"Ordinaryus
profesör" unvanı, Türkiye'de ve bazı diğer ülkelerde kullanılan akademik
bir unvandır. Bu unvan, üniversitelerdeki en yüksek akademik rütbelerden biri
olarak kabul edilir. Türkiye'de ordinaryus profesör unvanı, 1933 yılında
üniversite reformu sırasında oluşturulmuştur. İlk ordinaryus profesör unvanını
alan kişi ise, Türk tıp dünyasının önde gelen isimlerinden biri olan Ord. Prof.
Dr. Mazhar Osman Usman'dır.
Ord. Prof. Dr. Mazhar
Osman Usman Hakkında Bilgiler
Doğum ve Ölüm
Doğum Tarihi: 5 Mayıs 1884
Doğum Yeri: Sofulu,
Osmanlı İmparatorluğu (günümüzde Yunanistan)
Ölüm Tarihi: 31 Ağustos
1951
Ölüm Yeri: İstanbul,
Türkiye
Eğitim ve Kariyer
Tıp Eğitimi: 1904 yılında
Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane'den mezun olmuştur.
Asistanlık ve Yurtdışı
Eğitim: Paris ve Berlin'de nöroloji ve psikiyatri alanında eğitim almıştır.
Türkiye'ye Dönüş ve
Profesörlük: Yurtdışında aldığı eğitimden sonra Türkiye'ye dönerek Gülhane
Askeri Tıp Akademisi'nde çalışmış ve Darülfünun'da (İstanbul Üniversitesi'nin
önceki adı) profesör olarak görev yapmıştır.
Ordinaryus Profesörlük
Unvanı Alışı: 1933
üniversite reformu sırasında, ordinaryus profesör unvanı verilmiş ve bu unvanı
alan ilk kişi olmuştur. Ordinaryus profesör unvanı, onun akademik kariyerindeki
üstün başarısını ve alanındaki liderliğini temsil eder.
Başarılar ve Katkılar:
Mazhar Osman Usman, Türk nöroloji ve psikiyatri alanında öncü çalışmalar
yapmış, Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'ni kurmuş ve bu alandaki
eğitim ve tedavi standartlarını yükseltmiştir.
Mirası ve Etkisi
Eğitimci ve Bilim İnsanı:
Mazhar Osman, birçok öğrenci yetiştirmiş ve Türk tıp dünyasında kalıcı bir etki
bırakmıştır. Bilimsel çalışmaları ve kitapları, tıp eğitiminin gelişimine büyük
katkı sağlamıştır.
Kurumsal Gelişim: Bakırköy
Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi, onun liderliğinde modern bir ruh sağlığı
merkezi haline gelmiştir ve bugün de onun adıyla anılmaktadır.
Sonuç
Türkiye'de ilk ordinaryus profesör unvanını alan kişi, Türk nöroloji ve psikiyatri alanında öncü bir isim olan Ord. Prof. Dr. Mazhar Osman Usman'dır. 1933 yılında gerçekleştirilen üniversite reformu sırasında bu unvanı almış ve Türk tıp dünyasında önemli katkılarda bulunmuştur. Mazhar Osman, Türkiye'de modern nöroloji ve psikiyatri alanlarının gelişiminde büyük rol oynamış ve kalıcı bir miras bırakmıştır.
İlk Öğretmen Kimdir?
İlk öğretmen kavramı,
tarihsel ve mitolojik açıdan farklı kültürler ve uygarlıklar için değişkenlik
gösterir. Öğretmenlik mesleği, insanlık tarihi kadar eski olup bilgi ve
kültürün bir sonraki nesle aktarılması sürecinin temel bir parçasıdır. Ancak,
belirli bir "ilk öğretmen"i kesin olarak tanımlamak zordur. Bununla
birlikte, tarih boyunca öğretmenlik mesleğinin gelişimine katkıda bulunan
önemli figürlerden bazıları şunlardır:
Antik Dönem ve Mitolojik
Figürler
Mısır Tanrısı Thoth
Önemi: Antik Mısır
mitolojisinde, bilgelik, yazı, bilim ve öğretim tanrısı olarak kabul edilen
Thoth, öğretmenliğin ve bilgeliğin sembolüdür. Mısır yazısını (hiyeroglif) icat
eden ve insanlara öğreten tanrı olarak kabul edilir.
