Çaldıran savaşı veya muharebesi, Padişah 1. Selim ile Safevi devleti hükümdarı Şah İsmail arasında gerçekleştirilmiştir. Ağustos 23’de 1514 tarihinde gerçekleşen savaş, tarihimiz adına oldukça önemli bir savaştır. Çaldıran savaşı, İran sınırlarında yer alan ve Maku şehri kıyılarındaki, Çaldıran ovasında gerçekleşmiştir. Savaşın galibi olarak Osmanlı, bu savaş ile birlikte düşmanlarına büyük bir göz dağı vermiş ve galibiyet kazanmıştır.
Safevi hükümdarı olan şah İsmail, kızılbaş inancına sahiptir. Bu inancı ile birlikte, Anadolu’da büyük bir yandaşı ve sempatizanı bulunmaktadır. Bu durum, Osmanlı devletinin bekası için sorun yaratmakta ve ileride oluşacak bir isyanın da ayak sesleri olmaktadır. Kızılbaş müritlerinin çoğalması ve devletin bekasının tehlikeye gireceği düşüncesi ile dönemin padişahı 2. Bayezid Anadolu’da yoğunlukta olan ve tehdit olarak algılanan kızılbaşları, mora’ya sürmüştür. Bu anlamda, 2. Bayezid Şii meşrebini de tehdit olarak görmüştür. Alınan önlemler ve sevk politikaları, savaşın önüne geçilmesinde olanak sağlamamış, çaldıran ovasında Hükümdar Şah İsmail ve dönemin padişahı olan 1. Selim ile savaş meydana gelmiştir.
Çaldıran Savaşının Sonuçları Nelerdir?
Çaldıran savaşı ile birlikte, birçok sorun ortadan kalkmış veya yenileri baş göstermiştir. İnsanlar arasında mezhepsel anlamda bir kutuplaşma meydana gelmiştir. Netice itibari ile, Alevi-Sünni kavgaları özellikle Doğu Anadolu bölgesinde baş göstermiştir. Anadolu bölgesinde, ayaklanmalara ve isyanlara neden olan Şii kesim, artık devlete karşı gelemez hale getirildi ve Şii sorunu ortadan kalkmış oldu. Bir başka olumlu sonuç ise Kars ve Van şehirleri dışında, Doğu Anadolu’nun büyük bir kısmı Osmanlı himayesi altına alınmıştır.
Safevi devleti açısından, oldukça yıkıcı sonuçları olan çaldıran savaşının en önemli sonucu, Safevi devletinin mısır bölgesindeki memlukler ile olan ilişki ağlarının kesilmesidir. Osmanlı devleti için olumlu sonuçlardan biri de Doğu Anadolu’da bulunan beylik ve aşiret yapılanmalarının Osmanlının gücü karşısında bağlılıklarını sunmuş olmalarıdır. Bu anlamda o dönemlerde oldukça etkili olan beylik ve aşiretlerin düzen içine girmesi sağlanmıştır.
Çaldıran Savaşını Başlatan Kimdir?
Yavuz Sultan Selim, 1514 yılında İran seferine çıkması ile birlikte çaldıran savaşını başlatmıştır.
Çaldıran Savaşı Amacı Nedir?
Çaldıran savaşının amacı, özellikle Doğu Anadolu’da bulunan kızılbaşların örgütlenmesinin engellenmesi ve Şah İsmail’e olan bağlılığın bir tehdit olarak algılanması ile; devletin bekasını ve devlete zarar verebilecek olan oluşumların önünün kesilmesidir.
Çaldıran Savaşı Hangi Devletler Arasında Olmuştur?
Çaldıran savaşı Osmanlı devleti ile, Safevi devleti arasında meydana gelmiştir.
Çaldıran Savaşı Önemi Nelerdir?
Osmanlı devletinin, doğu Anadolu’da meydana gelen oluşumlar ve örgütleşen yapı ile mücadelesi sonucu, o bölgenin idaresini ele alması sağlanmıştır. Böylelikle, isyanlar ve ayaklanmaların en çok yaşandığı bölgenin hakimiyeti ve idaresi, Osmanlı devletine geçmiştir. Bunun anlamı ve önemi ise, Osmanlı devletinin bekasının ve bütünlüğünün sağlanmış olmasıdır.
