

Gönlümde bir gün batmadı gitti,

Bir çift mavi gözde kayboldu kaldı,

Beni seven bir gün anmadı gitti,

Her şeyim kayıp oldu, gün kalıp ağladı.

Burada, ilk dizedeki son kelime "gitti", ikinci dizedeki son kelime "kaldı", üçüncü dizedeki son kelime "gitti" ve dördüncü dizedeki son kelime "ağladı" olsa da, redif olarak kullanılan hece "gün" kelimesidir.

Yorumlar

This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.

İlginizi Çekebilir