12 Ada (Dodekanes Adaları),Osmanlı İmparatorluğu'nun son
dönemlerinde stratejik önemi nedeniyle sıkça el değiştiren bir bölgedir. Bu
adalar, Osmanlı İmparatorluğu'nun çeşitli antlaşmalar ve savaşlar sonucu
kaybettiği topraklar arasında yer almaktadır. 12 Ada'nın Osmanlı egemenliğinden
çıkışı ve diğer güçlere devri birkaç önemli olay ve padişah dönemi ile
ilişkilidir:
II. Mahmud Dönemi (1808-1839): 1820'lerde başlayan Yunan İsyanı,
Osmanlı İmparatorluğu'nun Ege ve Akdeniz'deki egemenliğini ciddi şekilde
zayıflatmıştır. Bu dönemde Osmanlı İmparatorluğu, Mora Yarımadası ve Ege
adalarındaki egemenliğini korumak için çeşitli mücadeleler vermiştir. Ancak bu
dönemde 12 Ada henüz Osmanlı İmparatorluğu'nun kontrolündedir.
II. Abdülhamid Dönemi (1876-1909): 19. yüzyılın sonlarına doğru
Osmanlı İmparatorluğu, Avrupa devletleri karşısında zayıflamaya devam etti. II.
Abdülhamid dönemi, imparatorluğun iç ve dış baskılarla karşı karşıya kaldığı
bir dönemdi. Ancak 12 Ada, bu dönemde hala Osmanlı İmparatorluğu'nun
kontrolündedir.
II. Meşrutiyet Dönemi ve İtalya-Türkiye Savaşı (1911-1912): 12
Ada'nın Osmanlı İmparatorluğu'ndan çıkışı esas olarak İtalya ile yapılan
Trablusgarp Savaşı (1911-1912) sırasında gerçekleşmiştir. 1911'de İtalya,
Osmanlı İmparatorluğu'na savaş ilan etti ve kısa sürede 12 Ada'yı işgal etti.
Bu işgal, 1912 yılında imzalanan Uşi (Ouchy) Antlaşması ile resmileşti. Bu
antlaşmaya göre, Osmanlı İmparatorluğu Trablusgarp ve Bingazi'yi İtalya'ya
bırakırken, İtalya da işgal ettiği 12 Ada'yı Osmanlı'ya geri verecekti. Ancak
Balkan Savaşları'nın patlak vermesiyle İtalya, adaları iade etmedi ve fiilen
kontrol altında tuttu.
Cumhuriyet Dönemi ve Paris Antlaşması (1947): II. Dünya Savaşı
sonrasında, 12 Ada'nın kaderi yeniden şekillendi. 1947 yılında imzalanan Paris
Barış Antlaşması ile 12 Ada resmen Yunanistan'a verildi.
Özetle, 12 Ada, II. Meşrutiyet döneminde, özellikle İtalya ile
yapılan Trablusgarp Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu'nun kontrolünden
çıkmış ve nihayetinde 1947'de Yunanistan'a verilmiştir. Dolayısıyla, 12 Ada'nın
Osmanlı İmparatorluğu'ndan çıkışı II. Abdülhamid dönemini takip eden II.
Meşrutiyet dönemine rastlamaktadır.
Rönesans Dönemi Hangi Padişah Döneminde Vardı?
Rönesans, 14. yüzyılın sonlarından 17. yüzyılın başlarına kadar
süren, Avrupa'da kültürel, sanatsal ve bilimsel gelişmelerin yaşandığı bir
dönemdir. Bu dönemde birçok önemli sanat eseri, bilimsel keşif ve felsefi
gelişme ortaya çıkmıştır. Rönesans'ın başladığı ve geliştiği yıllar, Osmanlı
İmparatorluğu'nda da önemli olayların yaşandığı dönemlere denk gelir. İşte
Rönesans döneminde tahta olan bazı önemli Osmanlı padişahları:
I. Murat (1362-1389):
Rönesans'ın başlangıç yıllarına denk gelen bu dönemde Osmanlı
İmparatorluğu, Balkanlar'da fetih hareketlerini sürdürüyordu.
I. Bayezid (Yıldırım Bayezid) (1389-1402):
I. Bayezid dönemi, Osmanlı İmparatorluğu'nun genişleme ve güçlenme
sürecinin devam ettiği bir dönemdir. Rönesans'ın erken dönemlerinde hüküm
sürdü.
I. Mehmet (Çelebi Mehmet) (1413-1421):
Fetret Devri'nin ardından Osmanlı İmparatorluğu'nu yeniden
toparlayan padişahtır. Rönesans'ın etkileri Avrupa'da daha belirgin hale
gelmeye başlamıştı.
