Lavta, telli bir müzik aletidir ve çalınabilir haliyle akort
edilmesi gerekir. Lavta akordu, telleri belirli bir tona ayarlamak ve müziği
çalarken doğru notaları elde etmek için yapılır. Lavta akordu yapmak için
aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
Gereçler:
Lavta
Akort çubuğu veya akort anahtarı
Akort cihazı (isteğe bağlı)
1-Lavta Akordu Yapma Adımları:
Lavtanın Tanıtımı: İlk adım olarak, lavtanızın tellerini ve
tellerin sıralanışını tanıyın. Lavta genellikle on iki telli bir enstrümandır
ve bu teller bazen altı çift olarak düzenlenir.
2-Akort Cihazı Kullanma (Opsiyonel): Akort işlemini
kolaylaştırmak için bir akort cihazı kullanabilirsiniz. Bu cihazlar, tellerin
doğru tonlara akort edilmesine yardımcı olur. Lavta akort cihazları, telleri
çalmadan önce hangi nota ayarlaymanız gerektiğini gösterir.
3-Dizilişe Bakma: Lavta telleri, genellikle en alttaki
tellerden (en kalın olanlar) en üstteki tellere doğru iner. Lavta, farklı
türlerde akort edilebilir, bu nedenle çalmak istediğiniz müziğe bağlı olarak
telleri doğru nota ayarlamak önemlidir.
4-Telleri Akort Etme: Her telli çiftini veya telini
istediğiniz nota ayarlayın. Örneğin, geleneksel bir lavta akortu şunları
içerebilir:
En alt çift tel (altıncı telli çift): La
Beşinci telli çift: Re
Dördüncü telli çift: Sol
Üçüncü telli çift: Fa
İkinci telli çift: La
En üst telli çift: Re
5-Kulak ve Akustik Referans Kullanma: Lavta akortu, müziği
çalarken doğru notaları elde etmek için kulağınıza dayalı bir işlemdir. Tellere
doğru nota ayarlamak için bir akort cihazı veya akustik referans
kullanabilirsiniz. Akortu yaparken telin titreşimlerini ve sesini dinleyerek
doğru nota ulaşmaya çalışın.
6-Dikkatli ve Sabırlı Olma: Lavta akortu yaparken dikkatli
olun ve sabırlı davranın. Telleri doğru nota ayarlamak bazen zaman alabilir.
Lavta akordu yapma süreci deneyim gerektiren bir işlemdir ve
başlangıçta biraz zor olabilir. Profesyonel bir müzik öğretmeni veya müzisyenin
rehberliği, lavta akortunu öğrenmek için faydalı olabilir. Başlangıçta doğru
nota ulaşmak için akort cihazları kullanmak da yardımcı olabilir.
La Akordu Nasıl Yapılır?
La akordu, birçok müzik enstrümanı için yaygın olarak
kullanılan bir akorddur. Akorlar, enstrümanın tellerini veya tuşlarını belirli
bir sese ayarlamak anlamına gelir. Her enstrüman için akort işlemi farklılık
gösterebilir, bu nedenle hangi enstrümanı akorde etmek istediğinize bağlı
olarak farklı yöntemler kullanabilirsiniz. İşte bazı farklı müzik enstrümanları
için "La" akordunu yapma yöntemleri:
Gitar İçin "La" Akordu:
1-Gitarın akort cihazını kullanarak veya bir akustik gitarın
tel seçicisini kullanarak altıncı telli veya en kalın telini "La"
nota sıfırı çekin. Diğer telleri bu referansa göre akort edeceksiniz.
2-İkinci telli çift (A) zaten "La" nota ayarlıdır.
3-Diğer telleri bir akort anahtarı veya referans bir nota
göre ayarlayın:
Beşinci telli çift (D) : Bu teli "Re" nota
ayarlayın.
Dördüncü telli çift (G) : Bu teli "Sol" nota
ayarlayın.