Sokrates (MÖ 470/469 -
399)
Yunan Filozofu: Sokrates,
Batı felsefesinin temel taşlarından biri olarak kabul edilir ve öğretim
yöntemleriyle tanınır. Sokratik yöntem, sorular sorarak ve diyalog yoluyla
öğrencilerin kendi düşüncelerini geliştirmelerini teşvik eder.
Tarihî Öğretmenler
Konfüçyüs (MÖ 551 - 479)
Çin Filozofu: Konfüçyüs,
Çin'in en önemli filozoflarından biri olarak, ahlak, erdem ve eğitim
konularında öğretilerde bulunmuştur. Konfüçyüs'ün öğretileri, Çin eğitim
sisteminin ve kültürünün temelini oluşturmuştur.
Platon (MÖ 427 - 347)
Yunan Filozofu: Platon,
Sokrates'in öğrencisi ve Aristoteles'in hocası olarak, Batı felsefesinin ve
eğitim sisteminin temelini atmıştır. Platon'un Atina'da kurduğu Akademi, Batı
dünyasının ilk yüksek öğrenim kurumu olarak kabul edilir.
Aristoteles (MÖ 384 - 322)
Yunan Filozofu ve Bilim
Adamı: Aristoteles, Platon'un öğrencisi ve Büyük İskender'in hocası olarak
bilinir. Bilim, felsefe, mantık ve doğa bilimleri alanlarında yaptığı
çalışmalar, Batı düşüncesinin temellerini atmıştır. Aristoteles'in öğretileri,
yüzyıllar boyunca eğitimde etkili olmuştur.
Sonuç
Belirli bir "ilk öğretmen"i tanımlamak zordur çünkü öğretmenlik, insanlık tarihi boyunca bilgi ve kültürün aktarılmasında temel bir rol oynamıştır. Antik mitolojide Thoth gibi figürler, bilgelik ve öğretimle ilişkilendirilirken; Sokrates, Konfüçyüs, Platon ve Aristoteles gibi tarihî figürler, eğitim ve öğretimin gelişiminde önemli katkılarda bulunmuşlardır. Bu büyük düşünürler, öğretim yöntemleri ve felsefeleri ile kendi dönemlerinin ve sonraki yüzyılların eğitim sistemlerini şekillendirmişlerdir.
İlk Ölen İnsan Kimdir?
İlk ölen insan
kavramı, tarihsel ve mitolojik bağlamda ele alındığında, genellikle dini ve
mitolojik anlatılarda yer alan figürlerle ilişkilendirilir. Bu bağlamda, Batı
dünyasında en yaygın bilinen anlatılardan biri, Kutsal Kitap'taki Habil ve
Kabil (Abel ve Cain) hikayesidir.
Kutsal Kitap ve
Habil
Habil ve Kabil
(Abel ve Cain)
Kaynak: İncil
(Eski Ahit) ve Kuran
Anlatı: Habil
ve Kabil, Adem ve Havva'nın iki oğludur. Kutsal Kitap'a göre, Kabil, kıskançlık
nedeniyle kardeşi Habil'i öldürmüştür. Bu olay, Habil'in dünyanın ilk cinayeti
sonucu ölen insanı olarak kabul edilmesine yol açmıştır.
Önemi: Bu
hikaye, sadece bir dini anlatı olmanın ötesinde, insanlık tarihindeki ilk ölüm
ve ilk cinayet olarak sembolik bir anlam taşır.
Kutsal
Kitap'taki Anlatı (Eski Ahit - Tekvin/Genesis 4:1-16)
Kabil ve
Habil'in Kurbanları
Habil, Tanrı'ya
sunduğu kurbanı hayvanlardan seçmiştir, Kabil ise tarım ürünlerinden bir kurban
sunmuştur.
Tanrı, Habil'in
kurbanını kabul etmiş ancak Kabil'in kurbanını reddetmiştir.
Kıskançlık ve
Cinayet
Kabil,
Tanrı'nın Habil'in kurbanını kabul etmesi nedeniyle kardeşine kıskançlık
duymuştur.
Bu kıskançlık,
Kabil'in Habil'i kırsal alanda öldürmesine neden olmuştur.
Tanrı'nın
Tepkisi
Tanrı, Kabil'i
kardeşini öldürdüğü için lanetlemiş ve onu yerleşim yerlerinden
uzaklaştırmıştır.
Kabil'in bu
lanetlemesi, onun kaçak ve göçebe bir yaşam sürmesine neden olmuştur.
