Kedi astımı birçok kediyi etkiler. Astım solunum yolunun akut ve kronik iltihabıdır. Astım ve bronşit aynı sendromun iki parçasıdır. Bu sendrom KOAH olarak bilinen akciğer hastalığıdır. Kedinin solunum yolu belirli uyaranlara duyarlıysa bu uyaranlara maruz kalmasıyla birlikte iltihaplanma ile sonuçlanır. Bu uyaranların bazıları kedi kumundan çıkan toz, sigara dumanı, kokulu çamaşır deterjanı ve yumuşatıcılar, parfüm ve saç spreyi, halı temizleme ürünleri, koku gidericiler, uçucu yağ difüzörleri ve küflerdir. Bu süreç kedinin solunum yolunu tıkadığı için solunum yollarında dışarı atamadığı bir mukus oluşturur ve kedinin zor nefes almasına, ağzı açık nefes almasına, enerjisinin düşmesine ve hırıltıya sebep olur. Kronik solunum yolu tıkanıklığı, havayı alveoller adı verilen küçük akciğer geçişlerinde hapsederek aşırı şişmeye ve akciğer hasarlarına yol açabilir. Kedilerde öksürük çok nadir gerçekleşen bir durumdur ve öksürüğün oluşması hastalığın belirlenmesi için çok ciddi bir bulgudur. Astım ve bronşit, kilolu ve obez kedilerde daha çok görülürken aynı zamanda siyam kedilerinde de diğer kedi türlerine göre daha sık rastlanan bir hastalıktır.
Kedilerde Bronşit Nasıl Geçer?
Kediler astım ve bronşit rahatsızlıklarında ayakta tedavi edilirler. Kedi eğer ciddi bir solunum sıkıntısı yaşıyorsa oksijen tedavisi için yatarak tedavi yapılır. Bronşiti tedavi etmek için bazı durumlara özellikle dikkat edilmesi gerekir. Bu durumlara örnek verecek olursak;
-Tetikleyici Maddelerden Kaçınmak: Farklı marka kedi kumu denemek, parfüm, saç spreyi, deterjan ve yumuşatıcı kokusu, halı temizleme ürünleri, sigara dumanı gibi bronşiti ileri derecede etkileyecek her türlü ortamdan kediyi uzak tutmak gerekir.
-Bronkodilatörler: Havanın akciğerlere rahatlıkla girip çıkmasını sağlayan bronş açıcılar kullanılmalıdır.
-Vücut durumunu normalleştirmek: Kedinin aşırı kilolu ve obez olması akciğerlere binen yükü artırdığı için kilo kontrolü ile kedi bakımı yapılmalıdır.
-Kortikosteroitler: Güçlü antienflamatuvar yani yangı ve iltihap giderici etkisi ile astım ve bronşit gibi hastalıklarda solunum yolunda rahatlama sağlar. Kedinin rahat solu alıp verebilmesi için yardımcı olur.
Kedilerde Bronşit Aşısı Nedir?
Kediler yaygın olarak belirli hastalıklar için aşılanırlar. Bu hastalıklar;
Kedi Pönklopeni Virüsü(FPV- Kedi Parvovirüsü): Bu hastalık yaygın değildir fakat ölümle sonuçlanabilir. Kan hücrelerinde yıkıma sebep olur.
Kedi Herpes Virüsü Tip 1- Kedi Calicivirus (Kedi Gribi - FHV-FCV):Özellikle yavru kedilerde gribe sebebiyet veren bir enfeksiyondur. Yetişkin kedilerde göz ve burun hastalıklarına sebep olabilir.
Kuduz: Birçok hayvanda görüldüğü gibi kedilerde de görülen bir hastalık olduğundan ülkemizde aşısı zorunlu tutulmaktadır.
Clamdydophila Felis: Bu hastalık genellikle birden fazla kedi bulunan evlerde ve barınaklardaki kedilerde görülür. En büyük belirtileri solunum yolu enfeksiyonları ve dişi kedilerde kısırlıktır.
Kedi Lösemi Virüsü(FeLV): Virüs hiç belirti göstermeden aylarca çoğalabilen bir virüstür. Lösemi aşısından önce lösemi testi yaptırmak önemlidir. Bunun nedeni lösemi aşıları lösemi testlerinde pozitif sonuç göstermemektedir.
Tüm bu hastalıklar için yapılan aşıların yanı sıra bronşit hastalığı için özel bir aşı bulunmamaktadır.
Kedilerde Kronik Bronşit Tedavisi Nasıl Olur?
Bronşit belirtisi veren kedilerde öncelikle bazı testlerin uygulanıp hastalığın tanısının belirlenmesi gerekir. Bu testler;
Kalp Kurdu: Öksüren kedide yapılan bir kan testidir. Genellikle kedi lösemi (FeLV) testi ve immün yetmezlik virüsü(FIV) testi birlikte gerçekleştirilir. Yapılan bu testler kedinin genel sağlığını belirlemede yardımcı olur.
Torasik Radyografi (Göğüs Röntgeni): Bronşitli kedi grafiklerinde akciğer ve kalp rahatsızlıklarının belirlenmesi için çekilen bir röntgendir.
Sitoloji(Kültür) ve Bronskoskopi: Bir uzman tarafından gerçekleştirilen anestezi uygulanmış kedinin hava yollarının fiber optik bir kamera ile görüntülenmesidir.
Yapılan bu testlerdeki sonuçlara göre bronşit tanısı konulmuş kedi tedaviye başlanır.
Kedilerin bronşit tedavisi ayakta yapılır. Antibiyotik, öksürük ilacı ve solunum yollarını rahatlatıcı ilaçlarla desteklenerek tedavi tamamlanır.
Kediler Neden Bronşit Olur?
Kedilerin bronşit olmasının en büyük sebebi yaşadığı ortamdaki tetikleyicilerdir. Kedi kumunun tozundan, deterjan kokularına, oda spreyleri, parfüm ve yumuşatıcı gibi solunumu zorlayan maddeler kedilerin bronşit olmalarına sebep olmaktadır. Aynı zamanda kedinin genel sağlık durumunun da stabilize gitmesi için kilolu ya da obez olmasına da engel olunmalıdır.