Üçüncü telli çift (B) : Bu teli "Si" nota
ayarlayın.
İkinci telli çift (E) : Bu teli "Mi" nota
ayarlayın.
Keman İçin "La" Akordu:
1-Kemanın lavabosunu kullanarak veya bir akort cihazı
kullanarak dördüncü dizeyi "La" nota çekin.
2-Diğer telleri bu referansa göre akort edin. Kemanın
telleri şu sırayla akort edilir:
Birinci tel (E) : "Mi" nota ayarlanır.
İkinci tel (A) : "La" nota ayarlanır.
Üçüncü tel (D) : "Re" nota ayarlanır.
Piyano İçin "La" Akordu:
1-Piyano tuşlarına bakarak "La" nota başlayın.
Orta C (orta Do) nota olarak kabul edilir.
2-Sağa doğru ilerleyin ve C tuşunu bulun. Ardından iki tuş
sağında bulunan "A" tuşu "La" notadır.
3-Bu tuşa basarak "La" nota akorde edin.
Flüt İçin "La" Akordu:
1-Flütün üst deliğini kapatın ve hafifçe üfleyerek
"La" notasını üretin. Flütün deliklerini doğru şekilde kapatmak
"La" notasını elde etmenizi sağlar.
Her enstrümanın akort işlemi farklıdır, bu nedenle hangi
enstrümanı akorde etmek istediğinize bağlı olarak farklı yöntemler
kullanabilirsiniz. Enstrümanınızın akort cihazı veya rehberliği, akordu yapma
sürecini kolaylaştırabilir.
Kısa Sap Bağlamada La Akordu Nasıl Yapılır?
Kısa saplı bir bağlama, geleneksel uzun saplı bir bağlamadan
farklı bir akort sistemine sahiptir. Kısa sap bağlama, genellikle Akdeniz
bölgelerinde ve özellikle Türkiye'de yaygın olarak kullanılan bir müzik
enstrümanıdır. La akordu, kısa sap bağlama için standart bir akorddur. İşte
kısa sap bağlamayı La akorduna nasıl getireceğinizi adım adım açıklayan bir
rehber:
1-İhtiyacınız olanlar:
Kısa sap bağlama
Akort aleti (tuner)
İsterseniz bir diapazon (tuning fork) veya bir başka
referans ses kaynağı
2-İlk olarak, kısa sap bağlamanızın tellerinin gevşek
olduğundan emin olun. Eğer teller gerilmişse, onları gevşetmek için akort
aletinizi kullanın.
3-Bağlamanızın tellerini akorde getirmek için La notasını
hedefleyin. Kısa sap bağlamada La notası için 4. teller (en ince olanı)
kullanılır.
4-Akort aletinizi açın ve kısa sap bağlama tellerini çalmaya
başlayın. Telleri çaldığınızda akort aleti, hangi nota olduğunu göstermelidir.
4. telin La olduğundan emin olana kadar teli ayarlayın.
5-Eğer akort aleti kullanmıyorsanız, başka bir referans
kaynağı kullanarak da ayar yapabilirsiniz. Diapazon veya bir piyano
kullanabilirsiniz. La notasını doğru bir şekilde ayarladığınızdan emin olun.
6-La notasına ulaştıktan sonra, diğer telleri de akorde
getirin. Kısa sap bağlamada standart bir akort şeması şu şekildedir:
Tel: Re (D)
Tel: Sol (G)
Tel: Si (B)
Tel: La (A)
Her bir telin doğru nota ile akorde getirilmesi için telleri
sırayla ayarlayın.
1-Her teli akorde getirdikten sonra, telleri birkaç kez
çalın ve akortun doğru olduğundan emin olun.
Kısa sap bağlama çalmaya başlamadan önce tellerin sık sık
akortta olduğundan emin olmanız önemlidir.
Bu şekilde, çaldığınız müzik notaları daha temiz ve hoş duyulur.
