Yıllardır korku sembollerinden biri olan “karanlık” ışıkların olmadığı ve insan gözünün işlevsiz kaldığı duruma denir. Birçok insan karanlıktan korkar veya korkmasa bile huzursuz olur. Çünkü gözün görmediği şeylere karşı ister istemez tehlikedeymişçesine alarma geçebiliriz. Ağırlıklı olarak çocuklarda ama bazı durumlarda da yetişkinlerde görülen; karanlığa karşı çok büyük bir korku yaşama durumuna Karanlık Fobisi denir. Karanlık Fobisi’nin diğer adı da Niktofobi’dir. Karanlık korkusu, her zaman ışığın olmama durumuna karşı yaşanmaz. Bazı durumlarda (ki çoğu zaman) kişiler, karanlığın içerisinde var olabileceğine inandığı hayali tehlikelere karşı da korku duyabilir. Karanlık Fobisi bazen patolojik olarak bile kabul edilecek kadar şiddetli yaşanabilir. Bu nedenle küçümsemek doğru değildir.
Karanlık Fobisi Nedir?
Niktofobi ismiyle de bilinen Karanlık Fobisi, kişilerin karanlığa karşı büyük bir korku duymasıdır. Bu fobiye sahip olan kişiler; karanlık bir ortamdan veya
geceleri oluşan karanlıktan aşırı derecede korkarlar. Kimlerin bu fobiye, neden sahip oldukları ise kişiden kişiye farklılık gösterir. Her yaştan ve cinsiyetten kişilerde Karanlık Fobisi görülebilir. Fakat genellikle kadınlarda ve karanlıkta başına kötü bir şey gelmiş çocuklarda daha fazla görüldüğü söylenmektedir.
Karanlık Fobisi Neden Olur?
Psikolojide yaşanan her pürüzün birden fazla sebebi olabilir. Karanlık Fobisi görülen kişilerde de bu durum aynıdır. Yani kişinin Karanlık Fobisi yaşaması için birden fazla neden vardır. Öncelikle, çocuklarda daha sık görülen Karanlık Fobisinde sebep; çocukların karanlıkta yaşadığı kötü deneyimler olabilir. Çocuk yaşta karanlıkta travmalar yaşayan bireyler, hayatı boyunca karanlıktan korkabilirler. Travma yaşanmasa bile, anne ve babaların yanlış tutumları da çocukları karanlıktan korkmaya itebilir. Mesela çocuk uyurken korkmaması için sürekli ışığı açık bırakmak çocuğun korku kavramı ile geç tanışmasına sebep olur ve ilerde bu durum sıkıntı yaratabilir.
Bir diğer düşünce de, karanlık korkusunun atalarımızdan bize miras kalabileceği görüşüdür. Ateşin ve dolayısıyla ışığın icat edilmediği zamanlarda, atalarımızın karanlıkta risk altında hissedip gerilmesi; bizlere miras kalmış olabilir.
Karanlık Fobisi Belirtileri Nelerdir?
Karanlık Fobisi belirtilerinin görülmesi için öncelikle bu fobiye sahip olan bireylerin karanlıkta kalması gereklidir. Işıklı ortamlarda ya da gündüz kendilerini daha güvende hisseden bireyler için karanlığın yaşanması; endişe ve korkunun kendini belli etmesi demektir.
Karanlık Fobisi’nin birey üzerinde görülen belirtileri ise şöyledir:
- Kalp Çarpıntısı
- Terlemeye Başlamak
- Nefes Almada Zorluk
- Baş Ağrısı
- Delirecek Gibi Olma Hissi
- Bayılma
- Titreme
- Ölmek Üzereymiş Gibi Hissetmek
- Vücut Isısında Ani Değişimler
- Göğüs Ağrısı
Karanlık Fobisi Tedavisi Nasıldır?
Karanlık Fobisi’ni tedavi etmek için en önemli olgu, yaşanan bu durumun erken fark edilmesidir. Ne kadar erken fark edilirse ve ilerlemezse, tedavisi de o kadar kolay olacaktır. Bu yüzden eğer çocuğunuzun karanlıktan anormal derecede korktuğunu hissediyorsanız, bu durumu görmezden gelmemelisiniz.
