Herhangi bir konuyu veya meseleyi dinlerken bu meselenin önemine göre etkin dinleme seviyemiz artmaktadır. Örneğin okul gibi ortamlarda bir şeyler öğrenirken etkin dinleme yollarını kullandığımız takdirde derslerden daha çok verim alabiliriz. Bunun yanı sıra herhangi bir şeyler öğrenebileceğimiz konularda da etkin dinleme yöntemleri bu konuları çok daha iyi kavramamız açısından önemlidir. Çünkü dinlemek iletişim sağlarken en çok kullandığımız iletişim şeklidir. Bu yüzden dinlemenin önemli olduğu kadar etkin dinlemek de bir hayli önem taşımaktadır.
Etkin Dinleme Nasıl Yapılır?
Etkin dinleme yaparken dikkat etmeniz gereken ve ayrıyeten yapmanızın gerektiği bazı meseleler vardır. Etkin dinlemeyi sağlayabilmek için öncelikle konuyu merakla dinlemeniz gerekir. Çünkü bir konuyu merak ettiğiniz zaman konuyu çok daha etkili dinlersiniz. İletişim kurduğumuz ve konuştuğunuz kişiye öncelik vererek ve yapılan herhangi konuşma sırasında direkt savunmaya geçmemek etkin bir dinleyici olduğunuzun göstergesidir. Bunun dışında herhangi bir önemli konferans türünde konuşmalarda etkin dinleme yapılırken sorular sormak ve konuşulanları not almak da etkin dinlemenin bir örneğidir.
Etkin Dinleme Aşamalar Nelerdir?
Etkin dinleme fiziksel katılım, psikolojik katılım ve sözlü katılım olmak üzere üçe ayrılır. Fiziksel katılım dinleyicinin konuyu dinlediğine dair aldığı fiziksel tavırlar anlamına gelmektedir. Yani örneğin göz kontağı kurmak, rahat davranmak ve konuşmacıya cepheden bakmak gibi özellikler fiziksel katılıma örnek verilebilir. Psikolojik katılım ise konuşmacıyı dinlerken konuşmacının anlattıklarını yüz ifadeleri ve duruşlarıyla algılamasıdır. Bu şekilde konuşmacıya güzel konuştuğunu veya rahatsız edici şekilde konuştuğunu hissettirebilirsiniz. Sözlü katılım ise konuşmacı ile dinleyici arasındaki sözlü iletişimlerdir. Örneğin herhangi bir anlamadığınız konuda cevap alabilecek şekilde soru sormanız bir sözlü katılım örneği olmaktadır. Bu sayede çok daha etkin bir dinleme ortamı yaratmış olursunuz.
Etkin Dinleme Engelleri Nelerdir?
Etkin dinlerken bizi engelleyen aslında birçok çeşit faktör vardır. Bu faktörler içsel faktörler ve çevresel faktörler olmak üzere ikiye ayrılır. Çevresel faktörlere örnek verecek olursak insanların çevremizde gürültü yapması, fiziksel dikkat çekici davranışlar sergilemesi, fısıldaşmalar gibi birçok faktör etkin dinlemeyi engelleyen faktörlerdendir. Bunun yanı sıra çevresel faktörleri tam olarak engelleyemesekte kişisel faktörleri kontrol altına alabiliriz. Bu kontrolde dikkatini tamamen dinleyiciye vererek başka şeylerle ilgilenmeden sadece konuşmacıya odaklanılmış bir dinleme şekli ile yakalanabilir bu şekilde etkin dinlemeye kişisel olarak uymuş olursunuz
Etkin Dinleme Özellikleri Nelerdir?
Dinleme iki veya daha çok taraflı konuşmalarda birbirini algılayarak, yorumlar katarak sağlanan bir iletişim aracıdır. Etkin bir dinleme yapmak için etkin dinlemenin özelliklerini kullanmalısınız. Etkin dinleme yapılırken çoğunlukla belirli bir amaç üzerine yapılır. Genellikle bu amaç öğrenmek üzerine olmaktadır. Bu dinlemenin en önemli özelliği sadece konuşmacıya odaklanılarak sözel ve sözel olmayan mesajların etkin bir şekilde dinleme ile alınmasıdır. Etkin dinleme yapılmadan önce belirli bir hazırlık süreci gerçekleşir. Bu süreçte konuşmaya zihinsel ve fiziksel türden hazırlıklar yapılarak bu konuşmaya hazır olunması hedeflenir. Dinleme sürecine gelindiğinde ise konuşmacıya dikkat kesilmek oldukça önemlidir. Konuşmacı, konuşmasını yaparken empati kurularak ve yargılayıcı yaklaşmadan dinlemek oldukça önemlidir. Çünkü etkin dinleme büyük bir dikkat çerçevesinde yapılan, anlatılanları anladığına yönelik bir tavır halı sergileyerek sorular sorulup not alınma yöntemleri gibi yöntemlerle yapılan bir dinleme türüdür.
