İstanbul’un fethedilmesi 3 sebeple çok büyük önem
taşımaktaydı. Dini faktörler, Siyasi faktörler ve ekonomik faktörler olmak
üzere 3 konu çok önemliydi. İstanbul’un fethinin ekonomik faktörleri ise şu
şekildeydi,
İpek Yolu’nun Avrupa’ya giden kısmına hakim olmak,
Kara ve deniz ticareti başta olmak üzere, eşsiz güzelliği ve
jeopolitik konumu sebebiyle İstanbul’un çok önemli bir kilit şehir olması,
Boğazlar yolu ile ele geçirilecek olan ekonomik güç.
İstanbul’un Fethine Etki Eden Siyasi Faktörler Nelerdir?
İstanbul’un her lider tarafından alınmak istenmesinin en
önemli nedenlerinden biri siyasi nedenlerdir. Çünkü İstanbul kimin elindeyse
güçlü olan taraf odur anlayışı hakimdir. İstanbul’u bu kadar önemli hale
getiren siyasi nedenler ise şu şekildedir,
Osmanlı toprak bütünlüğünün sağlanmak istenmesi,
İstanbul’un çok önemli bir noktada olması ve doğal olarak
ticaretin merkezi olması,
Anadolu’nun Marmara ve Rumeli bölgesini savunma isteği,
İstanbul’un Fethinde Gemiler Nereden Nereye Yürütüldü?
Tarihi kaynaklarda İstanbul’un kuşatılma esnasında Osmanlı
donanmasına ait yaklaşık olarak 140 geminin, karadan Haliç’e indirildiği
geçmektedir. Akıllara adeta durgunluk veren bu olay, birçok kitabın ana konusu
olmuş, en zekice yapılan savaş manevrası ve savaş taktiği olarak hafızalara
kazınmıştır. Fatih Sultan Mehmet’ten önce birçok kez kullanılmış olan bu
yöntem, Fatih Sultan Mehmet’le özdeşleşmiştir.
Karadan yürütülen gemilerin güzergahı çok tartışılan ve
fikir birliğine varılamayan bir rota çizmiştir. İlk görüş olarak,
Bugünkü Beşiktaş Dolmabahçe- Kabataş, bölgesine demirli
olduğu düşünülen gemiler, gece boyunca, özel yağlı beşikler kullanılarak
Haliç’e indirilmiştir.
Tophane Limanı’ndan Bugünkü Kumbaracı yokuşu izlenerek,
Asmalı Mescit Tepebaşı yoluyla, Kasımpaşa’ya indirildiği de kabul gören diğer
rotadır.
İstanbul’un Fethinde Gemiler Karadan Nasıl Yürütüldü?
Fatih Sultan Mehmet’in tam olarak gemileri neden karadan
yürüttüğü bilinmemektedir. Fakat konuyla ilgili yorumlar oldukça fazladır. Bir
rivayete göre Surların etrafında yoğunlaşan nüfus sebebiyle, insanlara zarar
vermemek adına, donanmayı bu şekilde yakınlaştırmak olduğu söylenmektedir.
Dönemin teknolojisi göz önüne alındığında oldukça zorlu
olabilecek bir manevraydı bu. Öncelikle Fatih’in özel emriyle askerler
gemilerin yürümesi için tekerlekli beşikler hazırladı. Ağaçlardan kesilen
odunlar iyice yuvarlandı ve yağlandı. Yağlanan odunlar, gemilerin altına
serilerek yolculuk bu şekilde başlamıştır.
İstanbul’un Fethinde Gemiler Karadan Yürütüldü Mü?
Fetih’in üzerinden tam 569 yıl geçse bile, hala daha merakla
güncelliğini koruyan bir fetihtir, İstanbul’un alınma serüveni. Kimi kaynaklara
göre Fatih, gemilerini hiç karadan yürütmemiştir. Kimi kaynaklara göre bu bir
şehir efsanesidir. Türk tarihçi ve akademisyen olan İlber Ortaylı “Fatih
gemileri karadan yürütmüştür. Bunun kanıtı vardır. Hatta yürüttüğünü biz değil,
çok da Türk yanlısı olmayan uzmanlar söylemiş hatta kitaplarına konu
etmişlerdir“ demiştir.
İstanbul’un Fethinde Kaç Gemi Karadan Yürütülmüştür?
Tarihin bazı yazılı kaynaklarında karadan yürütülen
gemilerin sayısı farklı olarak geçmektedir. Ama genel ve muhtemelen doğru bir kaynak,
Fatih’in yaklaşık olarak 140 parça donanma gemisini karadan yürüttüğünü kayıt
etmiştir. Yaklaşık olarak 5-6 km kadar bir mesafeyi karadan yürütülerek
tamamladıkları düşünülmektedir.