II. Murat (1421-1444 ve 1446-1451):
Rönesans'ın gelişmeye başladığı dönemde hüküm sürdü. II. Murat
döneminde Osmanlı İmparatorluğu, Balkanlar'da ve Anadolu'da çeşitli savaşlarla
meşguldü.
Fatih Sultan Mehmet (1451-1481):
Rönesans'ın zirveye ulaştığı dönemlerde hüküm sürdü. 1453 yılında
İstanbul'u fethederek Bizans İmparatorluğu'na son verdi ve Osmanlı
İmparatorluğu'nun başkentini İstanbul'a taşıdı. Fatih Sultan Mehmet,
Rönesans'ın etkilerini fark eden ve Batı'nın bilim ve sanatını takip eden bir
padişahtı.
II Bayezid (1481-1512):
Rönesans'ın ileri dönemlerinde hüküm sürdü. II. Bayezid dönemi,
Osmanlı İmparatorluğu'nun kültürel ve sanatsal açıdan zenginleştiği bir
dönemdir.
Yavuz Sultan Selim (1512-1520):
Rönesans'ın son dönemlerinde hüküm sürdü. Osmanlı İmparatorluğu'nun
topraklarını önemli ölçüde genişletti.
Kanuni Sultan Süleyman (1520-1566):
Rönesans'ın sona erdiği ve Barok döneminin başladığı yıllarda hüküm
sürdü. Kanuni Sultan Süleyman dönemi, Osmanlı İmparatorluğu'nun en güçlü ve
geniş topraklara sahip olduğu dönemdir. Kanuni Sultan Süleyman, sanata, bilime
ve mimariye büyük önem vermiştir.
Rönesans, Osmanlı İmparatorluğu'nun farklı padişahları döneminde
gelişen bir süreçtir ve Osmanlı padişahları da bu dönemde Avrupa'daki kültürel
ve bilimsel gelişmeleri takip etmişlerdir. Özellikle Fatih Sultan Mehmet,
Batı'nın Rönesans etkilerini yakından takip eden bir lider olarak
bilinmektedir.
Veraset Sistemi Hangi Padişah Döneminde Kuruldu?
Osmanlı İmparatorluğu'nda
veraset sistemi, imparatorluğun kuruluşundan itibaren önemli bir konu olmuştur.
Osmanlı Devleti'nde ilk başlarda belirli bir veraset sistemi olmamış, padişahın
ölümüyle tahta kimin geçeceği konusunda belirsizlikler yaşanmıştır. Ancak
zamanla, çeşitli padişahlar döneminde veraset sisteminde değişiklikler
yapılmıştır.
Özellikle öne çıkan padişah
ve dönemler şunlardır:
Osman Bey (1299-1326):
Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Bey'in döneminde veraset konusunda belirli
bir sistem yoktu. Osman Bey'in ölümüyle oğlu Orhan Bey tahta geçti.
I. Murat (1362-1389): I.
Murat döneminde, Osmanlı Devleti'nde veraset sistemine yönelik ilk ciddi
düzenleme yapılmıştır. I. Murat, kardeş katli uygulamasını getirmiştir. Bu
uygulamaya göre, padişahın ölümünden sonra tahta çıkacak olan yeni padişah,
kardeşlerini ortadan kaldırarak tahtta kalıcı olmayı hedeflemiştir. Bu sistem,
Osmanlı'da kanlı taht mücadelelerini azaltmayı amaçlamış, ancak aynı zamanda
aile içi çatışmalara da yol açmıştır.
II. Mehmet (Fatih Sultan
Mehmet) (1451-1481): Fatih Sultan Mehmet döneminde veraset sistemi daha da
belirgin hale getirilmiştir. Fatih Sultan Mehmet, 1477 yılında çıkarılan
"Kanunname-i Ali Osman" ile veraset sistemini kanunlaştırmıştır. Bu
kanunnamede, padişahın kardeşlerini öldürme hakkı tanınmış ve bu uygulama yasal
bir zemine oturtulmuştur. Bu kanunname ile birlikte, Osmanlı'da kardeş katli
resmiyet kazanmış ve taht kavgalarının önüne geçilmesi amaçlanmıştır.
I. Ahmet (1603-1617): I.
Ahmet döneminde, Osmanlı veraset sistemi yeniden değişmiştir. 1603 yılında
tahta geçen I. Ahmet, kardeş katli uygulamasını sona erdiren ve yerine
"ekber ve erşed" sistemini getiren padişah olmuştur. Bu sistemde,
padişahın en büyük ve en olgun erkek evladı tahta geçecektir. Bu düzenleme,
Osmanlı hanedanı içinde daha barışçıl bir geçiş süreci sağlamayı amaçlamıştır.