Mandolin Akordu Nasıl Yapılır?
Mandolin, telleri ve akort yapısı bakımından diğer yaylı çalgılardan
farklıdır. Mandolin, telleri genellikle "G-D-A-E" şeklinde akort
edilmiş bir enstrümandır. İşte mandolinin temel akortlarını yapmak için
izlemeniz gereken adımlar:
1-İhtiyacınız olanlar:
Mandolin
Akort aleti (tuner) veya bir başka ses kaynağı
İsterseniz bir diapazon (tuning fork) veya bir referans ses
kaynağı
2-Mandolininizi elinize alın ve tüm tellerin gevşek
olduğundan emin olun. Eğer teller gerilmişse, onları gevşetmek için akort
aletinizi kullanabilirsiniz.
3-Mandolinin 1. teli (en ince olanı) "E" nota ile
akort edilmiştir. Bu teli ayarlamak için akort aletinizi açın ve telleri
çalmaya başlayın. 1. telin doğru nota ile akorde geldiğinden emin olana kadar
telin gerilimini ayarlayın.
4-Diğer telleri de sırayla akorde getirin. Mandolinin
standart akortları şu şekildedir:
Tel: E
Tel: A
Tel: D
Tel: G
5-Her bir telin doğru nota ile akorde getirilmesi için
telleri sırayla ayarlayın. Akort aleti veya referans ses kaynağı kullanarak
doğru notalara ulaşmaya çalışın.
6-Her teli akorde getirdikten sonra, telleri birkaç kez
çalın ve akortun doğru olduğundan emin olun.
Mandolin çalarken doğru akortta olmak, müziğinizi daha iyi
çalmanıza yardımcı olacaktır. Akordunuzu düzenli olarak kontrol edin, çünkü
teller zaman içinde gevşeyebilir veya gerileyebilir.
Ney Akordu Nasıl Yapılır?
Ney, geleneksel bir Türk müzik enstrümanıdır ve telli bir
çalgı değil, üflemeli bir enstrümandır. Bu nedenle ney akordu, telli çalgılar
gibi tel gerilimini ayarlamak yerine neyin üflemeli deliklerini doğru şekilde
kapatma işlemiyle gerçekleşir. Ney çalmak için doğru notaları elde etmek için
aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
1-Neyinizin türünü belirleyin: Neyler, farklı türlerde gelir
ve her bir tür farklı bir akort sistemine sahiptir. Örneğin, başlıca ney
türleri kız ney, kız dügah ney, nihavent ney ve başka türlerdir. Neyinizin
türüne bağlı olarak hangi deliklerin kapatılacağını ve hangi notalara
ulaşacağınızı belirleyin.
2-Neyi çalarken hangi notalara ulaşmak istediğinizi
belirleyin. Ney, bir temel nota sahiptir ve bu nota göre diğer notaları elde
edersiniz.
3-Neyin ucu olan "Basma"yı kullanarak delikleri
doğru şekilde kapatın. Her bir deliği doğru şekilde kapatmak, doğru notayı elde
etmeniz için kritik öneme sahiptir.
4-Ney çalarken nefesinizi kontrol edin. Ney çalmak için
nefesinizi nasıl kullanmanız gerektiğini öğrenmek önemlidir. Neyinizi üflerken
hangi delikleri açtığınıza ve kapattığınıza dikkat edin ve doğru nota ulaşmak
için nefesinizi kontrol edin.
5-Pratik yapın: Ney çalmak deneyim ve pratiğe dayalı bir
süreçtir. Neyinizi akort etmek ve doğru notaları elde etmek için düzenli olarak
pratik yapın.
Ney çalmak, zaman ve sabır gerektiren bir sanattır. Neyinizi
doğru bir şekilde akort etmek ve doğru notalara ulaşmak için öğrenme sürecini
ciddiye almalısınız. Ayrıca, bir ney eğitmeninden yardım almak da size büyük
fayda sağlayabilir.