Karanlık Fobisi olan bireylere terapi yöntemi uygulanır. Uzman kişiler tarafından uygulanan terapilerde; kişilerin karanlıktan korkmaması ve karanlıkta rahatça kalabilmesi amaçlanır. Eğer Karanlık Fobisi yaşayan birey yetişkinse, bu durumun çocukken ortaya çıkıp çıkmadığı araştırılır ve uzmanlar buna göre bir tedavi yolu izler. Bu durumlarda Hipno-terapi kullanılır.
Karanlık Korkusu Kitap Önerileri Nelerdir?
Aleix Cabrera tarafından yazılan Karanlık Korkusu kitabı, 2013 senesinde yayımlanan bir çocuk kitabıdır. 6 yaşından büyük çocuklar için uygundur. Kitapta; Piro isimli ufak bir ejderhanın karanlıktan korkması ve karanlıkta uyuyamadığı için arkadaşları ile karanlığın hiç olmadığı bir diyara gitmek istemesi konu alınmıştır.
Bir masal kitabı olduğu için çizimleri çocukların ilgisini çekebilir. Çevirmeni Adem Uludağ olan kitabın sayfa sayısı ise 37’dir. Şuan satışı devam etmektedir.
Karanlık Korkusu Nasıl Aşılır?
Birçok korkuda olduğu gibi, karanlık korkusunda da bu durumu yenmenin en büyük silahı; onunla yüzleşmektir. Karanlık ile yüzleşmek, ona karşı duyulan korkuyu azaltır hatta bitirebilir. Çünkü insanlar genel olarak bilinmeyenden korkmaya daha meyillidirler. Karanlık düşüncesi de, içinde birçok bilinmeyeni barındırdığı için daha da korkutucu gelebilir.
Fakat bu korku ile yüzleşme aşaması kesinlikle bir uzman yardımı ile yapılmalıdır. Aksi taktirde bilinçsizce atılan adımlar korkuyu daha da büyütebilir, Karanlık Fobisi’ne sebep olabilir ya da travmatik sonuçlar doğurabilir. Karanlık korkusu yaşıyorsanız ya da çocuğunuzun karanlıktan çok korktuğunu gözlemlediyseniz; mutlaka bir uzmana danışmalısınız. Görmezden gelinen korkular daha çok büyüyebilir ve tehlikeli hale gelebilir.
Karanlık Korkusu Ne Zaman Başlar?
Çocukluk dönemi, karanlık korkusunun en yoğun yaşandığı dönemdir. Daha dünyayı yeni yeni tanıyan çocuklar, karanlık ile tanışınca büyük korku yaşayabilirler. Ayrıca çocuklarda hayal dünyası, yetişkinlere nazaran çok fazla gelişmiştir.
Bu da karanlık ortamlarda çocukların olmayan şeylere inanması, hayal gücünde yarattığı olgulardan korkmasına sebep olabilir. Yetişkinlerde de bazı travmatik deneyimlerden sonra oluşabilecek Karanlık Korkusu, genellikle çocukluk çağında başlayabilir.
Karanlık Korkusu Sebepleri Nelerdir?
Karanlıktan korkma eylemi, tüm insanlığın genlerine işlenmiştir. Çünkü atalarımız mağarada yaşadıkları dönemlerde, hiç ışık kaynakları yoktu ve yırtıcı hayvanlara karşı karanlıkta kendilerini savunmasız hissedip, alarma geçiyorlardı. Her ne kadar genlerimizde bu korku olsa da, bazı insanlar diğerine göre karanlıktan daha çok korkarlar. Bunun ise birden çok sebebi olabilir.
Bu sebeplerin en başında çocukluk döneminde yaşadıklarımız gelir. Çocuklar, anne – babasının yanlış tutumları sebebiyle karanlıktan korkabilirler. Ya da geceleri yaşadıkları kötü anılar onların karanlıktan korkmasına sebep olabilir. Çocuk yaşta karanlık korkusunun yaşanması ve üzerine gidilmemesi, yetişkinlik çağında da bireyin başına bela olabilir.
Çocuklukta karanlıktan korkmayan bireyler, büyüdükten sonra da bu fobiyi edinebilirler. Bunların ise en büyük sebebi karanlıkta yaşanan travmatik olaylardır. Kötü olayların yanı sıra, karanlıkta var olduğuna inanılan hayal ürünü varlıklara inanmak da karanlık korkusunu tetikleyebilir.