Özetle, Osmanlı veraset
sisteminin resmi olarak düzenlenmesi ve kanunlaştırılması, Fatih Sultan Mehmet
döneminde olmuştur. Ancak veraset sistemi zaman içinde farklı padişahlar
tarafından değişikliklere uğramış ve son hali I. Ahmet döneminde "ekber ve
erşed" sistemi ile şekillenmiştir.
Varna Savaşı Hangi Padişah Döneminde Yapılmıştır?
Varna Savaşı, 10 Kasım 1444 tarihinde, Osmanlı İmparatorluğu ile
Haçlı ordusu arasında gerçekleşmiştir. Bu savaş, II. Murat döneminde
yapılmıştır. İşte bu savaşa dair önemli bilgiler:
II. Murat Dönemi ve Varna Savaşı
II. Murat (1421-1444, 1446-1451): II. Murat, Osmanlı
İmparatorluğu'nun altıncı padişahı olup, iki farklı dönemde tahta çıkmıştır.
İlk olarak 1421-1444 yılları arasında ve daha sonra tekrar 1446-1451 yılları
arasında hükümdarlık yapmıştır.
Varna Savaşı (1444): Varna Savaşı, II. Murat'ın ilk hükümdarlık
döneminde gerçekleşmiştir. Bu savaş, Osmanlı İmparatorluğu'nun Balkanlar'daki
genişlemesini durdurmak amacıyla oluşturulan bir Haçlı ittifakının Osmanlı
ordusuyla karşı karşıya geldiği önemli bir çatışmadır.
Haçlı Ordusu: Haçlı ordusu, Polonya Kralı III. Władysław ve Macar
komutan Janos Hunyadi liderliğinde toplanmış ve Hristiyan Avrupa devletlerinin
desteğini almıştır.
Sonuç: Varna Savaşı'nda Osmanlı İmparatorluğu büyük bir zafer
kazanmış, Haçlı ordusu büyük kayıplar vermiştir. Polonya Kralı III. Władysław
savaş alanında ölmüş ve Haçlı ittifakı dağılmıştır. Bu zafer, Osmanlı
İmparatorluğu'nun Balkanlar'daki hakimiyetini pekiştirmiştir.
Varna Savaşı, II. Murat'ın askeri dehasını ve Osmanlı ordusunun
gücünü bir kez daha göstermiştir. Bu zafer, Osmanlı İmparatorluğu'nun
Avrupa'daki ilerleyişinin önünü açmış ve II. Murat'ın hükümdarlık döneminin
önemli bir başarılarından biri olarak tarihe geçmiştir.
Viyana Kuşatması Hangi Padişah Döneminde Gerçekleşmiştir?
Osmanlı
İmparatorluğu tarafından Viyana'ya iki büyük kuşatma düzenlenmiştir. Her iki
kuşatma da farklı padişahların döneminde gerçekleşmiştir:
I. Viyana
Kuşatması (1529)
Padişah: Kanuni
Sultan Süleyman (1520-1566)
Tarih: 27 Eylül
- 15 Ekim 1529
Detaylar:
Kanuni Sultan Süleyman liderliğindeki Osmanlı ordusu, 1529 yılında Viyana'yı
kuşattı. Bu kuşatma, Osmanlı İmparatorluğu'nun Avrupa içlerine doğru genişleme
çabalarının bir parçasıydı. Ancak, kuşatma başarısızlıkla sonuçlandı ve Osmanlı
ordusu geri çekildi.
II. Viyana
Kuşatması (1683)
Padişah: IV.
Mehmet (1648-1687)
Tarih: 14
Temmuz - 12 Eylül 1683
Detaylar: IV.
Mehmet döneminde gerçekleştirilen ikinci Viyana kuşatması, Osmanlı ordusunun
Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa komutasında yaptığı büyük bir askeri
harekattı. Bu kuşatma da başarısızlıkla sonuçlandı. Avusturya, Polonya ve Alman
devletlerinin oluşturduğu Kutsal İttifak kuvvetleri, Osmanlı ordusunu bozguna
uğrattı. Bu yenilgi, Osmanlı İmparatorluğu'nun Avrupa'daki ilerleyişinin
durmasına ve geri çekilmeye başlamasına neden oldu.
Özet
I. Viyana
Kuşatması (1529): Kanuni Sultan Süleyman döneminde gerçekleştirildi.
II. Viyana
Kuşatması (1683): IV. Mehmet döneminde gerçekleştirildi.
Her iki kuşatma da Osmanlı İmparatorluğu'nun Avrupa'daki hakimiyetini genişletme çabalarının önemli anlarıdır, ancak her iki kuşatma da başarısızlıkla sonuçlanmıştır ve Osmanlı İmparatorluğu'nun batıdaki sınırlarını genişletme girişimlerine son vermiştir.