Kuran'daki
Anlatı (Maide Suresi, 27-31)
Kuran'da da
Habil ve Kabil (Habil ve Kabil) hikayesi benzer şekilde anlatılır:
Kurbanlar ve
Kabul Edilme
Kuran'da da
Kabil'in kurbanı reddedilirken, Habil'in kurbanı kabul edilmiştir.
Cinayet ve
Sonrası
Kabil,
kıskançlık nedeniyle kardeşi Habil'i öldürür.
Kabil'in bu
cinayet sonrasında pişmanlık yaşadığı ve Tanrı tarafından cezalandırıldığı
belirtilir.
Sonuç
Kutsal Kitap ve Kuran'a dayanan bu anlatılar, Habil'in (Abel) ilk ölen insan ve aynı zamanda ilk cinayet kurbanı olarak kabul edilmesine neden olmuştur. Bu dini ve mitolojik anlatılar, insanlık tarihindeki ilk ölüm ve ilk cinayeti sembolik olarak ifade eder. Habil'in hikayesi, sadece dini bir anlatı olmanın ötesinde, insan doğasındaki kıskançlık ve kardeşlik ilişkileri gibi temaları da ele alır.
İlk Psikolog Kimdir?
Psikoloji, tarihsel olarak
uzun bir gelişim sürecine sahiptir ve çeşitli filozoflar ve bilim insanları
tarafından katkıda bulunulmuştur. Ancak, modern psikolojiye öncülük eden ve
"ilk psikolog" olarak kabul edilen kişi genellikle Wilhelm Wundt'tur.
Wilhelm Wundt Hakkında
Bilgiler
Doğum ve Ölüm
Doğum Tarihi: 16 Ağustos
1832
Doğum Yeri: Neckarau, Baden,
Almanya
Ölüm Tarihi: 31 Ağustos
1920
Ölüm Yeri: Großbothen,
Leipzig, Almanya
Kariyer ve Katkılar
Felsefe ve Fizyoloji
Eğitimi: Wundt, tıp eğitimi aldı ve özellikle fizyoloji alanında çalışmalar
yaptı. Bu alan, daha sonra psikolojiye olan ilgisini şekillendirdi.
İlk Psikoloji
Laboratuvarı: 1879 yılında Leipzig Üniversitesi'nde dünyanın ilk psikoloji
laboratuvarını kurmuştur. Bu laboratuvar, psikolojinin deneysel ve bilimsel bir
disiplin olarak kurulmasında önemli bir rol oynamıştır.
Yapısalcılık: Wundt,
psikolojide yapısalcılık ekolünü kurmuş ve insan zihninin yapısını anlamak için
introspeksiyon (öz gözlem) yöntemini kullanmıştır. Bu yöntemle, bilinçli
deneyimlerin bileşenlerini analiz etmeyi amaçlamıştır.
Eserleri ve Öğrencileri
Temel Eserler: Wundt'un en
önemli eserlerinden biri "Physiologische Psychologie" (Fizyolojik
Psikoloji) adlı kitabıdır. Bu eser, psikolojinin bilimsel temellerini
açıklamaktadır.
Öğrencileri: Wundt'un
laboratuvarında eğitim gören birçok öğrenci, psikolojinin farklı alanlarında
önemli katkılar yapmıştır. Bu öğrenciler arasında Edward Titchener ve G.
Stanley Hall gibi isimler bulunmaktadır.
Psikolojinin Gelişiminde
Diğer Öncüler
William James (1842-1910)
Fonksiyonalizm: Amerikalı
filozof ve psikolog William James, fonksiyonalizm ekolünün kurucusudur. James,
bilincin işlevlerini ve adaptasyon süreçlerini incelemiştir. "The
Principles of Psychology" adlı eseri, psikolojinin önemli klasiklerinden
biridir.
Sigmund Freud (1856-1939)
Psikanaliz: Avusturyalı
nörolog Sigmund Freud, psikanaliz ekolünü kurmuş ve bilinçdışı süreçlerin
önemini vurgulamıştır. Freud'un teorileri, kişilik gelişimi, savunma
mekanizmaları ve psikoterapi alanında büyük etki yaratmıştır.
John B. Watson (1878-1958)
Davranışçılık: Amerikalı
psikolog John B. Watson, davranışçılık ekolünün kurucusudur. Watson,
psikolojinin sadece gözlemlenebilir davranışları incelemesi gerektiğini
savunmuş ve davranışın çevresel faktörler tarafından şekillendiğini ileri
sürmüştür.
Sonuç
Modern psikolojinin kurucusu olarak kabul edilen kişi, Wilhelm Wundt'tur. 1879 yılında Leipzig Üniversitesi'nde kurduğu psikoloji laboratuvarı, psikolojinin bilimsel bir disiplin olarak tanınmasında önemli bir rol oynamıştır. Wundt'un çalışmaları, psikolojinin deneysel yöntemlerle incelenmesini sağlamış ve bu alandaki birçok önemli figürün yetişmesine katkıda bulunmuştur. Bununla birlikte, William James, Sigmund Freud ve John B. Watson gibi diğer öncüler de psikolojinin farklı ekollerini ve yaklaşımlarını geliştirerek bu bilimin genişlemesine katkıda bulunmuşlardır.
İlk Pilot Kimdir?
İlk pilot olarak kabul
edilen kişi, insanlık tarihindeki ilk motorlu uçuşu gerçekleştiren Orville
Wright'tır. Orville Wright, kardeşi Wilbur Wright ile birlikte modern
havacılığın öncüleridir. Wright kardeşler, 17 Aralık 1903 tarihinde Kuzey
Karolina, ABD'de gerçekleştirdikleri uçuşla tarihe geçmiştir.
Orville ve Wilbur Wright
Hakkında Bilgiler
Orville Wright
Doğum Tarihi: 19 Ağustos
1871
Doğum Yeri: Dayton, Ohio,
ABD
Ölüm Tarihi: 30 Ocak 1948
Ölüm Yeri: Dayton, Ohio,
ABD
Wilbur Wright
Doğum Tarihi: 16 Nisan
1867
Doğum Yeri: Millville,
Indiana, ABD
Ölüm Tarihi: 30 Mayıs 1912
Ölüm Yeri: Dayton, Ohio,
ABD
İlk Motorlu Uçuş
Tarih ve Yer
Tarih: 17 Aralık 1903
Yer: Kitty Hawk, Kuzey
Karolina, ABD
Uçuşun Detayları
Pilot: Orville Wright
Uçuş Süresi: 12 saniye
Uçuş Mesafesi: 120 fit
(yaklaşık 36.5 metre)
Uçak: Wright Flyer I
Önemi: Bu uçuş, insanlık
tarihindeki ilk motorlu, kontrol edilebilir ve sürdürülebilir uçuş olarak kabul
edilmektedir. Orville Wright'ın pilotajında gerçekleştirilen bu uçuş, modern
havacılığın başlangıcı olarak kabul edilir.
Wright Kardeşlerin
Katkıları
Havacılık Teknolojisi
Kontrol Sistemleri: Wright
kardeşler, uçuş kontrolü için kanat eğme (wing-warping),dümen ve yatay
stabilizatör gibi yenilikçi kontrol sistemlerini geliştirmiştir. Bu kontrol
sistemleri, modern uçakların temel kontrol mekanizmalarının öncüleridir.
Uçak Tasarımı ve
Aerodinamik: Wright kardeşler, uçaklarının tasarımında aerodinamik prensipleri
dikkatle uygulamış ve rüzgar tüneli deneyleri yaparak uçaklarının performansını
optimize etmişlerdir.
Sonraki Başarılar
İlk uçuşlarının ardından,
Wright kardeşler daha uzun ve daha başarılı uçuşlar gerçekleştirmiştir. 1905'te
Wright Flyer III ile daha uzun mesafeler kat ederek havacılığın mümkün olduğunu
kanıtlamışlardır.
1908 yılında, Avrupa'da ve
Amerika Birleşik Devletleri'nde gösteri uçuşları yaparak dünya genelinde büyük
ilgi toplamış ve havacılığın önemini vurgulamışlardır.
Sonuç
İlk motorlu uçuşu gerçekleştiren ve bu nedenle "ilk pilot" olarak kabul edilen kişi, Orville Wright'tır. Wright kardeşler, 17 Aralık 1903 tarihinde gerçekleştirdikleri uçuşla modern havacılığın temellerini atmış ve insanlık tarihine geçmiştir. Orville ve Wilbur Wright'ın katkıları, havacılık teknolojisinin gelişiminde önemli bir dönüm noktası olmuştur ve onların çalışmaları sayesinde modern uçaklar ve havacılık endüstrisi ortaya çıkmıştır.
